Μόλις τέσσερις ημέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Ντόναλντ Τραμπ ενημέρωσε με τηλεδιάσκεψη για τις προθέσεις του «τα μεγάλα αφεντικά και τους πολιτικούς», που μετείχαν στο Φόρουμ του Νταβός. Μια παρέμβαση – «προειδοποίηση για την παγκόσμια ελίτ», όπως γράφει η Wall Street Journal.
Ο Αμερικανός πρόεδρος ανέλυσε μάλιστα τη νέα πορεία που χαράζει, απαντώντας σε ερωτήσεις από τους Διευθύνοντες Συμβούλους των Blackrock, Bank of America, Santander και Total.
Κάλεσε τα «αφεντικά» και τις επιχειρήσεις σε όλον τον κόσμο να κατασκευάζουν τα προϊόντα τους στην Αμερική και θα επωφεληθούν από τους χαμηλότερους φόρους στον κόσμο. «Αλλά αν δεν τα παράγετε στις Ηνωμένες Πολιτείες, που είναι δικαίωμά σας, τότε, πολύ απλά, θα πρέπει να πληρώσετε τελωνειακούς δασμούς», προειδοποίησε ο Αμερικανός πρόεδρος ορθά κοφτά.
Οσο για τους πολιτικούς; Ο Τραμπ στοχοποίησε ιδιαίτερα την Ευρωπαϊκή Ενωση, που αντιμετωπίζει τις Ηνωμένες Πολιτείες «πολύ άσχημα, πολύ άδικα». Με μπόλικη δόση ειρωνείας μάλιστα ο Τραμπ κατηγόρησε την ΕΕ ότι τρέχει με ταχύτητα …σαλιγκαριού. Ούτε καν χελώνας, σε ό,τι αφορά την έγκριση συμφωνιών!
Η «σκιά» του Ντόναλντ
Η σκιά του Ντόναλντ Τραμπ είχε πέσει βέβαια πάνω από το Νταβός, πολύ πριν τη χθεσινή ομιλία του. Από τη Δευτέρα, που ξεκίνησε το Φόρουμ , σχεδόν όλοι οι ομιλητές αναφέρθηκαν στον «τυφώνα Τραμπ», που θέλει ν` αλλάξει τον κόσμο, μαζί και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Από τη μια πλευρά, η Αμερική προσφέρει απορρύθμιση, φορολογικούς συντελεστές στο ελάχιστο, εγκατάλειψη οποιωνδήποτε πράσινων περιορισμών με το κόστος τους, τιμές ενέργειας στο ελάχιστο και μέγιστη ελευθερία στους καταναλωτές «ελεύθερους να επιλέξουν το αυτοκίνητο που θέλουν».
Στη συνέχεια, ο Τραμπ επανέλαβε την πρόθεσή του να καταπολεμήσει την παράνομη μετανάστευση και επανέλαβε επανειλημμένα ότι η ενέργεια μπορεί να παραχθεί στην Αμερική με όποιον τρόπο θέλουν οι εταιρείες, συμπεριλαμβανομένου του άνθρακα.
Φυσικά, ο δρόμος του Τραμπ δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα: Στο εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών, ο τερματισμός της μετανάστευσης, ο επαναπατρισμός της παραγωγής, αλλά και η επιβολή δασμών-που θα πυροδοτήσουν αντίμετρα- είναι παράγοντες που θα αυξήσουν τον πληθωρισμό. Το τέλος της μετανάστευσης μειώνει την προσφορά εργασίας και ο επαναπατρισμός των επιχειρήσεων αντικαθιστά την παραγωγή χαμηλού κόστους με σίγουρα ακριβότερα προϊόντα. Οι εκκλήσεις επίσης προς τη Fed για μείωση των επιτοκίων δεν είχαν καμία επίδραση στην απόδοση του αμερικανικού 10ετούς ομολόγου. Εάν το σενάριο είναι πληθωριστικό, οι επενδυτές θέλουν υψηλότερες αποδόσεις. Το τέλος της λεγόμενης Πράσινης ενεργειακής μετάβασης είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη μείωση των τιμών, αλλά δεν αρκεί. Ο κίνδυνος για τον Τραμπ είναι ότι σε αυτή τη στροφή, μπορεί να χάσει τον έλεγχο του πληθωρισμού, που έχει δεσμευτεί να τιθασεύσει.
Στο εξωτερικό, ο Τραμπ λέει ότι είναι έτοιμος να χτυπήσει με δασμούς, χωρίς όμως να μιλήσει με νούμερα. Αποκάλυψε μάλιστα ότι είχε ένα «εγκάρδιο» τηλεφώνημα με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ την περασμένη Παρασκευή. Αυτό ήταν αρκετό για να κάνει τις αγορές να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι βρισκόμαστε σε μια φάση όπου θα όπου θα επιχειρηθεί το κλείσιμο συμφωνιών, χωρίς εμπορικούς πολέμους.
Αναδιάρθρωση οικονομικών μοντέλων
Ο Τραμπ θέλει όμως ν`επιβάλλει σε εταίρους και αντιπάλους μια σε βάθος αναδιάρθρωση του οικονομικού τους μοντέλου, προκειμένου να περιορίσει το τεράστιο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ, που φτάνει τα 800 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό ισχύει για την Κίνα αλλά και για την Ευρώπη.
Η Κίνα έχει λίγες εναλλακτικές λύσεις για να μειώσει το εμπορικό της πλεόνασμα με την Αμερική. μπορεί να μειώσει οικειοθελώς την παραγωγή, μπορεί να αυξήσει τις εγχώριες επενδύσεις αυξάνοντας περαιτέρω το χρέος ή και να ανεβάσει την κατανάλωση. Αλλά αυτό απαιτεί χρόνια και κατανομή εισοδήματος και κερδών, πολύ διαφορετική από τη σημερινή.
Αυτό ισχύει εν μέρει και για την Ευρώπη: Ο Τραμπ στην ομιλία του στο Νταβός ανέφερε τρία προϊόντα που πρέπει να αγοράζει μαζικά η Ευρώπη από την Αμερική ,για να μειώσει το εμπορικό της πλεόνασμα: αμερικανικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, αμερικανικά αυτοκίνητα και αμερικανικά αγροτικά προϊόντα.
Για τα δύο πρώτα, σημαίνει όμως ότι η ΕΕ θα αναγκαστεί να σταματήσει ή να περιορίσει την Πράσινη ενεργειακή μετάβαση. Εχοντας σπαταλήσει πολύ χρόνο και εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ, και αφού «σκότωσε» μερικούς από τους πιο παραγωγικούς κλάδους της, ξεκινώντας από τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, ο Αμερικανός πρόεδρος δεν φαίνεται να στοχεύει τόσο τους Ευρωπαίους ή τα κράτη της Γηραιάς Ηπείρου, αλλά την «Ευρωπαϊκή Ένωση», την οποία θεωρεί ως μια γραφειοκρατία που επιβάλλει μη βιώσιμους κανονισμούς στις επιχειρήσεις. Στην πραγματικότητα, είναι η ίδια γραμμή με πολλές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, που βλέπουν την «Ουράνια Γραφειοκρατία» της Κομισιόν να ενταφιάζει την ανάπτυξη…
