Μεγαλώσαμε με το 8άωρο σε ημερήσια και το 40άωρο σε εβδομαδιαία βάση. Οι επόμενες γενιές, όπως όλα δείχνουν, θα έχουν να θυμούνται το 9άωρο, το 10άωρο ή ακόμα και το… 13άωρο ημερησίως, ενώ ακόμα χειρότερα μάλλον θα τους μείνει το…53άωρο της εβδομαδιαίας εργασίας!
Δυστυχώς, η επίσημη προσθήκη της έκτης ημέρας απασχόλησης, συνοδευτικά με όλα τα ανάλογα μέτρα που έχουν παρθεί από την Κυβέρνηση την τελευταία τριετία, μας οδηγούν σε εργασία που μπορεί να φτάσει έως και τις 53 ώρες την εβδομάδα.
Σε κάθε περίπτωση το πενθήμερο και το 40άωρο δεν καταργούνται. Όμως είναι τέτοιες οι παρεμβάσεις που γίνονται, ώστε μάλλον θα πρέπει να το ξεχάσουμε, μέχρι νεωτέρας. Βέβαια, υπάρχει η δέσμευση από το άρθρο 167 του Αστικού Κώδικα, που ακόμα μας σώζει, αλλά για πόσο; Εκεί, ορίζεται ότι, ο χρόνος εβδομαδιαίας εργασίας των εργαζομένων δεν μπορεί να υπερβαίνει ανά περίοδο το πολύ τεσσάρων μηνών, τις 48 ώρες κατά μέσο όρο, συμπεριλαμβανομένων των υπερωριών. Όμως ακόμα και έτσι, γίνεται αντιληπτό ότι η επιβάρυνση, ειδικά όταν αναφερόμαστε σε εργάτες της βιομηχανίας, είναι μεγάλη, πολύ μεγάλη.
Και επειδή πρέπει ο ανθρώπινος παράγοντας να βρίσκεται σε πρώτη προτεραιότητα, πόσοι στην Κυβέρνηση έχουν αναλογιστεί, αν αντέχουν οι εργάτες να δουλεύουν επί ένα τετράμηνο, πάνω από 48 ώρες την εβδομάδα; Μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα, κατέγραψε το 2023 νέο αρνητικό ρεκόρ στα εργατικά ατυχήματα. Ο κίνδυνος η κόπωση να προκαλέσει τραγωδία, όχι απλώς είναι υπαρκτός, αλλά είναι και απολύτως μετρήσιμος, με 189 θύματα σε χώρους εργασίας κατά την περσινή χρονιά.
Ας δούμε όμως τι ίσχυε μέχρι να μπει δυναμικά στη ζωή μας η έκτη ημέρα εργασίας.
Βάσει της ισχύουσας σήμερα νομοθεσίας:
α) Στο σύστημα της εξαήμερης απασχόλησης το συμβατικό ωράριο είναι έξι ώρες και σαράντα λεπτά ημερησίως. Έτσι προκύπτουν οι 40 ώρες εβδομαδιαίως. Νόμιμο ωράριο όμως θεωρούνται και οι οκτώ ώρες ημερησίως, άρα 48 ώρες εβδομαδιαίως.
β) Στο σύστημα πενθήμερης απασχόλησης το συμβατικό ωράριο είναι οκτώ ώρες ημερησίως και 40 ώρες εβδομαδιαίως. Νόμιμο ωράριο όμως θεωρούνται οι εννέα ώρες ημερησίως και 45 ώρες εβδομαδιαίως. Έχει επιτραπεί δηλαδή η υπέρβαση του ανώτατου ορίου της ημερήσιας εργασίας κατά μία ώρα χωρίς αυτή να θεωρείται υπερωρία.
Με δεδομένο ότι η έκτη ημέρα εργασίας, επιτρέπεται και σε επιχειρήσεις πενθήμερης απασχόλησης, αρκεί να δηλώσουν ότι παρουσιάζουν ξαφνική αύξηση στον όγκο παραγωγής τους, αυτή θα πρέπει να έχει ωράριο οκτώ ωρών. Άρα, ξαφνικά, δημιουργήθηκε με δόξα και τιμή η εβδομάδα των 53 ωρών εργασίας!
Η στόχευση είναι να μπορούν οι επιχειρήσεις να ανταποκρίνονται καλύτερα στον όγκο παραγωγής τους. Δηλαδή να καταφέρουν να ξεπεράσουν τον κίνδυνο να μην προλαβαίνουν να προωθήσουν την παραγωγή τους, στον τελικό καταναλωτή. Ασφαλώς κάτι τέτοιο είναι προβληματικό και περιορίζει το ρυθμό ανάπτυξης μιας επιχείρησης, κατ’ επέκταση και ολόκληρης της οικονομίας. Είναι όμως λύση η εντατικοποίηση της εργασίας, από το υπάρχον προσωπικό; Γιατί η επιχείρηση δεν μπορεί να βρει πρόσθετο προσωπικό για να καλύψει τις ανάγκες της;
Το μόνιμο ερώτημα της τελευταίας διετίας, είναι πώς θα καταφέρουν οι επιχειρήσεις να καλύψουν τις κενές θέσεις εργασίας που τους παρουσιάζονται. Μια σειρά από έρευνες, παρουσιάζουν (εύλογα) τους εργοδότες να προβληματίζονται, σε ποσοστά σταλινικού τύπου (άνω του 80%), για το γεγονός ότι αδυνατούν να προσελκύσουν νέα ταλέντα και δυσκολεύονται να βρουν εργαζόμενους με δεξιότητες για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Μα ακριβώς εκεί θα έπρεπε να εστιάσει η Πολιτεία!
Εξαήμερη εργασία: Ελάχιστες επιχειρήσεις κάνουν χρήση του νόμου
Να σπεύσει να βοηθήσει έμπρακτα, ώστε και νέα ταλέντα να παραχθούν και οι δεξιότητες των εργαζομένων να βελτιωθούν και η σύνδεσή τους με την γραμμή παραγωγής (δηλαδή τις επιχειρήσεις) να γίνει καλύτερη. Τότε, όχι μόνο δεν θα χρειαζόταν περισσότερες ώρες δουλειάς ημερησίως ή εβδομαδιαίως, αλλά θα μπορούσε η χώρα να ακολουθήσει την ευρωπαϊκή «γραμμή» της τετραήμερης εργασίας, με ίδιες απολαβές! Ήδη έχουν ξεκινήσει πιλοτικά προγράμματα σε Βρετανία, Γαλλία, Βέλγιο και όχι μόνο.
Εδώ όμως προτιμήσαμε την «εύκολη λύση» της εντατικοποίησης της εργασίας. Για άλλη μια φορά, η χώρα επιλέγει το λάθος δρόμο και θα πληρώσει το τίμημα.
