Η ιστορία του μειωμένου ΦΠΑ στην Ισπανία έχει γίνει κάτι σαν το παραμύθι χωρίς δράκο. Με βολικές μισές αλήθειες και με επίδικο το εάν θα απέδιδε το ισπανικό μοντέλο και στην εν Ελλάδι μάχη κατά της ακρίβειας.
Η κυβέρνηση λέει ότι δεν μειώνει τον ΦΠΑ διότι η μείωση δεν θα περάσει στην κατανάλωση αλλά θα τροφοδοτήσει τα κέρδη των επιχειρήσεων. Και μιλά για αποτυχία του ισπανικού παραδείγματος, υποστηρίζοντας, με αριθμούς και διαγράμματα, πως η μείωση, έως και μηδενισμός, του ΦΠΑ σε βασικά είδη διατροφής στην Ισπανία όχι μόνον δεν απέδωσε αλλά εν τέλει οδήγησε, αντί για πτώση, σε άνοδο του πληθωρισμού.
Αυτό όμως είναι η μισή αλήθεια, ή και κάτι λιγότερο.
Είναι όντως αλήθεια πως στην Ισπανία ο πληθωρισμός σήμερα είναι υψηλότερος απ’ ό,τι ήταν πριν από έναν χρόνο. Τον Μάιο έκλεισε στο 3,8% από το 3,4% του Απριλίου και από το 2,9% του Μαΐου του 2023.
Δεν είναι όμως αλήθεια πως ο πληθωρισμός των τροφίμων στην Ισπανία έχει ανέβει από τότε που η κυβέρνηση Σάντσεθ εφάρμοσε -και εξακολουθεί να εφαρμόζει- τον μειωμένο, ή και μηδενικό, ΦΠΑ στα βασικά είδη διατροφής. Αντιθέτως, ο ισπανικός πληθωρισμός τροφίμων υποχωρεί σταθερά: Τον Μάιο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, είχε υποχωρήσει στο 4,4% από το 4,7% του Απριλίου και έναντι 12% τον Μάιο του 2023.
Είναι επίσης αλήθεια -την οποία επιμελώς όλοι αποφεύγουν να πουν- πως η άνοδος του γενικού πληθωρισμού στην Ισπανία οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στη σημαντική αύξηση των τιμών του ρεύματος. Για την ακρίβεια, οφείλεται στο γεγονός ότι ήρθη το παράλληλο μέτρο του μειωμένου ΦΠΑ και στο ρεύμα. Από τον Μάρτιο, η ισπανική κυβέρνηση ανέστειλε τον μειωμένο ΦΠΑ στο ρεύμα (που είχε εισαγάγει στην αρχή της ενεργειακής-πληθωριστικής κρίσης) και τον επανέφερε στο 21% από το 10%. Και έκτοτε ο πληθωρισμός ξαναπήρε την ανηφόρα.
Όλα αυτά προς απόδοση της όλης και πλήρους αλήθειας. Διότι οι μισές αλήθειες βολεύουν πολιτικά, αλλά δεν χτίζουν σχέση εμπιστοσύνης με την κοινωνία. Ειδικά όταν το 60% του εκλογικού σώματος έχει γυρίσει επιδεικτικά την πλάτη σε σύσσωμο το πολιτικό σύστημα…
