Skip to main content

Ελληνικό σάλπισμα

Shutterstock

Και το όνομα αυτής «Σάλπιγξ Ελληνική». Πρώτη ελληνική εφημερίδα, που εκδόθηκε την 1η Αυγούστου 1821 στην επαναστατημένη Καλαμάτα.

«Εις τας παρούσας περιστάσεις της Ελλάδος, ότε το ελληνικόν γένος, μη υπομένον τον βαρύν της τυραννίας ζυγόν, τον οποίον έφερεν αναξίως αιώνας ολοκλήρους, απεφάσισεν υπό την προστασία της Θείας Προνοίας, να πιάση τα όπλα, διά να αναλάβη την οποίαν απώλεσεν αυτονομίαν, είναι αναγκαιοτάτη εφημερίς εις την Ελλάδα εκδιδομένη».

Και το όνομα αυτής «Σάλπιγξ Ελληνική». Πρώτη ελληνική εφημερίδα, που εκδόθηκε την 1η Αυγούστου 1821 στην επαναστατημένη Καλαμάτα. Κάτι λέει αυτή η βιάση των αγωνιζόμενων να εκδώσουν εφημερίδα, ενώ ακόμη η φλόγα του 1821 δεν είχε λαμπαδιάσει.

Τυπώθηκε στο μικρό τυπογραφείο, που είχε φέρει ο Δημήτριος Υψηλάντης από την Τεργέστη. «Επιστάτη και εκδότη» όρισε τον λόγιο ιερομόναχο Θεόκλητο Φαρμακίδη, με μεγάλη πείρα εφημεριδογράφου, την οποία απέκτησε ιδίως κατά την έκδοση και επιμέλεια του περίφημου περιοδικού «Λόγιος Ερμής», στη Βιέννη.

Από τη Σάλπιγγα τι μένει; Ο Φαρμακίδης αποχώρησε μετά την έκδοση του τρίτου φύλλου, μη αντέχοντας την προληπτική λογοκρισία. «Δεν ενέδωσα εις το δεσποτικόν μέτρον της προεξετάσεως». Παρεμβάσεις βρέχει. Τέταρτη παράσταση δεν έχει.

Στο πρώτο φύλλο δημοσιεύτηκε, μεταξύ άλλων, η Προκήρυξη «Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος» του Αλέξανδρου Υψηλάντη που είχε απευθύνει από το Iάσιο στις 24 Φεβρουαρίου 1821. Στο δεύτερο η έκκληση του Δημήτριου Υψηλάντη προς τους κατοίκους της Λεβαδειάς για ομόνοια, πολεμική εγρήγορση, καθώς και παραινέσεις, ώστε να μην κακοποιούνται άοπλοι Tούρκοι.

Στο τρίτο η «Προειδοποίηση προς τας ευρωπαϊκός Αυλάς εκ μέρους του φιλογενούς στρατηγού των Σπαρτιατικών στρατευμάτων Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, και της Μεσσηνιακής Συγκλήτου», με την οποία τους γνωστοποιείται ότι «απεφασίσαμεν, ή να ελευθερωθώμεν, ή να αποθάνωμεν. τούτου ένεκεν προσκαλούμεν επιπόνως την συνδρομήν και βοήθειαν όλων των εξευγενισμένων Ευρωπαϊκών γενών, ώστε να δυνηθώμεν να φθάσωμεν ταχύτερον εις τον ιερόν και δίκαιον σκοπόν μας και να λάβωμεν τα δίκαιά μας».

Τρία φύλλα (αρ.φ.1/1.8.1821, αρ.φ.2/5.8.1821, αρ.φ.3/20.8.1821), δαρμένα απ’ το φραγγέλιο του καιρού, που επίθεση σαλπίζει. Τρία φύλλα στη Βιβλιοθήκη της Βουλής έχουν πια ζωή.