Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού – Ερευνητή
[email protected]
119.899 αιτήσεις διορισμού κατατέθηκαν από 116.251 διαφορετικούς υποψηφίους για περίπου 5.200 θέσεις καθηγητών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Ο αριθμός των αιτήσεων έγινε προσπάθεια από το Υπουργείο Παιδείας να κρατηθεί χαμηλός, απαιτώντας από τους υποψηφίους την επίσκεψη στη Διεύθυνση Εκπαίδευσης για να πάρουν το χαρτί της προϋπηρεσίας τους. Ταλαιπωρήθηκαν πολύ οι άνθρωποι και οι υπάλληλοι, που εισέπρατταν και τη δυσαρέσκεια των ταλαιπωρούμενων.
Με όλα αυτά τα τεχνάσματα ο αριθμός των αιτήσεων κρατήθηκε χαμηλά. 116.251 υποψήφιοι εμφανίστηκαν όταν το Υπουργείο Παιδείας φοβόταν ότι θα υποβληθούν 150.000 αιτήσεις. Ο μέσος όρος της πιθανότητας διορισμού είναι 1:22,35. Βέβαια ο μέσος όρος δεν δείχνει την πραγματική εικόνα.
Το 29,19% των αιτήσεων έγιναν από Φιλολόγους. Συγκεκριμένα έγιναν 35.007 αιτήσεις από Φιλολόγους και αναμένεται να διοριστούν περίπου 1600 (ο αριθμός δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη). Η πιθανότητα διορισμού είναι κοντά στο μέσο όρο.
Πρόκειται για τα αποτελέσματα μίας δεκαετίας μη διορισμών στην Εκπαίδευση, αλλά όχι μόνο. Είναι και το “φούσκωμα” του αριθμού των εισακτέων, που κάθε χρόνο βάζει το Υπουργείο Παιδείας στα Πανεπιστήμια. Συγκεκριμένα από το 2014 έως και το 2019 ο αριθμός των εισακτέων στα 20 τμήματα των οποίων το πτυχίο δίνει τα επαγγελματικά δικαιώματα του φιλολόγου ήταν από 3450 έως 4100 το χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε 2500 έως 3000 πτυχιούχους το χρόνο, θεωρώντας ότι δεν ολοκληρώνουν όλοι οι φοιτητές τις σπουδές τους.
Διαφορετική είναι η εικόνα και στους μαθηματικούς. 9139 αιτήσεις το 7,62% του συνολικού αριθμού των αιτήσεων υποβλήθηκαν από Μαθηματικούς, που θα διαγωνιστούν για περίπου 1000 θέσεις. Εδώ η πιθανότητα διορισμού είναι 1:9,13. Οι αριθμοί δεν έχουν τη μέγιστη ακρίβεια, αφού εκτίμηση είναι ότι θα τους διατεθούν 1000 θέσεις. Η πραγματικότητα δεν θα είναι, όμως, μακριά. Οι εισακτέοι στα τμήματα Μαθηματικών από το 2014 έως το 2019 ήταν από 1825 έως 2011, που σημαίνει πάλι ότι έχουμε από 1270 έως 1400 πτυχιούχους το χρόνο, θεωρώντας ότι το 30% των εισακτέων δεν ολοκληρώνει ποτέ τις σπουδές του.
Τα πράγματα είναι καλύτερα για τους Μαθηματικούς γιατί έχουμε μικρότερη παραγωγή πτυχιούχων, περίπου τους μισούς από τους φιλολόγους, ενώ οι προσφερόμενες θέσεις δεν είναι οι μισές· είναι λίγο περισσότερες. Η μεγάλη διαφορά είναι ότι οι Μαθηματικοί έχουν πολλές άλλες διεξόδους πέρα από την Εκπαίδευση, με αποτέλεσμα μόνο ένα μέρος των Μαθηματικών να μένει στην Εκπαίδευση. Αντίθετα οι Φιλόλογοι έχουν λιγότερες επαγγελματικές επιλογές στην Ελλάδα. Υπάρχει μία διέξοδος στις επιχειρήσεις, όπου θα μπορούσαν να σταδιοδρομήσουν με επιτυχία, αλλά ακόμα δεν συνηθίζεται πολύ στην Ελλάδα. Αντίθετα στις ΗΠΑ πάρα πολλά στελέχη επιχειρήσεων προέρχονται από τις Ανθρωπιστικές Σπουδές.
