Ο αναπροσανατολισμός και η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας είναι μια συζήτηση που κρατά δεκαετίες. Τόσες δεκαετίες όσοι και οι αναπτυξιακοί νόμοι που έχουν φέρει πλείστες όσες κυβερνήσεις και που απλώς πέρασαν στην ιστορία αφήνοντας πίσω τους την ίδια «κουτσή» οικονομία: μια οικονομία βασισμένη στην κατανάλωση και στον τουρισμό, την οικονομία της χαμηλής έντασης κεφαλαίου και της υψηλής έντασης εργασίας.
Το προϊόν αυτού του οικονομικού μοντέλου είναι το αποτύπωμα της βαριάς υστέρησης της Ελλάδας σε όλους τους συγκριτικούς δείκτες. Το επενδυτικό χάσμα ανάμεσα στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη παραμένει χαοτικό, όχι μόνον σε σύγκριση με τις μεγάλες μεταποιητικές οικονομίες αλλά και με τις μικρότερου ή μεσαίου μεγέθους ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω στις επενδύσεις στον κλάδο της μεταποίησης ακόμη και από χώρες όπως η Πορτογαλία, η Φινλανδία και η Σλοβακία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ινστιτούτου ΕΝΑ, η Ελλάδα είναι στην τελευταία θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ. Βρίσκεται ακόμη στην τρίτη χαμηλότερη θέση της Ε.Ε. στις εξαγωγές αγαθών και στην έβδομη χαμηλότερη στις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών.
Και, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η αναπτυξιακή και επενδυτική υστέρηση εξακολουθεί να τροφοδοτεί το διπλό έλλειμμα, το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών: Στο πρώτο οκτάμηνο της χρονιάς το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο ξεπέρασε το 10% του ΑΕΠ και αυξήθηκε κατά 8,7% σε σχέση με πέρσι. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών στο ίδιο διάστημα ανέβηκε κατά 15,6%, ενώ οι καθαρές εισροές για άμεσες επενδύσεις μειώθηκαν πάνω από 1 δισ. ευρώ.
Όλα αυτά δεν σημαίνουν πως το σχέδιο αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου που παρουσίασε η κυβέρνηση είναι εξ ορισμού καταδικασμένο να έχει την τύχη των προηγούμενων. Ούτε πως δεν κινείται στη σωστή κατεύθυνση.
Σημαίνουν όμως πως το εύρος του δεν συνάδει με τον εμβληματικό χαρακτήρα της παρουσίασής του. Όπως και ότι θα ήταν πιο πειστικό εάν ήταν πιο συμπεριληπτικό και πιο ολιστικό. Εάν, για παράδειγμα, δίπλα στη στήριξη της βιομηχανικής καινοτομίας συμπεριλάμβανε και μέτρα στήριξης και μεγέθυνσης και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Κι αν, ακόμη, συνέδεε την ώθηση στις μεγάλες επενδύσεις με την αναβάθμιση των υποδομών – από τα logistics έως το μεταφορικό δίκτυο σταθερής τροχιάς.
