Η είδηση φρικιαστική: Ένας πύραυλος κρουζ έπληξε την μεγαλύτερη παιδιατρική κλινική στο Κίεβο, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν πέντε άνθρωποι και άλλοι εννιά να τραυματιστιούν. Τα 600 παιδιά που νοσηλεύονταν ευτυχώς μεταφέρθηκαν στα καταφύγια.
Ο ΟΗΕ είπε ότι είναι «πολύ πιθανό» ο πύραυλος να ήταν ρωσικός, αλλά η Μόσχα το αρνείται, μιλώντας για «αδέσποτο» ουκρανικό πύραυλο.
Άλλη μια φρικιαστική επίθεση, μια μέρα μετά στη Γάζα: ένα ισραηλινό αεροπλάνο έριξε μια βόμβα κοντά στην πύλη του σχολείου αλ Αουντα, που χρησιμοποιείται από εκτοπισμένους Παλαιστίνιους ως προσωρινό καταφύγιο. Σκοτώθηκαν τουλάχιστον 30 άνθρωποι – μεταξύ των οποίων οκτώ παιδιά – σύμφωνα με ιατρικές πηγές στη Γάζα.
Δυο επιθέσεις που καταδεικνύουν ότι ο πόλεμος έχει μόνο μία εικόνα: τη φρίκη. Κι όμως. Εχει δύο «ειδών» νεκρούς. Τους «επιβεβαιωμένους» και τους… «άλλους».
Μια ματιά στο πώς μεταδόθηκαν αυτές οι ειδήσεις από τον διεθνή Τύπο δείχνει ότι υπάρχει διαφορετική «οπτική»: Στην περίπτωση της Ουκρανίας οι τίτλοι των διεθνών πρακτορείων ειδήσεων ήταν σαφείς: «Νοσοκομείο Παίδων στην Ουκρανία: Νεκροί και τραυματίες από σφοδρές ρωσικές αεροπορικές επιδρομές».
Στην περίπτωση του σχολείου της Γάζας, η επίθεση παρουσιάζεται ως ένα αβέβαιο γεγονός: «Οι αρχές μιλούν για νεκρούς». Η Χαμάς αναφέρεται ως πηγή στον υπότιτλο. Αυτό καθιστά αμέσως σαφές ποια είναι η πηγή, άρα αναξιόπιστη.
Στην Ουκρανία δεν υπάρχουν «ίσως». Ο,τι λένε οι αρχές είναι είδηση, στη Γάζα είναι «μάλλον». Οι ουκρανικές αρχές είναι προφανώς αξιόπιστες. Ενώ οι ελεγχόμενες από τη Χαμάς αρχές στη Γάζα, όχι. Και εδώ όμως, οι «αρχές» είναι η πηγή. Η διαφορά είναι ότι στη Γάζα, σε αντίθεση με την Ουκρανία, τίθεται προκαταβολικά εν αμφιβόλω η η αξιοπιστία της αρχής ως αντιμαχόμενου μέρους με τα δικά της συμφέροντα. Εξ ου και το «δήθεν». Εκ πρώτης όψεως, αυτό φαίνεται εύλογο, ειδικά από τη στιγμή που οι πληροφορίες δεν μπορούν να επαληθευτούν και η αντίπαλη πλευρά, ο ισραηλινός στρατός, μένει σιωπηλός.
Σύμφωνα με τις έρευνες, οι περισσότεροι αναγνώστες περιορίζονται να διαβάζουν μόνο τους τίτλους μιας είδησης. Και όταν βλέπουν λέξεις όπως «μάλλον», «υποτίθεται, «ίσως», στους τίτλους αυτό λειτουργεί ως σχετικοποιητικός όρος. Ένας τίτλος που δεν έχει σαφήνεια, δεν επιτρέπει στα γεγονότα να έχουν τη δύναμή τους.
Είναι αλήθεια ότι η υγειονομική αρχή στη Γάζα ελέγχεται από τη Χαμάς. Οι τζιχαντιστές είναι ένα αντιμαχόμενο μέρος και η εμπειρία έχει δείξει ότι έχουν τη δική τους άποψη για την αλήθεια στην υπηρεσία της στρατηγικής.
Αλλά και στην Ουκρανία μπορεί επίσης να ειπωθεί ότι ουδεμία ανεξάρτητη αρχή μπορεί να επαληθεύσει τις πληροφορίες που παρέχει το Κίεβο. Αλλά εδώ το μήνυμα δεν έχει «ίσως».
Πέρασαν όμως οι εποχές που μπορούσαμε να διαβάσουμε αξιόπιστες ειδήσεις στην Ουκρανία, με βάση τις πληροφορίες που παρέχουν τα εμπόλεμα μέρη. Ούτε η ουκρανική, ούτε φυσικά η ρωσική πλευρά, μπορούν να «ελεγχθούν ανεξάρτητα».
Αλλωστε, σε κάθε πόλεμο, το πρώτο θύμα είναι η αλήθεια.
