Από την έντυπη έκδοση
Tου Βασίλη Κατσαντώνη*
Η καινοτομία είναι υπόθεση όλων… Μας αφορά σε συλλογικό και εθνικό επίπεδο, διότι οι οικονομίες που επιτυγχάνουν αυξημένες επιδόσεις στην καινοτομία παράγουν υψηλότερη προστιθέμενη αξία και οι κοινωνίες τους απολαμβάνουν υψηλότερο επίπεδο διαβίωσης. Μας αφορά όμως και σε επίπεδο επιχειρήσεων, ακόμα και κλάδων. Το κλειδί για την εμπορική επιτυχία και επιχειρηματική βιωσιμότητα στον σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο κόσμο είναι η διαρκώς βελτιούμενη ανταγωνιστικότητα των προϊόντων και υπηρεσιών.
Το ανταγωνιστικό όμως πλεονέκτημα δεν μπορεί να διασφαλιστεί μόνο με το διαρκώς χαμηλότερο κόστος. Ο λόγος είναι ότι χωρίς καινοτομία μία επιχείρηση δεν μπορεί να ελπίζει στη μακροχρόνια βιωσιμότητά της χωρίς προβλήματα. Εάν και εφόσον η αγορά στην οποία απευθύνεται είναι ανοικτή στα θετικά, αλλά ως εκ τούτου και στα αρνητικά της παγκοσμιοποίησης, κάποια στιγμή νομοτελειακά θα βρεθεί εκτός αγοράς είτε λόγω παρωχημένης τεχνολογίας είτε επειδή τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες της θα είναι στα «αζήτητα». Η καινοτομική ικανότητα μιας οικονομίας και των επιχειρήσεων είναι το καλύτερο δυνατό αντίμετρο στις «ασυμμετρίες ανταγωνιστικότητας» που προκαλούνται από τις διαφορετικές συνθήκες που επικρατούν στα ανά τον κόσμο εθνικά επιχειρηματικά συστήματα. Η καινοτομία που έχει ικανή ένταση να «αναδιατάξει» αγορές (να κάνει disrupt) μπορεί να προσδώσει για μεγάλο διάστημα ακόμη και παγκόσμιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, ανεξαρτήτως του μεγέθους, της παλαιότητας ή της χώρας προέλευσης της επιχείρησης. Αυτό το αποτέλεσμα της επιτυχημένης εμπορικής αξιοποίησης της καινοτομίας είναι το ζητούμενο σαν τελικός στόχος.
Πώς όμως μπορεί η καινοτομία να εκκολαφθεί και να ωριμάσει σε αυτά τα επίπεδα που προσδίδουν υπεραξία στις επιχειρήσεις και προστιθέμενη αξία στην οικονομία τους; Σίγουρα οι νέες ιδέες είναι σημαντικές, όπως επίσης και οι άνθρωποι που τις παράγουν. Σημαντικότερες όμως είναι οι συνθήκες στις οποίες αυτές θα ωριμάσουν και θα μετατραπούν σε εμπορικά αξιοποιήσιμη καινοτομία. Κομβικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία, πέραν της περιπτωσιολογίας που υπάρχει σε κάθε επιχείρηση σε επίπεδο κουλτούρας και εταιρικών πολιτικών, έχουν οι ευνοϊκές συνθήκες που το οικοσύστημα καινοτομίας μπορεί να διασφαλίσει. Επάρκεια ειδικευμένης γνώσης, διασύνδεση έρευνας και αγοράς, κατάλληλοι υλικοί, τεχνολογικοί και ανθρώπινοι πόροι, όπου κατάλληλοι σημαίνει να μην υπολείπονται τουλάχιστον σε όρους ποιότητας αυτών που υπάρχουν στις προηγμένες οικονομίες. Επίσης, η ανάπτυξη της καινοτομίας προϋποθέτει καθοδήγηση και διάθεση προσφοράς για την επίλυση των προβλημάτων και προκλήσεων που