Είχε και η Ελλάδα εργαλείο κρατικής παρέμβασης στην αγορά ακινήτων, αλλά το παρέδωσε και τώρα, που άλλαξαν οι συνθήκες, τρέχει -τρόπος του λέγειν- για να ξαναέχει.
Ο Oργανισμός Eργατικής Kατοικίας (ΟΕΚ) λειτούργησε αυτόνομα για 58 χρόνια, από το 1954 μέχρι το 2012. Εισέπραττε από το ΙΚΑ ένα μικρό μέρος των εισφορών των εργοδοτών (στο 0,75%, όταν έκλεισε) και του μισθού των εργαζομένων (1%), προκειμένου να πραγματοποιεί προγράμματα στέγασης. Το 2012, ο ΟΕΚ έκλεισε με το δεύτερο μνημόνιο, στο πλαίσιο της «μείωσης του μη μισθολογικού κόστους».
Ο ΟΑΕΔ, ο οποίος έδωσε τη θέση του στη ΔΥΠΑ, ορίστηκε διάδοχος του ΟΕΚ, αλλά δεν εξέδιδε νέα δάνεια, ούτε κατασκεύαζε νέες κατοικίες. Η ύφεση κρατούσε τις τιμές των ακινήτων και των ενοικίων χαμηλά, και τα ποσοστά ιδιοκατοίκησης ήταν στα υψηλά.
Έχει ο οικονομικός κύκλος γυρίσματα και πλέον υπάρχει πρόβλημα προσφοράς -οι δαπάνες στέγασης απορροφούν το 1/3 του οικογενειακού εισοδήματος- που εντείνεται κι από τον αριθμό των κλειστών ακινήτων, ορισμένα εκ των οποίων σκιάχτρα στυλωμένα, γιγαντοσάβανα. Τα προγράμματα «Σπίτι Μου», Ι και προσεχώς ΙΙ -ύψους 2 δισ. ευρώ με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης-, αν καταλαβαίνω καλά, τη ζήτηση ενισχύουν με επιδοτούμενα δάνεια για αγορά.
Τι γίνεται, όμως, στην άλλη πλευρά, που χάσκει, της προσφοράς; Θα απαλλάσσονται επί τριετία από τον σχετικό φόρο όσοι νοικιάζουν κλειστά ακίνητα και θα πάρει μπρος η κοινωνική αντιπαροχή. Καλή αρχή. Ακόμη κι ξεκινήσουν άμεσα οι κατασκευές, θα χρειαστεί καιρός για να δημιουργεί ένας κρίσιμος αριθμός ακινήτων, για στέγαση προσιτή.
Στο ακίνητο της ΧΡΩΠΕΙ ανάμεσα σε Αθήνα και Πειραιά -ναι, εκεί που θα δημιουργούνταν η πρώτη Πολιτεία Καινοτομίας στη χώρα- θα χτιστούν, μέσω ΣΔΙΤ, οι πρώτες κατοικίες του προγράμματος. «Θα βγει μια προκήρυξη, θα πούμε μπορούμε να κατασκευάσουμε 300 διαμερίσματα, θα κρατήσει ο κατασκευαστής έναν αριθμό και τα υπόλοιπα θα δοθούν στο Δημόσιο για να τα νοικιάσει με χαμηλότερο ενοίκιο».
Κομμάτια ευρύχωρων λύσεων σε χρόνο αμεταχείριστο.
