Skip to main content

«Κάψτε το»: Η φήμη που έβγαλε στην επιφάνεια την οργή

REUTERS/Hollie Adams

Η κλίμακα και ο τρόπος οργάνωσης της ακροδεξιάς βίας αποκαλύπτουν κάτι νέο: Τη δύναμη μίας φήμης που κυκλοφορεί στα social media

Τα πλάνα στο BBC έδειχναν εκατοντάδες ακροδεξιούς ακτιβιστές να έχουν συγκεντρωθεί έξω από το Holiday Inn Express στο Μάνβερς, προάστιο του Ρόδερχαμ. Ήταν ένας όχλος που φώναζε «πετάξτε τους έξω» και «κάψτε το». Μέσα στεγάζονταν αιτούντες άσυλο. Πέταξαν καρέκλες, σανίδες και τούβλα και κάποια στιγμή ένας από τους διαδηλωτές άναψε φωτιά σε μια πόρτα.

Η οργή ξεχείλιζε. Οι εικόνες ήταν σοκαριστικές – όχι γιατί δεν τις έχουμε ξαναδεί, αλλά γιατί είχαμε πραγματικά πολλά χρόνια να δούμε τέτοιο ξέσπασμα βίας στη Βρετανία.

Πυροδοτούμενες αρχικά από τη δολοφονία τριών παιδιών στις 29 Ιουλίου, οι ταραχές εξαπλώθηκαν ταχύτατα σε 22 πόλεις. Τζαμιά, ξενοδοχεία ασύλου, μουσουλμανικές γειτονιές και επιχειρήσεις βρέθηκαν στο στόχαστρο. Σε εφαρμογές όπως το WhatsApp και το Telegram οργανώνονται νέες επιθέσεις.

Κατά κάποιο τρόπο η βία, και η διφορούμενη απάντηση ορισμένων πολιτικών σε αυτήν, θυμίζει προηγούμενες κρίσεις ακροδεξιάς βαρβαρότητας. Όμως στην κλίμακα και στον τρόπο οργάνωσης της δείχνει κάτι νέο. Τη δύναμη της παραπληροφόρησης – μέσω των social media – ειδικά όταν αυτή έρχεται να «κουμπώσει» σε αισθήματα δυσφορίας και φόβου, που το πολιτικό κατεστημένο αγνοεί επιδεικτικά. Η νέα ακροδεξιά στη Βρετανία είναι «άμορφη» και είναι online, τονίζει ο Economist. Και εκμεταλλεύεται τη σύγχυση ανάμεσα στην πραγματική απειλή και τα αληθοφανή fake news, που στην εποχή της γενικευμένης ανασφάλειας είναι διάχυτη.

Τι συνέβη στη Βρετανία; Τρία κορίτσια – η Bebe King, 6 ετών, η Elsie Dot Stancombe, 7 ετών και η Alice Dasilva Aguiar, 9, μαχαιρώθηκαν έως θανάτου ενώ παρακολουθούσαν μια εκδήλωση χορού με θέμα την Taylor Swift. Ένας 17χρονος συνελήφθη για το αποτρόπαια έγκλημα. Είναι γεννημένος και μεγαλωμένος στη Βρετανία, στο Κάρντιφ, από γονείς – μετανάστες από τη Ρουάντα. Δεν έχει κανέναν δεσμό με το Ισλάμ.

Μέσα σε λίγες ώρες, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πλημμύρισαν από μία ψευδή φήμη για το προφίλ του. Ήταν, υποτίθεται, ισλαμιστής και αιτών άσυλο. Η αστυνομία ανακοίνωσε ότι καμία από τις δύο πληροφορίες δεν ήταν αληθείς. Αλλά οι επίσημες ανακοινώσεις δεν είχαν πια καμία σημασία. Ο θυμός και ο φόβος που σιγόβραζαν είχαν βγει πια στην επιφάνεια. Και τίποτα δεν μπορούσε να τα σταματήσει.