Η μεγάλη διαπραγμάτευση, το grand bargain, στην Ευρώπη ξεκίνησε και το -έως και υπαρξιακό πια- ερώτημα είναι εάν θα έρθει και το μεγάλο ευρωπαϊκό new deal.
Προσώρας και μέσα στις θυελλώδεις συζητήσεις που άνοιξαν το όραμα Ντράγκι για «ριζοσπαστική αλλαγή» και η έκθεση Λέτα για τη νέα Ένωση, που θα μπορεί να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ και την Κίνα, η βεβαιότητα είναι μόνο μία: Η παλιά, μικρή και κατακερματισμένη Ευρώπη δεν έχει άλλα περιθώρια χρόνου. Η ιστορία των μεγάλων εσωτερικών συμβιβασμών και των ακόμη μεγαλύτερων εκπτώσεων έχει ημερομηνία λήξης, που δεν απέχει πια πολύ. Και ο στόχος της βαθύτερης ολοκλήρωσης που θα ενώσει στον πυρήνα τους τις ευρωπαϊκές οικονομίες, τις υποδομές και τις χρηματοοικονομικές αγορές για να μπορούν να σταθούν ισότιμα στην παγκόσμια σκηνή μπορεί να μοιάζει τιτάνιος, η εναλλακτική όμως μπορεί να είναι ο… Τιτανικός.
Η πρόκληση αγγίζει τα όρια της επιβίωσης, οι ανάγκες χρηματοδότησης φθάνουν σε επίπεδα-μαμούθ και ο βαθμός δυσκολίας προϋποθέτει ιστορικές υπερβάσεις. Οι μικροί της Ευρωπαϊκής Ένωσης φοβούνται ότι οι βιομηχανίες κλίμακας, η φορολογική εναρμόνιση και η ενοποίηση των κεφαλαιαγορών θα τους μετατρέψουν σε επαρχίες του Βερολίνου και του Παρισιού και οι μεγάλοι παίζουν για μια ακόμη φορά το παιχνίδι της ισχύος.
Όμως, η αναπόδραστη αλήθεια βρίσκεται στο μήνυμα με το οποίο έκλεισε την ομιλία του για τη νέα ευρωπαϊκή στρατηγική ο Μάριο Ντράγκι:
«Οι ανταγωνιστές μας», είπε, «μας προσπερνούν γιατί λειτουργούν ως μια ενιαία χώρα, με μια ενιαία στρατηγική και πίσω από αυτήν τη συνοχή στοιχίζουν όλα τα αναγκαία εργαλεία και πολιτικές.
Εάν θέλουμε να τους φτάσουμε χρειαζόμαστε μια νέα εταιρική σχέση μεταξύ των κρατών-μελών, έναν επαναπροσδιορισμό της Ένωσης, που θα είναι εξίσου φιλόδοξος με εκείνον της ίδρυσης της Ένωσης Άνθρακα και Χάλυβα πριν από 70 χρόνια».
