H απόφαση για επιβολή δασμών 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου περνά τον εμπορικό πόλεμο του Τραμπ στη δεύτερη φάση του. Στο στόχαστρο δεν βρίσκεται πλέον μόνον η Κίνα, ο διακηρυγμένος μεγάλος γεωπολιτικός και οικονομικός αντίπαλος της Αμερικής, αλλά και οι στενότεροι ιστορικά σύμμαχοι των ΗΠΑ, όπως ο Καναδάς και η Βρετανία.
Το μέτωπο ανοίγει επίσης και κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ήδη χθες προειδοποίησε με αντίμετρα. «Οι αδικαιολόγητοι δασμοί κατά της Ε.Ε. δεν θα μείνουν αναπάντητοι – θα προκαλέσουν ισχυρά και αναλογικά αντίμετρα», δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Το ένα σενάριο είναι οι προειδοποιήσεις αυτές να γίνουν πράξη, εάν ο Ντόναλντ Τραμπ δεν χρησιμοποιήσει (ξανά) τους δασμούς ως διαπραγματευτικό όπλο και προχωρήσει όντως στην επιβολή τους στις 12 Μαρτίου. Σ’ αυτή την περίπτωση θα έχουμε σε πρώτο χρόνο επανάληψη του έργου του 2018, όταν στην πρώτη του θητεία ο Αμερικανός πρόεδρος είχε επιβάλει δασμούς σε ευρωπαϊκές εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου συνολικής αξίας 7 δισ. δολαρίων. Τότε η Ευρώπη είχε απαντήσει με στοχευμένα αντίποινα επιβάλλοντας δασμούς σε πολιτικά ευαίσθητα και εμβληματικά αμερικανικά brands, από τα τζιν της Levi Strauss έως τις Harley-Davidson.
Σε δεύτερο χρόνο, εάν πράγματι δασμολογηθούν και οι εισαγωγές από Καναδά, Κίνα και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ο πόλεμος μπορεί να εξελιχθεί σε γενικευμένη παγκόσμια σύρραξη: Μόνον το 2023, σύμφωνα με τη Morgan Stanley, οι εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα στις ΗΠΑ από τις συγκεκριμένες χώρες κάλυψαν πάνω από το 80% της εγχώριας ζήτησης.
Ακόμη όμως κι εάν επικρατήσει το έτερο σενάριο, εκείνο ενός ακόμη διαπραγματευτικού παιγνίου με πάγωμα των δασμών την τελευταία στιγμή, θα έχει ανοίξει ακόμη πιο βαθύς κύκλος αβεβαιότητας. Οι αγορές, όπου ήδη οι επενδυτές στρέφονται μαζικά στην ασφάλεια των ομολόγων και του χρυσού, θα περιμένουν απλώς το επόμενο χτύπημα, ενώ οι παλαιοί σύμμαχοι και εταίροι θα αναζητούν νέες σταθερές σε έναν κόσμο που δεν θα έχει πια κανόνες.
Ο Μάρτιν Βολφ το περιέγραψε εύγλωττα στους Financial Times: «Είναι πιθανό», έγραψε, «κάποιοι σύμμαχοι να αποφασίσουν ότι αν και προτιμούν τις ΗΠΑ, η Κίνα είναι τουλάχιστον πιο προβλέψιμη. Αυτή θα ήταν μια παρανοϊκή θέση για τις χώρες αυτές. Αλλά μοιάζει με το σχεδόν αναπόφευκτο αποτέλεσμα της γκανγκστερικής προσέγγισης του Τραμπ στις διεθνείς σχέσεις».