Είναι προφανές ότι δεν πρέπει να προσαρμόσουμε τον αριθμό των εισακτέων και τον αριθμό των εκτιμούμενων πτυχιούχων στον αριθμό των διορισμών που έχει ανάγκη το κράτος μας, γιατί δεν επιθυμούν κατ’ ανάγκη όλοι όσοι σπουδάζουν ένα αντικείμενο να διοριστούν ως καθηγητές. Είναι, όμως, προφανές ότι δεν χρειαζόμαστε τόσους πολλούς φιλολόγους. Πρέπει, λοιπόν, να ξεκαθαρίσουμε στα παιδιά που σκέφτονται να σπουδάσουν φιλολογία ότι δεν έχουν πολλές πιθανότητες να εργαστούν ως φιλόλογοι. Γιατί από τους 35.007 που κατέθεσαν αίτηση διορισμού αν διοριστούν 1.700 περισσεύουν 33.300 που έχουν επιλέξει ως χώρο επαγγελματικής δραστηριοποίησης την Εκπαίδευση. Και δεν είναι οι μόνοι. Υπάρχουν και άλλοι που δεν έκαναν αίτηση γιατί θεωρούσαν ότι δεν έχουν καμία πιθανότητα, οπότε γιατί να στήνονται στις ουρές; Γι’ αυτό δεν έκανε τη διαδικασία δύσκολη το Υπουργείο Παιδείας; Τι κάνουν όλοι αυτοί οι πτυχιούχοι; Ας είναι καλά τα φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα μαθήματα που τους επιτρέπουν, εύκολα ή δύσκολα, να βγάζουν το μεροκάματό τους.
Είναι προφανές, λοιπόν, ότι πρέπει να αλλάξει λίγο η αναλογία των εισακτέων. Πρέπει να μειωθούν λίγο, όχι πολύ, οι προσφερόμενες θέσεις στα τμήματα Φιλολογίας, αλλά και Θεολογίας, όπου έχουμε 4221 αιτήσεις, ποιος ξέρει για πόσες θέσεις, 100 να υποθέσω; Αυτό δε σημαίνει ότι βάζουμε σε δεύτερη μοίρα τις Ανθρωπιστικές Σπουδές, γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν λάθος, αλλά λίγο να εξορθολογιστεί η αναλογία των εισακτέων, ώστε να μη δημιουργούνται αργότερα δράματα. Το Υπουργείο Παιδείας πιέζεται από το μεγάλο αριθμό των άνεργων καθηγητών και διορίζει περισσότερους από τα χρήματα που έχει. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα χρήματα που δαπανά για τις λειτουργικές δαπάνες των σχολείων είναι ελάχιστα, καθώς και ότι δεν διαθέτει το υπόλοιπο προσωπικό που είναι απαραίτητο στα σχολεία: γραμματείς, επιστάτες, φύλακες και καθαρίστριες πλήρους απασχόλησης είναι απαραίτητοι στα σχολεία αλλά λεφτά δεν υπάρχουν, οπότε οι καθηγητές κάνουν τις δουλειές και αυτών.
Επίσης πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν υπάρχει η έννοια του αδιόριστου εκπαιδευτικού. Από τα Πανεπιστήμια δεν παράγονται εκπαιδευτικοί. Παράγονται πτυχιούχοι που μπορούν να εργαστούν και ως εκπαιδευτικοί. Τα Πανεπιστήμια δεν παράγουν επαγγελματίες. Παράγουν επιστήμονες. Το ποιο επάγγελμα θα ασκήσουν είναι άλλη συζήτηση. Βέβαια δεν μπορείς να μη συγκινηθείς από το δράμα των 35.007 αιτήσεων και των αδιεξόδων που δείχνει. Δυστυχώς, τα λάθη που γίνονται στην Εκπαίδευση έχουν συνέπειες που φαίνονται 20 χρόνια μετά.