χαρακτηρίζουν τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Αυτά είναι τα κύρια ζητούμενα, τα οποία οι νεοφυείς επιχειρηματίες ή οι υπεύθυνοι που σχεδιάζουν και αναπτύσσουν την καινοτομία στις υπόλοιπες επιχειρήσεις θα επιζητούσαν ως «έξυπνη» βοήθεια. Οι πολιτικές επομένως που θα βελτιώσουν τη συνεργατικότητα σε όλες τις εκφάνσεις της οικονομίας και θα εστιάσουν αποτελεσματικά στη μεγέθυνση του ελληνικού οικοσυστήματος καινοτομίας (scale-up) είναι ο πιο στοχευμένος τρόπος ενίσχυσης της καινοτομικής ικανότητας της οικονομίας μας. Ένα τέτοιο ικανό μέγεθος ανάπτυξης του οικοσυστήματος, όπως έχει προσδιοριστεί από τον ΣΕΒ, είναι η αύξηση της κεφαλαιοποίησής του σε 10 δισ. μέχρι το 2025, από τα 4 δισ. ευρώ που είναι σήμερα. Σε αυτήν την προσπάθεια, καταλυτικό ρόλο πρέπει να έχουν οι Έλληνες της Καινοτομίας που βρίσκονται σε όλη τη Διασπορά και τους οποίους προσπαθεί να ενεργοποιήσει συλλογικά υπό την σκέπη του ο ΣΕΒ σε στρατηγική συνεργασία με την Endeavor Greece. Η εμβληματική δράση «Innovative Greeks» στις 2&3 Μαρτίου θα φιλοξενήσει διαδικτυακά εξέχοντα μέλη της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας του εξωτερικού, όπως διευθυντές παγκόσμιων κολοσσών, επιτυχημένους διεθνώς ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων και venture capitalists που έχουν επενδύσει σε ελληνικές start-ups. Ενδεικτικά μόνο ορισμένοι εξ αυτών είναι οι Stelios Papadopoulos (Chairman of the Board, Biogen), Νiki Trigoni (Professor at University of Oxford, co-Founder & CTO, Navenio), Victoria Stavridou-Coleman (22nd Director of the Defense Advanced Research Projects Agency-DARPA), Jim Gianopulos (Chairman/CEO, Paramount Pictures) και Evan Kotsovinos (Global Head of Infrastructure, American Express).
Η πολιτική ηγεσία θα συμμετάσχει στα πάνελ των θεματικών συζητήσεων επίσης σε υψηλότατο επίπεδο, αφού, εκτός από υπουργούς και υφυπουργούς της κυβέρνησης, θα συμμετάσχει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε πάνελ με τον πρόεδρο του ΣΕΒ Δημήτρη Παπαλεξόπουλο και την πρόεδρο της Εndeavor Greece Κωνστάντζα Σμπώκου-Κωνσταντακοπούλου.
Το διεθνές συνέδριο του ΣΕΒ και της Endeavor φιλοδοξεί να καταστήσει την καινοτομία επίκεντρο μιας κοινότητας η οποία θα συμβάλει έμπρακτα στην ενίσχυση του εθνικού οικοσυστήματος και η οποία θα διασφαλίσει διασυνδέσεις, πόρους και συνέργειες που αναμένεται να αφήσουν στέρεο αποτύπωμα στην καινοτομική ικανότητα της χώρας. O δρόμος ανοίγει… Πρέπει να τρέξουμε όλοι μας τώρα, ο καθένας στη δική του λωρίδα, αλλά όλοι στην ίδια κατεύθυνση. Εγγραφείτε στην Κοινότητα των Innovative Greeks. Η καινοτομία έγινε υπόθεση όλων μας πλέον…
*Βασίλης Κατσαντώνης – Associate advisor – Τομέας Βιομηχανίας, Ανάπτυξης, Δικτύων & Περιφερειακής Πολιτικής – ΣΕΒ.
