«Δυστυχώς, το κράτος δικαίου δεν έχει ακόμη εδραιωθεί στην Τουρκία». Ποιος το λέει; Ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης. Το 1998. Ο Ερντογάν ήταν αυτός, που δικάστηκε και καταδικάστηκε σε 10μηνη φυλάκιση για ένα ποίημα του Ζιγιά Γκιοκάλπ. Αυτό με τα τζαμιά και τους μιναρέδες, «οι ξιφολόγχες μας και οι πιστοί οι στρατιώτες μας».
Άλλαξε το 2002 η πολιτική θρησκεία στην Τουρκία, δεν άλλαξε, όμως, η σκηνοθεσία. Αυτά είναι τα ωραία της δημοκρατίας. Δεν την καταργείς, επιλέγεις να την αξιοποιείς.
Στα μέλια, οι ισλαμιστές παρουσιάζονταν ως οι υπέρμαχοι των μεταρρυθμίσεων, διότι θεωρούσαν ότι μόνο έτσι θα μπορέσουν να διασφαλίσουν κάποια δικαιώματα, τα οποία στο παρελθόν είχαν στερηθεί. Η συνέχεια γνωστή.
Αυτοί που είχαν βάλει στοίχημα για «τον Ερντογάν τον μεταρρυθμιστή», βρήκαν μπροστά τους έναν ανεστραμμένο κεμαλιστή.
Έχει τζαμιά, παιδιά, γαμπρούς, συμφερόντων μιναρέδες, εκκαθαρίζονται οι κρατικοί μπαξέδες, με ταχύτητες που θα ζήλευαν οι πιο καλά οργανωμένοι ζαπτιέδες. Έχει το ντοβλέτι, σφηνώνεται η δημοκρατία, υβριδικό το καθεστώς στην Τουρκία. Ναι μεν έχει εκλογές, αλλά όλες oι άλλες εγγυήσεις έχουν γίνει κεφτές.
«Δυστυχώς, το κράτος δικαίου δεν έχει ακόμη εδραιωθεί στην Τουρκία». Κρατιέται η ιστορία. Το βίαιο παρελθόν εξηγεί το παρόν της Τουρκίας. Ο πρόεδρος είναι αποφασισμένος να παραμείνει στην εξουσία, μέχρι να τον καλέσει ο Αλλάχ σε παραδείσια πεδία. Τι το ’θελε κι αυτός ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης να διεκδικήσει την προεδρία το 2028, ή και νωρίτερα; Την Κυριακή ήταν να ανακηρυχθεί επίσημα υποψήφιος των κεμαλιστών, την Τετάρτη είναι «διεφθαρμένος» και «τρομοκράτης». Και χωρίς πτυχίο, με βουτιά στο αρχείο. Δεν μπορώ να παραβλέψω το κωμικό στοιχείο.
Είναι εντός ορίων. Όπως και οι ερωτήσεις αν η σύλληψη -στη δεδομένη συγκυρία, για τις κατηγορίες δεν έχουμε στοιχεία- θα επηρεάσει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Βασιλεύει η υποκρισία. Η Τουρκία προβάλλεται ως πυλώνας της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Έτσι, εξηγείται η βρυξελλιώτικη αμηχανία με τη μεταξωτή ανησυχία.
Κρατιέται η ιστορία. Ανησυχώ ότι το ίδιο θα κάνουν κι αύριο, με άλλον Τούρκο ηγέτη, «εκσυγχρονιστή», «μεταρρυθμιστή», «ευρωπαϊστή», κι ας υπάρχει ελάχιστη αλλαγή πολιτικής.
