Η γήρανση, η τεχνητή νοημοσύνη, η ανισότητα, η φύση της εργασίας, η κλιματική αλλαγή. Αυτές είναι οι τεράστιες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η ανθρωπότητα, όπως τόνισε ο Νταρόν Ατζέμογλου, ο καθηγητής Οικονομικών στο ΜΙΤ που βραβεύτηκε με το Νόμπελ Οικονομίας, μαζί με άλλους δύο οικονομολόγους.
Γνωστά, λίγο-πολύ, αυτά. Αυτό που επίσης είναι γνωστό, αλλά δεν εμφανίζεται στα πρωτοσέλιδα, ή στους βασικούς τίτλους των ειδήσεων παγκοσμίως, είναι, όπως επισημαίνει ο νομπελίστας Ατζέμογλου, οι κίνδυνοι από την αποδυνάμωση της δημοκρατίας και των θεσμών. Η δημοκρατία είναι σε κρίση και η στήριξή της στον βιομηχανικό κόσμο βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, είπε.
Πολύ βαριές κουβέντες για τον υπέροχο δυτικό τρόπο ζωής και τον πολιτισμό μας. Και φυσικά δεν αναφερόμαστε στην κατάσταση που επικρατεί στις φτωχότερες χώρες.
Τα λόγια του Ατζέμογλου αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη σπουδαιότητα λόγω της έκρυθμης γεωπολιτικής κατάστασης στον πλανήτη, εξέλιξη που ασκεί ακόμη μεγαλύτερες πιέσεις στη δημοκρατική διαχείριση των θεσμών. Το ευμετάβλητο αυτό σκηνικό είναι που τροφοδοτεί τον λαϊκισμό και τη στροφή των πολιτών στον ανεπτυγμένο κόσμο προς την άκρα δεξιά. Το χειρότερο όλων είναι πως ο κόσμος αδυνατεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις τού σήμερα, επειδή «πολλά διαφορετικά προβλήματα συμβαίνουν ταυτόχρονα». Και αυτή η αδυναμία είναι που του στερεί και τη δημιουργία οράματος για το μέλλον.
Ο Ατζέμογλου, ωστόσο, διατηρεί την αισιοδοξία του, σε κάποιο βαθμό, καθώς θεωρεί πως όλα όσα συμβαίνουν θα πρέπει να τα βλέπουμε ως απειλή, αλλά και ως ευκαιρία ταυτόχρονα. Αρκεί να ληφθούν οι σωστές αποφάσεις. Και αυτές είναι το χτίσιμο συναίνεσης μέσα από τη δημοκρατία και τον δημοκρατικό λόγο. Το μήνυμα του νομπελίστα είναι ξεκάθαρο. Το ερώτημα είναι αν θα ακουστεί.
