Αδύναμος διαρκώς και μία ημέρα δυνατός; Τραγική κι ευτράπελη συνθήκη, που υπερβαίνει τους αριθμούς και τη διάψευση. Παρουσιάζεται ως νίκη η εξύψωση σε πολίτη, όσο κρατάει ένας καφές.
Καταλαβαίνω πού το πάνε, μα με υποτιμάνε. «Δώστε μου μισή ώρα από την Κυριακή σας», ο ένας.
«Αξίζει τον κόπο η συμμετοχή σε αυτή την κάλπη. Να κάνω έκκληση, παρά τον καλό καιρό και παρά την κούραση, να υπάρξει αυξημένη συμμετοχή», ο άλλος.
Αυτό θα είναι νίκη; Ο Πεσόα διαφωνεί. «Να συμμορφώνεσαι είναι να υποκύπτεις και να νικάς είναι να συμμορφώνεσαι, να ’σαι νικημένος. Γι’ αυτό κάθε νίκη είναι χυδαιότητα. Οι νικητές χάνουν πάντοτε όλες τις ικανότητες απογοήτευσης απέναντι στο παρόν που τους οδήγησε στον αγώνα, ο οποίος τους έδωσε τη νίκη. Μένουν ικανοποιημένοι, και ικανοποιημένος μπορεί να είναι μόνο αυτός που συμμορφώνεται, που δεν έχει την ιδιοσυγκρασία του νικητή. Νικάει μόνο όποιος ποτέ του δεν τα καταφέρνει. Δυνατός είναι μόνο όποιος πάντα αποθαρρύνεται».
Η αυριανή ημέρα είναι των δυνατών. Μεγάλη για τους μικρούς. Τουλάχιστον για όσους δεν έχουν αράγιστες βεβαιότητες, δεν διεκδικούν τη συνεπέστερη λογική ανάλυση κάθε πληροφορίας που ίπταται ή το δικαίωμα να εκφράζουν τη μοναδική αλήθεια. Τουλάχιστον για αυτούς που σιωπούν, γιατί δεν έχουν ακόμη τίποτα να πουν ή γιατί σκέφτονται ανάμεσα στα «ναι» και «όχι» τα ακόμη πιο βασανιστικά «μήπως» «λανθάνουμε…/ψεύτικα ήσαν τα μηνύματα (ή δεν τ’ ακούσαμε, ή δεν τα νιώσαμε καλά)».
Η αυριανή ημέρα είναι μεγάλη, αλλά δεν είναι D-Day. Δεν θα μπορούσε άλλωστε στην Ευρώπη, που βρίσκεται σε ημιμόνιμη κατάσταση κρίσης. Δεν θα μπορούσε στην Ένωση, που δεν έγινε ποτέ ένωση και με την πτώση δεν έχει τελειώσει. Ως εδώ καλά; Πέφτει ομαλά στο νέο πολυπολικό κόσμο, «η Ευρώπη του πολιτισμού και του ανθρωπισμού»; Αλήθεια, τι φοβάται η Βιρτζίνια Γουλφ;
