Η πρόταση Ντράγκι είναι ένα σχέδιο γεμάτο καλές προθέσεις για μια ήπειρο που έχει χάσει, προ πολλού, τον δρόμο της – για μια Ευρώπη που σταθερά συρρικνώνεται και συνθλίβεται στον ανταγωνισμό των ΗΠΑ και της Κίνας.
Είναι ένα τολμηρό και φιλόδοξο όραμα, το ερώτημα όμως είναι εάν αυτό το όραμα μπορεί να βρει και πολιτική εφαρμογή. Το Politico απαντά κατηγορηματικά «όχι», γράφει ότι το σχέδιο Ντράγκι για να ανανήψει η ραγισμένη Ευρώπη ισοδυναμεί με το ανέφικτο.
Συνοπτικά και χονδρικά, ο Μάριο Ντράγκι προτείνει βαθύτερη ενοποίηση των κατακερματισμένων αγορών και θεσμικών εργαλείων της Ε.Ε. και ζητά να πέσει χρήμα από το ελικόπτερο: Ζητά ένα μπαζούκας επενδύσεων και δαπανών υπερδιπλάσιο του σχεδίου Μάρσαλ για να ξαναμπεί σε ανταγωνιστική τροχιά η οικονομία και να ξαναβγεί η Ευρώπη στην πρώτη γραμμή των παγκόσμιων παικτών.
Στο άρθρο του στον Economist ο πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ λέει πως το μερίδιο των επενδύσεων θα πρέπει να αυξηθεί κατά περίπου 5% του ΑΕΠ και να φθάσει σε επίπεδα που καταγράφηκαν για τελευταία φορά στις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Συγκριτικά, το μπαζούκας των πρόσθετων επενδύσεων που περιλάμβανε το Σχέδιο Μάρσαλ έφθανε στο 1% με 2% του ΑΕΠ ετησίως.
Για να συμβεί αυτό χρειάζεται βαριά και άφθονη χρηματοδότηση. Χρειάζεται κατά τον ίδιο τον Ντράγκι, και κατά την κοινή λογική, μαζική έκδοση κοινού χρέους από την Ε.Ε.
Κι εδώ ακριβώς εντοπίζεται η πρώτη αιτία του «ανέφικτου». Δεν χρειάστηκαν ούτε τρεις ώρες για να πει το πρώτο μεγάλο «όχι» η Γερμανία, με τον υπουργό Οικονομικών της χώρας Κρίστιαν Λίντνερ να δηλώνει κοφτά και κατηγορηματικά ότι το Βερολίνο «δεν θα συμφωνήσει ποτέ σ’ αυτό». «Η αμοιβαιοποίηση κινδύνων και υποχρεώσεων δημιουργεί δημοκρατικά και δημοσιονομικά προβλήματα» είπε ο Λίντνερ, ξυπνώντας μνήμες της εποχής Σόιμπλε.
Δεν είναι μόνο το καλβινιστικό γερμανικό δόγμα που οδηγεί το σχέδιο Ντράγκι στη σφαίρα του ανέφικτου. Είναι και οι μικρές ηγεσίες, οι βαθιές αγκυλώσεις της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών, η εκ γενετής απουσία κοινού πολιτικού και κοινωνικού οράματος. Όλα αυτά μοιάζει απίθανο να καμφθούν κι ας είναι πια η πρόκληση υπαρξιακή, όπως είπε ο ίδιος ο Ντράγκι. Κι ας είναι, ακόμη, το τίμημα μια Ευρώπη που θα μικραίνει συνεχώς. Και θα γεννά όλο και λιγότερους, και φτωχότερους, πολίτες…
