Αν δεν υπήρχε το επίσημο σκηνικό του Καπιτωλίου, η ομιλία του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ενώπιον του Κογκρέσου για την «Κατάσταση του Εθνους» θα μπορούσε σχεδόν να εκληφθεί ως μια προεκλογική συγκέντρωση.
Σε 100 λεπτά που κράτησε η ομιλία του, ο Αμερικανός πρόεδρος έστειλε αρκετά μηνύματα: H Αμερική επέστρεψε, η Ουκρανία υποτάχθηκε και η Ευρώπη; «Τα πάμε πολύ καλά μαζί τους», είπε αφοπλιστικά και μάλλον αδιάφορα ο Τραμπ.
Το λάφυρό του ήταν άλλωστε η Ουκρανία: «Ο Ζελένσκι είναι έτοιμος να υπογράψει συμφωνία για τις πρώτες ύλες», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος. Αποκάλυψε ότι έλαβε μια «σημαντική επιστολή» από τον Ουκρανό πρόεδρο, όπου αναφέρεται ότι το Κίεβο είναι έτοιμο «να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το συντομότερο δυνατό», προκειμένου να πλησιάσει σε μια διαρκή ειρήνη. Οσο για τη Ρωσία; «Ταυτόχρονα, είχαμε σοβαρές συζητήσεις με τη Μόσχα και λάβαμε ισχυρά μηνύματα ότι είναι έτοιμη για ειρήνη», είπε ο Τραμπ και αναρωτήθηκε :«Δεν θα ήταν υπέροχο;»
Αναμφίβολα, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει δίκιο να υπερηφανεύεται πως σε 43 ημέρες έκανε τόσα πράγματα, όσα δεν έκαναν άλλες κυβερνήσεις σε τέσσερα ή οκτώ χρόνια. Το θέμα είναι βέβαια προς ποια κατεύθυνση!
Σε κάθε περίπτωση πάντως, όσοι αγαπούν την ειρήνη, μπορεί να ανέπνευσαν με ανακούφιση, έστω και λίγο.
Η κλεψύδρα ανατράπηκε και ο Τρίτος Παγκόσμιος πόλεμος μπορεί να αποφεύχθηκε. Τουλάχιστον προς το παρόν.
Υπάρχει βέβαια ένα κλίμα έκτακτης ανάγκης, ειδικά στην Ευρώπη για τις πολιτικές του Τραμπ. Ενα κλίμα όμως που δεν ευθύνεται μόνο ο Τραμπ γι` αυτό. Αλλά πολύ περισσότερο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες.
Πρόκειται για πολιτικούς που έχασαν πολλά «ραντεβού με την ιστορία». Αφήνοντάς τη Γηραιά ήπειρο απροετοίμαστη για τη νέα ιστορία που θέλει να γράψει ο Τραμπ με ορμητικές πινελιές.
Η έλλειψη προετοιμασίας και προνοητικότητας, όμως, δεν μπορεί να γίνει άλλοθι για επιμέρους επιλογές, που αποδίδουν σωτήρια αξία σε ένα μόνο κομμάτι του παζλ.
Μιλάμε φυσικά για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης. Για την όλο και μεγαλύτερη προθυμία για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής ικανότητας.
Ο επανεξοπλισμός δεν είναι η μόνη απάντηση
Θα ήταν δραματικό όμως εάν ολόκληρη η απάντηση της ΕΕ στον τυφώνα Τραμπ περιοριζόταν μόνο στον επανεξοπλισμό και στη μετατόπιση εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ από την κοινωνική πρόνοια, την υγεία και την εκπαίδευση, στην παραγωγή πολεμικού υλικού.
Η προηγούμενη αμερικανική κυβέρνηση Μπάιντεν επέβαλε δυστυχώς, τον «εξευρωπαϊσμό» του πολέμου με εξίσου δραματικές συνέπειες για το Κίεβο και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Μπάιντεν και το «βαθύ κράτος» στις Ηνωμένες Πολιτείες, έσπρωξαν την Ευρώπη σε μια γραμμή που δεν εξέταζε άλλες λύσεις, εκτός της ολοκληρωτικής στρατιωτικής νίκης κατά της Μόσχας. Μια πολιτική που τα συντρίμμια της, βλέπουμε σήμερα.
Είναι ανόητοι, ίσως και επικίνδυνοι, όσοι ηγέτες πιστεύουν ότι η Ευρώπη θα μπορέσει να «λύσει» την τεράστια έλλειψη ανταγωνιστικότητας των οικονομιών μας μετατρέποντας ένα σημαντικό μέρος του βιομηχανικού μας μηχανισμού σε… κανόνια.
Ανάγκη αφύπνισης
Οσοι αγαπούν αληθινά την Ευρώπη απαιτούν μια πολύ πιο διαφορετική «αφύπνιση», να τιθασευτεί η αποστροφή προς την Ένωση…
Η σύνθεση είναι δύσκολη, είναι εμφανές αυτό. Τα εθνικά συμφέροντα, αλλά και η «γεωγραφία», ωθούν σε διαφορετικές κατευθύνσεις.
Αλλά, το πρώτο πραγματικό βήμα θα ήταν να υπάρξει πρώτα από όλα, σύγκλιση στην ανάγκη για άμεση εκεχειρία στην Ουκρανία. Και επομένως η δημιουργία των προϋποθέσεων για διαπραγμάτευση.
Ο «επανεξοπλισμός» από μόνος του σίγουρα δεν βοηθάει την Ευρώπη να βρει τον εαυτό της. Να αντιμετωπίσει θέματα που αφορούν το μέλλον της Γηραιάς ηπείρου. Αλλιώς θα συνεχιστεί μια κοντόφθαλμη στρατηγική, για την οποία όλοι θα πληρώσουμε ακριβό τίμημα.