Skip to main content

Όλαφ Σολτς: Το Λυκόφως ενός καγκελάριου

EPA/BENOIT TESSIER

Ο Σολτς θα πρέπει ίσως να πιει κι αυτό το πικρό ποτήρι και να ανοίξει τον δρόμο για πρόωρες εκλογές, όπως έπραξε ο γάλλος γείτονάς του. Θα ήταν η πιο σωστή τελευταία σωστή πράξη για την υστεροφημία του - τη χώρα, την Ευρώπη...

Η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να έχει μια Γερμανία με παραπαίουσα ανόμοια κυβέρνηση. Ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς πρέπει να κάνει μια τελευταία χάρη στους κατοίκους της, να ανοίξει το δρόμο για νέες εκλογές.

Στο εκλογικό πάρτι αργά προχθές το βράδυ στα κεντρικά του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος ο καγκελάριος γύρναγε από πηγαδάκι σε πηγαδάκι, αγόγγυστα χαμογελούσε στις selfies με τους συναδέλφους του και έδειχνε χαλαρός. Συνηθισμένη εικόνα του Σολτς, που τίποτα δεν αφήνει να περάσει προς τα έξω, κανένα συναίσθημα, καμιά ανησυχία για το πώς μπορεί να ηγηθεί τους επόμενους 15 μήνες, μέχρι τις επόμενες προγραμματισμένες βουλευτικές εκλογές κατά πάσα πιθανότητα, τον Σεπτέμβριο του 2025, με κυβερνητικούς εταίρους, που όλοι μαζί έχασαν το 20% της δύναμής τους σε σχέση με τα ποσοστά στις εθνικές εκλογές του 2021. Ή μήπως ο «σιωπηλός καγκελάριος», όπως τον αποκαλούν οι πολιτικοί του αντίπαλοι, θα τολμήσει την έξοδο προς τα μπροστά ακολουθώντας τον δρόμο του Εμμανουέλ Μακρόν;

«Πολύ πικρό το αποτέλεσμα»

Πάντως τα «τύμπανα» ξεκίνησαν. Από τα κεντρικά του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος ο Φρίντριχ Μερτς, με την ικανοποίηση της νίκης ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του (30%) έστειλε τελεσίγραφο στην κυβέρνηση συνασπισμού να διορθώσει άμεσα την πορεία της, προς το «συμφέρον του τόπου». Ο 68χρονος πρόεδρος του CDU, που έκανε μόλις πριν δύο χρόνια την επανεμφάνιση στην πολιτική μετά από 17 χρόνια «αυτοεξόριστος» λόγω διαμάχης με την Άγκελα Μέρκελ για την προεδρία του κόμματος, είπε αυτό που αντιλαμβάνονται όλοι, ότι με το εκλογικό αποτέλεσμα οι Γερμανοί de facto καταψήφισαν την κυβέρνηση συνασπισμού. Μια πικρή διαπίστωση για το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα των εμβληματικών Βίλι Μπραντ και Χέλμουτ Σμιτ, το παλαιότερο κόμμα της Γερμανίας. Το 14,9% που πήρε είναι το ιστορικά χαμηλότερο σε παγγερμανικές εκλογές. «Είναι ένα πολύ πικρό εκλογικό αποτέλεσμα για εμάς», δήλωσε ο Κέβιν Κίνερτ, γενικός γραμματέας του κόμματος σε μια πρώτη αντίδραση. Μέρος της ευθύνης ανήκει αποκλειστικά στον Σολτς. Καταρχήν, για τον τρόπο που σχεδίασε την προεκλογική εκστρατεία βάζοντας τον εαυτό του στο επίκεντρο δίπλα στην επικεφαλής υποψήφια Καταρίνα Μπάρλεϊ. Στις μεγάλες προεκλογικές συγκεντρώσεις εμφανίστηκε ως καγκελάριος της ειρήνης, θεματοφύλακας των συντάξεων, του κατώτατου μισθού, των χαμηλομισθωτών.

Κι όταν πρόσφατα στην κεντρική πλατεία Μανχάϊμ Αφγανός πρόσφυγας σκότωσε έναν αστυνομικό με μαχαίρι και τραυμάτισε άλλους πέντε, εμφανίστηκε αίφνης σκληρός στο θέμα απέλασης σοβαρών εγκληματιών, ακόμη και σε χώρες όπως το Αφγανιστάν και τη Συρία, που λόγω πολιτικής κατάστασης οι απελάσεις έχουν παγώσει. Ο Σολτς δέχεται όμως και φίλια πυρά. Σε αποκλειστική συνέντευξη στην Tagesspiegel του Βερολίνου, ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, πρώην πρόεδρος του SPD, κάνει λόγο για «ηχηρό ράπισμα» στην κυβέρνηση συνασπισμού και ζητά συνέπειες από την ηγεσία του κόμματος.

