Μέγα πλήθος, αλλά βουβό, ήσυχο. Λες και πήγαινε σε κηδεία. Η συγκέντρωση στο Σύνταγμα, την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου, στη μνήμη των 57 αδικοχαμένων θυμάτων του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη, ήταν μεγαλειώδης. Ίσως ήταν η μεγαλύτερη σε όγκο που έχει καταγραφεί από το Δεκέμβριο του 2008 και μετά, αν οριοθετήσουμε ως κομβικής σημασίας για την ελληνική κοινωνία τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου.
Δεν υπήρχαν, όμως, στην πορεία για τα Τέμπη τα αλλεπάλληλα συνθήματα, δεν υπήρχε η ένταση που είχε προαναγγελθεί, η οργή. Υπήρχαν οικογένειες με μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι, μαθητές, φοιτητές, άνθρωποι καθημερινοί, φιλήσυχοι, της «διπλανής πόρτας», που απλώς περπατούσαν. Ο δρόμος τους κοινός: Η πλατεία Συντάγματος.
Δεν έβριζαν την κυβέρνηση, δεν φώναζαν, ήταν απλώς θλιμμένοι. Το σύνθημα «δολοφόνοι» είναι ζήτημα να ακούστηκε 1-2 φορές (τουλάχιστον μέχρι να αρχίσουν τα επεισόδια και να χαλάσει το κλίμα). Η πορεία αυτή θύμιζε Επιτάφιο.
Ναι, πράγματι, θύμιζε Μεγάλη Παρασκευή όλη η χώρα. Τα καταστήματα παντού κλειστά, τα σχολεία, οι τράπεζες, μέχρι και τα super market, έβαλαν (έστω και για λίγο) λουκέτο. Άπαντες αποδέχτηκαν ότι έπρεπε να παραστούν σε αυτή την κηδεία.
Ίσως γιατί, τελικά, δεν κηδεύτηκαν, δύο χρόνια μετά, αυτές οι 57 αδικοχαμένες ψυχές. Κηδεύτηκε η ίδια η ελληνική κοινωνία. Οι διαδηλωτές, σε όλη τη χώρα, με αφορμή τα Τέμπη, κήδεψαν τα όνειρα, τις προσδοκίες, την ίδια την ζωή τους. Θέλουν να δημιουργήσουν ένα καλύτερο αύριο, για τους ίδιους και τα παιδιά τους, αλλά δεν μπορούν. Θέλουν να νιώθουν ασφάλεια, αλλά ο φόβος τούς έχει κυριεύσει. Θέλουν να αισθανθούν ότι οι κυβερνώντες τούς σέβονται, ότι προσέχουν (ειδικά μετά την πανδημία) την υγεία και την παιδεία τους, αλλά μοιάζει μάταιο. Γι’ αυτό και τα κηδεύουν όλα και ησυχάζουν.
Μόνο που αυτό το βουβό πλήθος, μέσα στη θλίψη του, δείχνει έντονα την επιθυμία να νιώσει δικαίωση. Η έννοια της Δικαιοσύνης, μπορεί με αφορμή τα Τέμπη, να έχει σχεδόν ταυτιστεί με τα 57 αδικοχαμένα θύματα του δυστυχήματος, αλλά βρίσκεται παντού: Αυτό το βουβό πλήθος, ζητάει Δικαιοσύνη στα σχολεία, Δικαιοσύνη στα νοσοκομεία, Δικαιοσύνη στους χώρους εργασίας, Δικαιοσύνη στους μισθούς, Δικαιοσύνη στην καθημερινότητα, Δικαιοσύνη στην ασφάλεια, Δικαιοσύνη στα super market, Δικαιοσύνη στους λογαριασμούς ρεύματος, Δικαιοσύνη στο βενζινάδικο, Δικαιοσύνη παντού.
Και όσο και αν είναι βουβό, δεν πρέπει να υποτιμηθεί από την κυβέρνηση: Αυτό το πλήθος, που τώρα έκανε τα πρώτα, δειλά είναι αλήθεια, βήματά του στην πλατεία Συντάγματος, μάλλον έχει αποφασίσει να φέρει τη Δικαιοσύνη.
Όπως ο Καζαντζάκης πολύ εύστοχα είχε προαναγγείλει στους «Αδερφοφάδες» του: «Μια μέρα θα ‘ρθει η Δικαιοσύνη. Δε θα ‘ρθει μονάχη της, δεν έχει πόδια. Εμείς θα τη σηκώσουμε στους ώμους μας και θα τη φέρουμε». Λες και είναι Επιτάφιος…
