Skip to main content

Όλα τα της…συμφωνίας, δύσκολα

Andriy Andriyenko/Press Service of the 65th Separate Mechanized Brigade of the Ukrainian Armed Forces/Handout via REUTERS

Η διαπραγμάτευση για οριστική λύση στο Ουκρανικό δεν θα είναι εύκολη, αλλά η κατάπαυση του πυρός είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί

Ο Πούτιν δεν απορρίπτει τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που προτείνουν οι Αμερικανοί στην Ουκρανία, αλλά δεν τη θέλει, όπως είναι.

Η αόριστη αντίδραση του Πούτιν ήταν αναμενόμενη. Μια κατηγορηματική άρνηση θα τον έκανε να μοιάζει με εμπόδιο στην ειρήνη, ακόμη και στα μάτια των υποστηρικτών του.

Αλλά και μια δέσμευση χωρίς τους δικούς του όρους, θα ερχόταν σε αντίθεση με την γραμμή της Μόσχας, εδώ και τρία χρόνια που ξεκίνησε ο πόλεμος: Ο Πούτιν ζητά μια διαρκή ειρήνη, μέσα από μια νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη, για να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία. Μια «αρχιτεκτονική», που θα αποκλείει κατ` αρχήν την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις και της  Μόσχας.

Σε ποιες βάσεις θα πρέπει να βασίζεται αυτή η «αρχιτεκτονική»; Και τι είδους σχέσεις θα μπορούσε να σχεδιάσει μεταξύ Ρωσίας, ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και Ευρώπης; Κατά συνέπεια, μια λύση, για να είναι οριστική, θα πρέπει να δημιουργεί ένα γεωπολιτικό πλαίσιο, αποδεκτό από τα δύο μέρη και τους συμμάχους τους.

Δεν είναι μόνο ζήτημα εδαφικών ζητημάτων, τα οποία είναι πολύ δύσκολο να επιλυθούν. Πρέπει να εξισορροπηθούν δηλαδή , οι εγγυήσεις της Ουκρανίας για ασφάλεια με τις απαιτήσεις της Ρωσίας να μην συνεχίσει το ΝΑΤΟ να προωθεί τις θέσεις και τους πυραύλους του, ακόμη πιο κοντά στα ρωσικά σύνορα.

Φυσικά, τις λεπτομέρειες γνωρίζει  μόνο ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ που συναντήθηκε χθες με τον Πούτιν στο Κρεμλίνο. Ο Γουίτκοφ επέστρεψε στην Ουάσιγκτον για να ενημερώσει τον πρόεδρο Τραμπ.

Να σημειωθεί ότι δεν έχουν δημοσιοποιηθεί όλες οι πτυχές της συμφωνίας μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ουκρανίας σχετικά με την εκεχειρία. Κατά συνέπεια, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν κάνουμε εκτιμήσεις για ένα γεγονός που μπορεί να υποστεί και ξαφνικές αλλαγές.

Αναμφίβολα, μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός θα ήταν καλό νέο. Ακόμη και για 30 μέρες. Θα μπορούσε να είναι ένα πρώτο βήμα για την αποκατάσταση μιας ελάχιστης έστω, αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο εμπόλεμων και την έναρξη ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων.

Όπως λένε διπλωματικές πηγές στη Μόσχα, ο Πούτιν  θέλει να μάθει ποιος θα πρέπει να δώσει την εντολή για παύση των εχθροπραξιών και ποιος θα πρέπει να εντοπίσει τυχόν παραβιάσεις της εκεχειρίας. Θα υπάρξουν για παράδειγμα κοινές στρατιωτικές επιτροπές από προσωπικό των δύο εμπόλεμων κρατών; `Η από ουδέτερα όργανα που  θα αναφέρονται στις ανώτατες στρατιωτικές διοικήσεις. Διαφορετικά, θα ήταν αρκετός ένας μόνο πυροβολισμός, για να τεθούν τα πάντα υπό αμφισβήτηση.

Δύσκολη διαπραγμάτευση

Υπάρχει ανάγκη για ένα αμερόληπτο ειρηνευτικό σώμα. Κατά τη γνώμη της Ρωσίας, αυτό το «σώμα» δεν μπορεί να προέλθει από την Ευρώπη, την οποία θεωρεί «εχθρική δύναμη». Ποιος θα διαχειριστεί όμως όλες αυτές τις πτυχές;

Τελευταίο αλλά όχι λιγότερο σημαντικό: Μια οριστική λύση θα πρέπει να συνδέεται με το διεθνές δίκαιο, το οποίο προβλέπει ότι οι εδαφικές κατακτήσεις μέσω της χρήσης βίας είναι παράνομες και δεν μπορούν να αναγνωριστούν από τα υπόλοιπα κράτη. Ο Πούτιν δεν θα κάνει πίσω σε ό,τι αφορά την Κριμαία και τις άλλες τέσσερις περιοχές της Ουκρανίας, που έχει κατακτήσει- Χερσώνα, Ζαπορίζια,  Ντόνετσκ και  Λούγκανσκ.

Η διαπραγμάτευση για οριστική λύση στο Ουκρανικό δεν θα είναι εύκολη. Όλα τα της συμφωνίας, δύσκολα, για να παραφράσουμε μια παλιά παροιμία της Εύβοιας, για τον γάμο.

Αλλά η κατάπαυση του πυρός είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί.