Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Όταν ο Ταγίπ Ερντογάν προκήρυττε το δημοψήφισμα για να συγκεντρώσει πάνω του όλες τις εξουσίες, όταν προχωρούσε σε μαζικές διώξεις «εχθρών», η Ευρώπη παρακολουθούσε με ανησυχία και κριτική ματιά – από μακριά. Όταν, όμως, ο Τούρκος πρόεδρος αποφάσισε ότι δεν θέλει η εκστρατεία για το δημοψήφισμα να περιοριστεί στα σύνορα της χώρας του, αλλά να φτάσει έως την καρδιά της Ευρώπης, τα δεδομένα άλλαξαν.
Οι τουρκικές προεκλογικές και άλλες πολιτικές εκδηλώσεις στη Γερμανία, όπου ζουν σήμερα περίπου τρία εκατομμύρια πολίτες τουρκικής καταγωγής, και στην Ολλανδία, όπου ζουν περίπου 400.000, δεν είναι νέο φαινόμενο. Όσο ο Ερντογάν ήταν ο μεταρρυθμιστής ηγέτης, η απήχησή του στους ομογενείς δεν ήταν πρόβλημα.
Γιατί θεωρείται τώρα; Πρώτον, γιατί οι συνθήκες είναι διαφορετικές. Είναι σαφές ότι το σαράι επιδιώκει όχι μόνο την αποδόμηση του κεμαλισμού και την προώθηση του νεοοθωμανισμού, αλλά μία ανελεύθερη δημοκρατία, με ηγετικό ρόλο στον μουσουλμανικό κόσμο και σε αντιπαράθεση με τη Δύση. Ο δρόμος που επιλέγει αναδεικνύεται σε απειλή για την Ευρώπη. Για ορισμένους μεγαλύτερη από τον Πούτιν, που έχει διάφορα όπλα, αλλά όχι τη δύναμη να κατεβάσει χιλιάδες υποστηρικτές στους ευρωπαϊκούς δρόμους.
Δεύτερον, γιατί έχουμε κρίσιμες κάλπες στην Ευρώπη. Οι τουρκικές προκλήσεις μάλλον εξυπηρετούν τις κυβερνήσεις Ρούτε και Μέρκελ, δίνοντάς τους την ευκαιρία λίγο πριν από τις εκλογές να δείξουν στους ψηφοφόρους ότι μπορούν να τηρήσουν σκληρή στάση απέναντι στον Ερντογάν.
Αν η αντίδραση των Ευρωπαίων πολιτικών, ωστόσο, στηρίζεται περισσότερο στη διάθεσή τους να αποσπάσουν εκλογικά κέρδη, είναι κοντόφθαλμη και θα μπορούσε να αποδειχθεί επικίνδυνη. Το ίδιο και η επιλογή τού να «μπλέκουν» το εύλογο επιχείρημα, πως όλα τα μέλη μίας κοινωνίας (ανεξάρτητα από θρησκευτικά πιστεύω) πρέπει να μοιράζονται βασικές αξίες και να σέβονται το Κράτος Δικαίου, με μία ισλαμοφοβική ρητορική. Όσοι δοκιμάσουν το παιχνίδι αυτό, ας προσέξουν μήπως τελικά παίζουν το παιχνίδι της Τουρκίας.
