Την πιο στέρεα αποτίμηση για τον εκλιπόντα πρώην πρωθυπουργό νομίζω ότι την έκανε το ΚΚΕ. 11 λέξεις, χωρίς μουτζούρες. «Υπερασπίστηκε με συνέπεια τις θέσεις και τους στόχους της αστικής πολιτικής».
Τέτοιες ώρες, τέτοια λόγια. Σταματώ τα ρολόγια στα νεκρώσιμα ιδιόμελα του Δαμασκηνού.
«Ποία δόξα έστηκεν επί γης αμετάθετος; Πάντα σκιάς ασθενέστερα, πάντα ονείρων απατηλότερα μία ροπή, και ταύτα πάντα θάνατος διαδέχεται…
Πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα, όσα ουχ υπάρχει μετά θάνατον ου παραμένει ο πλούτος, ου συνοδεύει η δόξα επελθών γαρ ο θάνατος, ταύτα πάντα εξηφάνισται…
Πού έστιν η του κόσμου προσπάθεια; Πού έστιν η των προσκαίρων φαντασία; Πού έστιν ο χρυσός και ο άργυρος; Πού έστι των οικετών η πλημμύρα και ο θόρυβος;».
Άλλος θόρυβος υπήρξε. Από εγκώμια και αναθέματα μέχρι σοβαρή κριτική και άστοχοι παραλληλισμοί.
Ο καθένας δικαιούται τα δικά του. Η πολιτική, όμως, δεν είναι διαβούλευση του πραγματικού με το φανταστικό. Στηρίζεται σε γεγονότα που δεν ακολουθούν γραμμική πορεία και είναι και πεισματάρικα. Αυτά είναι τα διαθέσιμα, η σύνδεση με το ευρώ, μα και με τα μάρκα της Siemens, το Χρηματιστήριο και τα εξοπλιστικά και τα λογιστικά και τα ολυμπιακά και τ’ ασφαλιστικά και τα Ίμια, και η πολιτική που δεν καταδέχεται την αυτοκριτική, αλλά και η ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε., οι υποδομές, οι διαδρομές, οι αλλαγές… Τα αφήνω λοιπόν, στην κρίση σας.
Τέτοιες ώρες εστιάζω στους δευτεραγωνιστές. Στον επί χρόνια υπεύθυνο της ασφάλειάς του, που παρέμεινε όρθιος, δίπλα στη σορό στον μητροπολιτικό ναό, στον φίλο, που μετά από 50 ή 60 χρόνια αποχαιρέτησε «μαζί με τον Κώστα τον Σημίτη και μια ολόκληρη εποχή και έναν κόσμο που δεν υπάρχει πια», στη σύντροφο, που μοιράστηκαν τον ίδιο ίσκιο για 64 χρόνια. Ίδιοι, τόσο ίδιοι.
Δύο άτομα, ένα πρόσωπο, πελεκημένος δεσμός. Τέτοια αυτοκυριαρχία. Ακόμη και στον θάνατο. Τα συναισθήματα να μην ξεχειλίζουν, να μη φαίνονται οι ρωγμές. Στον δικό τους χάρτη πλεύσης μόνο μία πορεία, η ευθεία.