Το πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου 2024, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων, δηλαδή εκείνο που αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό, διευρύνθηκε σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, και διαμορφώθηκε σε 9,7 δισ. ευρώ.
Δηλαδή, σε ένα πεντάμηνο το εξωτερικό έλλειμμα της χώρας βρίσκεται σχεδόν στο 5% του ΑΕΠ, μια εξέλιξη ανησυχητική αλλά εξηγήσιμη.
Η πορεία του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών κάθε χώρας αντανακλά την ανταγωνιστικότητά της. Όταν επιδεινώνεται το εξωτερικό ισοζύγιο, σημαίνει πως η ανταγωνιστικότητα είναι προβληματική ή, έστω, αντιμετωπίζει προβλήματα.
Προ μηνός, ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος δημοσιοποίησε την έκθεση του IMD, σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα με βάση την ανταγωνιστικότητα ήταν στην 47η θέση μεταξύ 67 χωρών το 2024. Σε σχέση με το 2023 η κατάταξή της βελτιώθηκε κατά δύο βαθμίδες (49).
Φυσικά η πρόοδος αυτή δεν αποτελεί λόγο πανηγυρισμών, αντιθέτως, η κατάταξη συνιστά λόγο προβληματισμού, ο οποίος για την ώρα δεν διακρίνεται.
Όλα δείχνουν ότι έχουν αφεθεί στον «αυτόματο πιλότο» και περιμένουμε τη βελτίωση των επενδύσεων και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας να έρθουν από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, οι οποίοι δεν απορροφώνται με ικανοποιητικούς ρυθμούς και από τις τουριστικές εισπράξεις, οι οποίες αυξάνονται μεν, αλλά δεν επαρκούν δε.
Το πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου, η ΤτΕ κατέγραψε έλλειμμα στο ισοζύγιο αγαθών ύψους 14,99 δισ. ευρώ, το οποίο είναι πολλαπλάσιο από τις τουριστικές εισπράξεις (3,81 δισ. ευρώ) και από το συνολικό πλεόνασμα του ισοζυγίου των υπηρεσιών (4,4 δισ. ευρώ).
Τη δεκαετία του 2000 η χώρα «πλήρωσε» το μεγάλο εξωτερικό έλλειμμα, καθώς, σε συνδυασμό με το υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα, το 2010 μπήκε στα μνημόνια.
Αυτή την περίοδο η χώρα δεν έχει δημοσιονομικό πρόβλημα, καθώς η διατήρηση σε μνημονιακά επίπεδα αρκετών φόρων γεμίζει με άνεση τα δημόσια ταμεία και ο προϋπολογισμός εμφανίζει πλεονάσματα.
Παρ’ όλα αυτά, η συρρίκνωση του εξωτερικού ελλείμματος μέσω της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα.
