Το Bloomberg την ορίζει ως την παγκόσμια «εξέγερση των αγροτών». Ως το επίκεντρο, όπως λέει, ενός ευρύτερου πολιτισμικού πολέμου για το χρήμα, την τροφή και την κλιματική αλλαγή.
Το πώς φθάσαμε ως εδώ θα το πει η Ιστορία. Μπορεί να τρέξαμε πανικόβλητοι και απροετοίμαστοι να προλάβουμε το τρένο της πράσινης μετάβασης, μπορεί να υποτιμήσαμε το αποτύπωμα της αγροτικής οικονομίας στους καιρούς της παγκοσμιοποίησης. Στα χαρτιά, άλλωστε, η συμβολή της γεωργίας στην παγκόσμια οικονομία είναι αμελητέα σε σχέση με εκείνη των υπηρεσιών και της μεταποίησης: Δίνει λιγότερο από το 2% του ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μόλις το 1% του ΑΕΠ των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ απασχολεί περίπου ένα 3% του εργατικού δυναμικού στις χώρες υψηλού εισοδήματος.
Μπορεί όμως και να υποτιμήσαμε, ακόμη και να ξεχάσαμε, τα βασικά, πρωτογενή και στοιχειώδη. «Μπορείς να ζήσεις χωρίς ηλεκτρικό αυτοκίνητο, μπορείς να ζήσεις χωρίς κινητό τηλέφωνο, αλλά δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς τροφή την τροφή που παράγουν οι αγρότες», λέει ο καθηγητής παγκόσμιας διατροφικής πολιτικής στη Science Po του Παρισιού, Κρις Έγκαρντον.
Ό,τι κι εάν ισχύει, το βέβαιο είναι πως τα στοιχειώδη επιστρέφουν, εξεγείρονται και διεκδικούν βιώσιμο χώρο. Και σ’ αυτή την εξέγερση, η απειλή για την επισιτιστική ασφάλεια έχει συνοδοιπόρο την απειλή της ακροδεξιάς. Ήτοι, εάν οι συστημικές κυβερνήσεις δεν δώσουν σύντομα πειστικές απαντήσεις, μπορεί να τις δώσουν -ή να προσποιηθούν ότι τις δίνουνοι δυνάμεις του ακραίου λαϊκισμού.
Στη Γαλλία, τα μπλόκα μπορεί να διαλύθηκαν προσώρας, όμως στην τελευταία δημοσκόπηση του Ifop, για τη «Figaro», η Λεπέν προηγείται του Μακρόν με 28,5% έναντι 19%. Στην Ολλανδία, η υπόσχεση στους αγρότες για εγκατάλειψη των φιλόδοξων στόχων κατά της κλιματικής αλλαγής έπαιξε κρίσιμο ρόλο στη νίκη Βίλντερς στις εκλογές. Και πρόσφατη ανάλυση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Συμβουλίου της Ευρώπης δείχνει ότι ακροδεξιοί και λαϊκιστές πιθανότατα θα αναδειχθούν πρώτη δύναμη σε εννιά χώρες της Ε.Ε. στις ευρωεκλογές του Ιουνίου.
Είναι η ίδια απειλή που έθεσε, ωμά και κυνικά, ένας Γάλλος αγρότης μιλώντας στο Bloomberg: «Στη Γαλλία», είπε, «ο κόσμος μάς έδειξε ότι χρειάζεται τους αγρότες. Δεν είμαι σίγουρος ότι χρειάζεται και τους πολιτικούς…».
