Ήταν μόλις 17 Μαΐου 2024 όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Επιτροπή της Ε.Ε. επανέλαβαν στην Ουκρανία τη σταθερή θέση της Δύσης σχετικά με τους κανόνες εμπλοκής για τον πόλεμο κατά της Ρωσίας: Η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ βοηθούν το Κίεβο, αλλά όχι για να διεξαγάγει άμεσο πόλεμο στη Ρωσία, αλλά για να αμυνθεί και να αποτρέψει τη νίκη της Μόσχας.
Η έγκριση της Ουάσιγκτον τον περασμένο Μάιο διατυπώθηκε μάλιστα πολύ προσεκτικά και περιορίστηκε σε περιοχές κοντά στο Χάρκοβο. Δεν είναι φυσικά σήμερα η ίδια περιοχή, όπου τα ουκρανικά στρατεύματα ξεπέρασαν τα σύνορα αυτή την εβδομάδα, εισβάλλοντας στο ρωσικό έδαφος, σε ορισμένα σημεία ακόμη και σε βάθος 50 χιλιομέτρων.
Έχουν περάσει μόνο τρεις μήνες από τότε και η Δύση φαίνεται να έχει αλλάξει ριζικά τη θέση της. Ο Πήτερ Στάνο, εκπρόσωπος του Ύπατου Εκπροσώπου της Ε.Ε., Τζόζεπ Μπορέλ, ήταν σαφής: «Η Ουκρανία διεξάγει έναν νόμιμο αμυντικό πόλεμο σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και αυτό περιλαμβάνει το χτύπημα του εχθρού όπου χρειάζεται». Μια ξεκάθαρη θέση που δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφιβολίας για την αλλαγή στάσης της Ε.Ε.. Αλλά και οι Ηνωμένες Πολιτείες αποκαλούν νόμιμη την ουκρανική εισβολή στο ρωσικό έδαφος.
Η πρώτη εισβολή στη Ρωσία από τον Β’ Παγκόσμιο
Η στρατιωτική επιχείρηση της Ουκρανίας στην περιοχή Κουρσκ – η πρώτη εισβολή σε ρωσικό έδαφος από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο- είναι ακόμη σε εξέλιξη και το ερώτημα είναι: έχει το Κίεβο το δικαίωμα να εξαπολύσει ένοπλη επίθεση στο έδαφος της Ρωσίας για να αμυνθεί;
Αναμφίβολα, σύνθετα ζητήματα όπως το δικαίωμα στην αυτοάμυνα και η αναλογικότητα στον πόλεμο, έχουν πολλές ερμηνείες και με βάση το διεθνές δίκαιο. Ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι παρενέβη μάλιστα λέγοντας: «Η Ρωσία έφερε πόλεμο στη γη μας και πρέπει να αισθανθεί τι έχει κάνει».
Η αρχική επιτυχία της ουκρανικής επίθεσης μπορεί να έφερε σε δύσκολη θέση το Κρεμλίνο, το οποίο πιθανώς θα απομακρύνει ορισμένους στρατηγούς, αλλά είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι θα υπονομεύσει την υποστήριξη των Ρώσων προς τον Πούτιν-αν αυτός ήταν ένας από τους στόχους.
Επιπλέον, σε αυστηρά στρατιωτικό επίπεδο, η ουκρανική επίθεση στο ρωσικό έδαφος αντιπροσωπεύει μια προσωρινή τακτική επιτυχία αλλά μικρής σημασίας για την έκβαση της σύγκρουσης και πάνω απ’ όλα δύσκολο να διατηρηθεί στο χρόνο.
Είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι οι Ουκρανοί θα είναι σε θέση να ελέγξουν το ρωσικό έδαφος που έχουν τώρα υπό τον έλεγχό τους, για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Όπως στις Αρδέννες το 1944;
Θέλοντας να επιχειρήσουμε κάποιους ιστορικούς παραλληλισμούς, η ουκρανική επίθεση στο Κουρσκ θα μπορούσε να αποτελέσει ένα αντίγραφο, μικρότερης κλίμακας φυσικά, της αντεπίθεσης που διέταξε ο Χίτλερ με τη μάχη των Αρδεννών τον Δεκέμβριο του 1944, αιφνιδιάζοντας τους Συμμάχους, οι οποίοι όμως στη συνέχεια εξουδετέρωσαν τις γερμανικές δυνάμεις. Μια τολμηρή επίθεση, που κόστισε στο Τρίτο Ράιχ τις τελευταίες μεγάλες τεθωρακισμένες μονάδες του, αλλά δεν εμπόδισε την παράδοση της Γερμανίας μόλις πέντε μήνες αργότερα.
Σήμερα πάντως, το σίγουρο είναι πάντως πώς πολλά έχουν αλλάξει. Και δεν είναι μικρή λεπτομέρεια το τι συμβαίνει στον άξονα Βρυξελλών-Ουάσιγκτον, λίγους μήνες πριν από τις αμερικανικές εκλογές, που πιθανότατα θα καθορίσουν τη θέση των Ηνωμένων Πολιτειών, όσον αφορά τους διεθνείς πολέμους.
Τι συνέβη λοιπόν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα που ουσιαστικά η Δύση δίνει το πράσινο φως για εισβολή στη Ρωσία;
Και το σημαντικότερο που πρέπει να αποσαφηνιστεί το συντομότερο, μεταξύ των ανώτερων κλιμακίων των Βρυξελλών και του Λευκού Οίκου: είναι επισήμως η Δύση σε άμεσο πόλεμο κατά της Ρωσίας; Οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί πολίτες έχουν τουλάχιστον δικαίωμα να το γνωρίζουν…
