Το ότι η Ιστορία κάνει κύκλους το γνωρίζουμε, το έχουμε διαβάσει, το ζούμε και στις μέρες μας. Μόνο που στην περίπτωση της επανεκλογής – επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία, η Ιστορία έκανε τον κύκλο της σε ασύλληπτα γρήγορο χρόνο, επιβεβαιώνοντας τα αυτονόητα.
Για παράδειγμα, νικητής σε κάθε εκλογική αναμέτρηση αναδεικνύεται όποιος μιλά στην «καρδιά», ενίοτε και στο θυμικό των ψηφοφόρων, αντιλαμβανόμενος πλήρως τις ανάγκες τους. Νικητής αναδεικνύεται όποιος μιλά τη γλώσσα της κοινωνίας -ή, αν θέλετε, τη γλώσσα που έμαθε να μιλά η κοινωνία- και της απευθύνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Ο νικητής αντιλαμβάνεται ότι η μάζα των ψηφοφόρων βρίσκεται στην κοινωνία και όχι στην αγορά. Ξέρει πώς να επιβιώνει από προσωπικές, εισαγγελικές, δικαστικές επιθέσεις και να τις μετατρέπει σε ευκαιρίες πολιτικής ανέλιξης. Στέκεται όρθιος και με σφιγμένη τη γροθιά, μετά από μια απόπειρα δολοφονίας…
Σημασία δεν έχει αν αρέσει, αν τρομάζει, αν προκαλεί, αν ακροβατεί, αν φοβίζει ο Τραμπ. Σημασία έχει ότι επιστρέφει στην εξουσία, ορίζοντας την τύχη της ισχυρότερης οικονομίας του κόσμου.
Το σημαντικότερο μήνυμα των εκλογών στις ΗΠΑ είναι ένα: η Δημοκρατία δεν αστειεύεται. Τα «λέει» σταράτα, τσεκουράτα κι ας μην αρέσει κάποιες φορές. Όταν μιλάει η Δημοκρατία, όλοι υποκλινόμαστε, καθότι εκφράζει τους πολλούς, καθιστώντας τους ισχυρούς, ακόμη κι αν προέρχονται από χαμηλά κοινωνικά στρώματα. Η Δημοκρατία δεν αστειεύεται, ιδιαίτερα με όποιους επιμένουν να μην αφουγκράζονται τον απλό πολίτη ή να υποστηρίζουν – συντηρούν πολεμικές συγκρούσεις, με τον κίνδυνο μια απρόσμενη εξέλιξη να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις.
Στην Ευρώπη όλο και συχνότερα επικρατούν οι εκφραστές ακραίων, εθνικιστικών θέσεων, απαντώντας σε κυβερνήσεις οι οποίες ξέχασαν τον εργαζόμενο, τον φορολογούμενο, τον συνταξιούχο. Προφανώς κάτι ανάλογο συνέβη στις ΗΠΑ και επικράτησε εκ νέου το φαινόμενο Τραμπ.
Χρειάζεται προσοχή. Η Ιστορία θα έχει και επόμενο «κεφάλαιο» όσο οι πολιτικοί θα επιμένουν να υποστηρίζουν τους λίγους και εν συνεχεία να αναζητούν την ψήφο των πολλών.