Skip to main content

O «Σβέικ» στον «πόλεμο των… ΣΥΡΙΖΑ»

Dimitris Peristeris / SOOC

Πάντα εκπληκτικός και άπιαστος στην ειλικρίνειά του, ο στρατιώτης Σβέικ παραμένει και σήμερα, 101 χρόνια από τη « γέννησή» του, μια κλασσική φιγούρα παθητικής αντίστασης στο κακό

Δεν ξέρω γιατί, αλλά παρακολουθώντας τις εξελίξεις στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, διέκρινα μια «παραλλαγή» από τις περιπέτειες του «Καλού στρατιώτη Σβέικ» – το ομώνυμο έργο του Τσέχου συγγραφέα, Γιάροσλαβ Χάσεκ.

Ο Γιόζεφ Σβέικ, κάτοικος Πράγας, που ειδικεύεται στο να κλέβει και να πουλάει… σκύλους, κατατάσσεται ενθουσιωδώς στον στρατό της Αυστρο-Ουγγαρίας με την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο άκρατος αυθορμητισμός και ο παρορμητισμός του, θα τον μπλέξουν -αυτόν και τους συντρόφους του- σε περιπέτειες – κάποιες ξεκαρδιστικές, άλλες τραγελαφικές.

Ο Σβέικ είναι τόσο χαρούμενος που θα υπηρετήσει στον στρατό, που κανένας δεν μπορεί να στοιχηματίσει αν είναι απλά ανόητος ή θέλει να υπονομεύσει τον στρατό της Αυστρο-Ουγγαρίας…

Πάντα εκπληκτικός και άπιαστος στην ειλικρίνειά του, ο στρατιώτης Σβέικ παραμένει και σήμερα, μετά από 101 χρόνια από τη « γέννησή» του, μια κλασσική φιγούρα παθητικής αντίστασης στο κακό. Ίσως η πιο επιτυχημένη ενσάρκωση αυτής της παρεκκλίνουσας λογικής της εξουσίας, περισσότερο για να την απομυθοποιήσει.

Μια απομυθοποίηση της ιστορίας, που μπορεί να διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά που εξακολουθεί να είναι επίκαιρη σήμερα στον «πόλεμο των… ΣΥΡΙΖΑ». Έναν «πόλεμο» που θυμίζει και τον «Πόλεμο των Ρόουζ». Την μαύρη κωμωδία που όταν ο γάμος του ζεύγους Ρόουζ αρχίζει να διαλύεται, τα περιουσιακά στοιχεία γίνονται το κέντρο μιας εξωφρενικής και πικρής μάχης διαζυγίου.

Και οι οπαδοί και φίλοι της Αριστεράς, τι σκέφτονται; Μήπως, «αφήστε τους εκεί πάνω να αποφασίσουν.. Κάνουμε ό,τι πιστεύουμε πως είναι σωστό ούτως ή άλλως;», όπως λέει σε μια στιγμή ο Σβέικ;

Δυστυχώς, ο «γεννήτορας» του «Καλού Στρατιώτη», Γιάροσλαβ Χάσεκ, πέθανε το 1923, πριν προλάβει να τελειώσει το μυθιστόρημά του. Αφού αυτομόλησε στη Ρωσία και εντάχθηκε στους Μπολσεβίκους, επέστρεψε στην Πράγα και πέθανε το 1923, πριν προλάβει να τελειώσει το μυθιστόρημά του.

Δεν θα μάθουμε λοιπόν ποτέ τι τέλος θα έδινε, αν είχε την ευκαιρία να το ολοκληρώσει το έργο του. `Η σε ποιον θα επιφύλασσε το ρόλο του Σβέικ στον «πόλεμο των ΣΥΡΙΖΑ» . Ισως την απάντηση να την δίνει ο Μίλαν Κούντερα: «Ο Σβέικ εμμένει τόσο λίγο στους στόχους του πολέμου που ούτε καν τους αμφισβητεί. Ο πόλεμος είναι τρομακτικός αλλά δεν τον παίρνει στα σοβαρά. Δεν παίρνεις στα σοβαρά αυτό που δεν έχει νόημα».