Πανωλεθρία για τους Πράσινους

Για τους Πράσινους της υπουργού Εξωτερικών Αναλένας Μπέρμποκ και υπουργού Οικονομίας και Περιβάλλοντος Ρόμπερτ Χάμπεκ το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν μια πανωλεθρία. Το ότι το κόμμα θα έχανε σε δύναμη σε σχέση με το ισχυρό 20,5% του 2019, ήταν δεδομένο. Αλλά το ότι η διαφορά θα ήταν τόσο μεγάλη, ήταν ένας κεραυνός εν αιθρία. Τα δύο προβεβλημένα στελέχη του κόμματος των πάλαι ποτέ κινημάτων ειρήνης και αφοπλισμού δεν μπήκαν καν στον κόπο να έρθουν στα κεντρικά γραφεία στο πικρό εκλογικό πάρτι. Οι Πράσινοι έχασαν τη βάση τους. Έχασαν ένα 30% στην ηλικιακή κατηγορία από 30 ετών και κάτω. Ένας από τους λόγους, όπως καταγράφει το Ινστιτούτο σφυγμομετρήσεων infratest dimap, είναι πιθανώς ότι οι ψηφοφόροι δεν θεωρούν πλέον την προστασία του κλίματος κυρίαρχο θέμα. Αλλά και τα πεπραγμένα των Πράσινων υπουργών, κυρίως του αντικαγκελάριου και υπουργού Οικονομίας και Περιβάλλοντος Ρόμπερτ Χάμπεκ, οδήγησαν στο να χάσουν το κύρος τους. Στην ιστορία θα μείνει για παράδειγμα ο περίφημος νόμος περί ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων, που μπέρδεψε τους καταναλωτές, δημιούργησε τριβές στους κυβερνητικούς εταίρους για να παραδεχθεί τελικά ο Χάμπεκ ότι ήταν ένα «τεστ» για να διαπιστώσει την αντοχή των καταναλωτών.

Οι Φιλελεύθεροι του υπουργού Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντνερ, παρά το βαρύ πυροβολικό που επέλεξαν για επικεφαλής υποψήφια, την κυρία Eurofιghter Μαρί-Άγκνες Στρακ Τσίμερμαν, δεν κατάφεραν να ξεφύγουν από το 5,4% του 2019 χάνοντας ένα οριακό 0,2%. Ο Λίντνερ δεν περίμενε καν να περάσουν οι ευρωεκλογές για να «πυροβολήσει» και πάλι την ενότητα του συνασπισμού. Μέσω της Bild του περασμένου Σαββάτου, προειδοποίησε τους Σοσιαλδημοκράτες να τηρήσουν την κυβερνητική συμφωνία, η οποία αποκλείει αυξήσεις φόρων και χαλάρωση του δημοσιονομικού «φρένου χρεών». Πρόσθεσε μάλιστα ξεκάθαρα ότι αν οι Σοσιαλδημοκράτες θέλουν παρόλα αυτά να τα επιβάλουν, θα πρέπει να αναζητήσουν άλλον κυβερνητικό εταίρο.

Τελευταία πράξη

Πόσο καιρό ακόμη ωφελεί μια τέτοια κυβέρνηση που υπό αυτή την κομματική σύνθεση αποτελεί ένα μοναδικό πείραμα στη γερμανική πολιτική ιστορία; Πόσο καιρό ακόμη μπορεί να παραμείνει καγκελάριος ο Σολτς με την ακροδεξιά «Εναλλακτική για τη Γερμανία» να καρπώνεται εκλογικά τη δυσαρέσκεια, την ανασφάλεια, τον θυμό των κατοίκων για την έλλειψη προγραμματικού λόγου, συνοχής, κοινού στόχου των 3 εταίρων και να κάνει περίπατο στα ανατολικογερμανικά κρατίδια με 30%; Ο Σολτς θα πρέπει ίσως να πιει κι αυτό το πικρό ποτήρι και να ανοίξει τον δρόμο για πρόωρες εκλογές, όπως το έπραξε ο γάλλος γείτονάς του. Θα ήταν η πιο σωστή τελευταία σωστή πράξη για την υστεροφημία του – τη χώρα, την Ευρώπη…