Πολλοί το ήξεραν, λίγοι μιλούσαν γι’ αυτό. Ακόμα περισσότεροι το καταλάβαιναν, ελάχιστοι μπορούσαν να το αποδείξουν.
Να που ήρθε η Επιθεώρηση Εργασίας, όμως, για να αναδείξει τη ζοφερή πραγματικότητα. Ελέγχθηκαν από τον Μάιο έως και τον Σεπτέμβριο, δηλαδή μέσα σε πέντε μήνες, 1.170 επιχειρήσεις.
Οι έλεγχοι ήταν απολύτως στοχευμένοι, καθώς το σύστημα risk analysis, μπορεί να «προβλέψει» με σημαντικό ποσοστό επιτυχίας πού μπορούν να εντοπιστούν παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας. Από τις ανωτέρω επιχειρήσεις, οι 286 (ποσοστό 24,4%) βρέθηκαν να μην καταβάλλουν, όχι μόνο τριετίες, αλλά ούτε και αυτό τον κατώτατο μισθό! Δηλαδή, για να το κάνουμε… φραγκοδίφραγκα, μία στις τέσσερις εταιρείες του ιδιωτικού τομέα που ελέγχθηκαν πληρώνουν τους εργαζομένους τους κάτω ακόμα και από τα 830 ευρώ μικτά (706 ευρώ καθαρά) τον μήνα.
Ας μην απορούμε, ως κοινωνία, γιατί οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να καλύψουν τα κενά που υπάρχουν. Στις 58.341 υπολόγισε πριν από λίγες μέρες η ΕΛΣΤΑΤ τις κενές θέσεις εργασίας για το β’ τρίμηνο της τρέχουσας χρονιάς. Λίγες τις βρήκε. Κανονικά, με τέτοια θραύση που κάνει η υποαμοιβή στη χώρα, θα έπρεπε να είναι διπλάσιες ή ακόμα και πολλαπλάσιες!
Το πρόβλημα επεκτείνεται και έχει πιο κοινωνικά χαρακτηριστικά. Ο εργαζόμενος είναι ξεκάθαρα ο αδύναμος κρίκος της ιστορίας. Τον πληρώνουν με «χαρτζιλίκι», κάτω από τα 706 ευρώ καθαρά που δικαιούται, και δεν του βάζουν ούτε τις τριετίες (10 – 30% παραπάνω στον βασικό μισθό του). Άρα, χάνει από 70 έως 210 ευρώ επιπλέον. Αντ’ αυτού, υποχρεώνεται να δουλεύει για 500 ή για 600 ευρώ και να μην μιλάει και πολύ. Γιατί διαφορετικά, η δαμόκλειος σπάθη της απόλυσης παραμονεύει. Με θηλιά στον λαιμό περασμένη, ο εργαζόμενος υποχρεώνεται να ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας.
Ασφαλώς και δεν πρέπει να θεωρούμε ότι αυτός είναι ο κανόνας. Εννοείται ότι υπάρχουν και οι άλλες επιχειρήσεις (οι περισσότερες σύμφωνα με το ΣΕΠΕ) που πληρώνουν κανονικά και δεν πρέπει να τις τοποθετούμε στην ίδια κατηγορία με εκείνες που εκμεταλλεύονται τον εργαζόμενο. Αλλά, μήπως επιτέλους, πρέπει οι ίδιοι οι εργοδότες να προστατεύσουν την «πιάτσα τους»; Μήπως ήρθε ο καιρός να περιορίσουν οι ίδιοι εκείνους που τους χαλάνε την εικόνα, που με κόπο έχουν σφυρηλατήσει εδώ και χρόνια;
Στη ΔΥΠΑ έχουν να λένε για τις «Ημέρες Καριέρας», που προσπαθούν να φέρουν πιο κοντά επιχειρήσεις και εργαζόμενους. Υπάρχουν φορές που ακόμα και οι ίδιοι οι επιτελείς του Φορέα εντυπωσιάζονται: Στον ίδιο χώρο, στην ίδια πόλη, διαπιστώνουν ότι στη μία επιχείρηση γίνεται ουρά από υποψήφιους εργαζόμενους, ενώ στην άλλη δεν πλησιάζει κανείς. Η τοπική κοινωνία ξέρει, αλλά δεν μιλάει. Κάποια στιγμή, όμως, αυτό πρέπει να αλλάξει και να σπάσει το απόστημα. Για να επιτευχθεί, συνολικά, αναβάθμιση της αγοράς εργασίας στη χώρα. Για να πάψουν να εμφανίζονται συνέχεια παρασιτικές συμπεριφορές, που προσβάλουν την ίδια την έννοια της εργασιακής αξιοπρέπειας. Και για να κάνουν, επιτέλους, την εμφάνισή τους καλύτερες δουλειές, πιο ποιοτικές, με σαφώς υψηλότερες αμοιβές. Και για να βγει, επιτέλους, η θηλιά από τον λαιμό χιλιάδων εργαζομένων. Δεν το αξίζουν.
Ξέχασαν να δώσουν βασικό μισθό και τριετίες μία στις τέσσερις επιχειρήσεις
