Η ποιοτική ανάλυση των στοιχείων της ΑΑΔΕ για τα δηλωθέντα εισοδήματα του 2023 δείχνει ότι κάπου υπάρχει ένα «λάθος». Επί συνόλου 6.560.865 δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος που υποβλήθηκαν το 2023, οι 2.332.389 ήταν κοινές δηλώσεις που υποβλήθηκαν από ζευγάρια και έτσι το σύνολο των φορολογουμένων το περασμένο έτος ήταν 8.893.254 άτομα.
Εξ αυτών, οι 3.562.957 ή το 16% δήλωσαν εισόδημα έως 5.000 ευρώ, το 62% δήλωσε εισοδήματα έως 10.000 ευρώ και 7.887.394 φορολογούμενοι ή το 89% δήλωσαν εισοδήματα έως 20.000 ευρώ. Στους δηλώσαντες εισοδήματα άνω των 10.000 ευρώ, εάν υπολογιστεί και ο φόρος που βεβαιώθηκε, το καθαρό εισόδημα πέφτει χαμηλότερα.
Αυτά είναι τα επίσημα δηλωθέντα εισοδήματα. Το μέγα ερώτημα είναι αν τα συγκεκριμένα εισοδήματα είναι τα πραγματικά ή υπάρχουν και άλλα εισοδήματα που δεν φαίνονται;
Ουδείς αμφιβάλλει πως τα συγκεκριμένα στοιχεία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και συμπεραίνεται ότι κάπου υπάρχει ένα «λάθος», συγκρίνοντάς τα με την κατανάλωση και την εικόνα που παρουσιάζει η αγορά.
Το συγκεκριμένο «λάθος» δεν είναι άλλο από την παραοικονομία, που συμβιώνει αρμονικά με την «κανονική» οικονομία και βοηθά χιλιάδες νοικοκυριά να επιβιώσουν, γιατί απλώς δεν τα βγάζουν πέρα με τα επίσημα εισοδήματα, και, φυσικά, εξασφαλίζει υψηλά και αφορολόγητα έσοδα σε μια άλλη μερίδα πολιτών.
Κάπως έτσι εξηγούνται τα ανεξήγητα των δηλωθέντων εισοδημάτων.
Μεταξύ αυτών που αμφιβάλλουν για την ειλικρίνεια των φορολογικών δηλώσεων είναι το υπουργείο Οικονομικών. Στο πλαίσιο αυτό, ήδη επανέφερε σε ισχύ, μετά από 30 χρόνια, τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης των αυτοαπασχολούμενων.
Επειδή όμως το πρόβλημα είναι ευρύτερο, η επόμενη κίνηση είναι η αναβολή ή το πάγωμα της εξαγγελθείσας μείωσης των τεκμηρίων διαβίωσης. Στις «παγίδες» των τεκμηρίων πιάστηκαν πέρυσι πάνω από 1,5 εκατ. φορολογούμενοι που δήλωσαν χαμηλά εισοδήματα και στους οποίους προστέθηκε τεκμαρτό εισόδημα ύψους 5,2 δισ. ευρώ.
Επειδή, αν δεν ίσχυαν τα τεκμήρια, θα φορολογούνταν για ακόμη χαμηλότερα εισοδήματα, θεωρείται απίθανο να καταργηθούν ή να μειωθούν.