Skip to main content

«Υπνοβάτες» προς ένα νέο παγκόσμιο μακελειό

TT News Agency/Fredrik Sandberg/via REUTERS

Ο διάσημος Αυστραλός ιστορικός και καθηγητής στο Κέιμπριτζ, σερ Κρίστοφερ Κλαρκ, στο βιβλίο του «Οι Υπνοβάτες: Πώς η Ευρώπη Πήγε στον Πόλεμο το 1914», ίσως να μας δείχνει τα  κοινά σημεία του Α’ Παγκοσμίου με τον πόλεμο στην Ουκρανία

Αυτή είναι μια σημαντική αλλαγή πορείας: ο Τζο Μπάιντεν έδωσε προφανώς το πράσινο φως στην Ουκρανία να πραγματοποιήσει περιορισμένα πλήγματα εναντίον ρωσικού εδάφους, με αμερικανικά όπλα. Αυτό θα μπορούσε να προαναγγέλλει ένα νέο κεφάλαιο στη σύγκρουση στην Ουκρανία.

Είναι επίσης μια ιστορική καμπή: Είναι η πρώτη φορά που ένας πρόεδρος των Ημωμένων Πολιτειών εγκρίνει περιορισμένα έστω, στρατιωτικά πλήγματα σε βάσεις πυραύλων και κέντρα διοίκησης ενός  αντιπάλου που διαθέτει όμως, πυρηνικά όπλα.

Ο Μπάιντεν είχε προηγουμένως αρνηθεί να επιτρέψει τη χρήση αμερικανικών όπλων εκτός των συνόρων της Ουκρανίας, για να αποφευχθεί η κλιμάκωση. Τι άλλαξε τώρα; Τον έπεισε λένε ο υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν. Μέτρησε και η φιλοπόλεμη στάση του Μακρόν, για εσωτερικούς λόγους, αφού φοβάται πώς θα ηττηθεί κατά κράτος από την Μαρίν Λεπέν στις ευρωεκλογές.

Μήπως επίσης μέτρησε και ο κίνδυνος να χάσει και ο Μπάιντεν τις εκλογές από τον Τραμπ; Μπορεί σήμερα όμως η μεγαλύτερη υπερδύναμη να ακολουθεί το δόγμα «Γαία πυρί μειχθήτω»;

Η απόφαση του Μπάιντεν τέθηκε σε ισχύ αμέσως. Αμερικανοί αξιωματούχοι αναμένουν τώρα ότι οι πρώτες αντεπιθέσεις με αμερικανικά όπλα θα ξεκινήσουν εντός ωρών ή ημερών.

Ο Λευκός Οίκος προσπαθεί να υποβαθμίσει την απόφαση. Λέγεται εκεί ότι το θέμα είναι μόνο να επιτραπεί στην Ουκρανία να πραγματοποιήσει προληπτικά πλήγματα εάν υπάρχουν στοιχεία για προετοιμασία ρωσικής επίθεσης .

Βαθύτερες επιπτώσεις

Αλλά οι επιπτώσεις είναι βαθύτερες από ό,τι είναι διατεθειμένοι να παραδεχτούν οι Αμερικανοί.

Οι New York Times κάνουν λόγο για «μια νέα πραγματικότητα, ίσως μια νέα εποχή» στη σύγκρουση στην Ουκρανία.

Τώρα όλοι περιμένουν την αντίδραση της Ρωσίας σε αυτή την αλλαγή στρατιωτικής πολιτικής. Η Ρωσία είχε προειδοποιήσει πολλές φορές ότι θα αντιδρούσε ανάλογα σε μια τέτοια απόφαση. Την περασμένη εβδομάδα, η Ρωσία πραγματοποίησε ασκήσεις με τις τακτικές πυρηνικές δυνάμεις της – ένα σαφές μήνυμα προς την Ουάσιγκτον.

Ο διάσημος Αυστραλός ιστορικός και καθηγητής στο Κέιμπριτζ, σερ Κρίστοφερ Κλαρκ, στο βιβλίο του «Οι Υπνοβάτες: Πώς η Ευρώπη Πήγε στον Πόλεμο το 1914», ίσως να μας δείχνει τα  κοινά σημεία του Α’ Παγκοσμίου με τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Γιατί μας βοηθά να σκεφτούμε όχι μόνο πώς πυροδοτούνται οι πόλεμοι και ποιος ευθύνεται γι’ αυτό. Αλλά να αναλογιστούμε πώς την επόμενη φορά να μην ξανασυμβούν. Όπως λέει ο Κλαρκ στην DW, «σκεπτόμενοι για παράδειγμα το σημερινό πόλεμο στην Ουκρανία, αν απλώς αποφασίσουμε ότι ο κ. Πούτιν είναι ένας πολύ κακός άνθρωπος και ότι προκάλεσε έναν πόλεμο και αυτό ήταν, τότε δεν θα διδαχθούμε τίποτα από τον πόλεμο αυτό. Μπορούμε να διδαχθούμε πολύ περισσότερα εάν συλλογιστούμε ολόκληρη την ιστορία γύρω από το πώς φτάσαμε εδώ. Αυτό δεν θα περιόριζε σε καμία περίπτωση την ευθύνη του για ό,τι συνέβη, κάτι τέτοιο είναι αδιαμφισβήτητο. Θα μας επέτρεπε όμως τουλάχιστον να μάθουμε να διαχειριζόμαστε τέτοιες καταστάσεις καλύτερα στο μέλλον».

Ο Κίσινγκερ, τη δεκαετία του 1950, με εξαιρετικό θάρρος προκάλεσε τον Αϊζενχάουερ και τον Φόστερ Ντάλες διδάσκοντας στον κόσμο ότι υπήρχε διέξοδος από τον πυρηνικό πόλεμο.

Πενήντα χρόνια δουλειάς επίσης-που ξεκίνησαν με τον Νίξον και τον Κίσινγκερ στην Κίνα- δεν μπορούν να πεταχτούν στα σκουπίδια.

Σήμερα έχουμε πέσει σε ένα προ-Κίσινγκερ πολιτισμικό σύμπαν και ως εκ τούτου οι πρωταγωνιστές των διεθνών σχέσεων έχουν μεταμορφωθεί σε υπνοβάτες που κατευθύνονται σε ένα νέο μεγάλο πόλεμο. Κάτι πρέπει να γίνει για να αποτραπεί ένα νέο, παγκόσμιο μακελειό.