Mε τις αγορές να έχουν σχεδόν προεξοφλήσει την αλλαγή της νομισματικής πολιτικής στις ΗΠΑ και την Ευρώπη στη διάρκεια του 2024, το επόμενο ερώτημα είναι πόσο χαμηλά θα πέσουν τα επιτόκια φέτος, αλλά και τα επόμενα χρόνια.
Μπορεί να ακούγεται πρόωρο, όμως αυτή είναι η δουλειά των αγορών: να προεξοφλούν. Να αγοράζουν στη φήμη και να πωλούν στην είδηση.
Αυτή τη φορά τα πράγματα φαίνεται να είναι κάπως διαφορετικά. Η πλειονότητα των αναλυτών εκτιμά πως τα επιτόκια δεν πρόκειται να επιστρέψουν στα ιστορικά χαμηλά επίπεδα που βρέθηκαν στη διάρκεια προ της πανδημίας και αρχίζουν πλέον να αναζητούν τη χρυσή τομή: αυτό που η αγορά αποκαλεί ουδέτερο επιτόκιο – το επιτόκιο δανεισμού που διατηρεί σταθερή την οικονομική ανάπτυξη, εν μέσω πλήρους απασχόλησης και με πληθωρισμό στο 2%.
Το μεγάλο πρόβλημα με τον προσδιορισμό του ουδέτερου επιτοκίου είναι το γεγονός πως δεν υπάρχει συναίνεση σε ένα ενιαίο μοντέλο υπολογισμού του, ή μελλοντικής κατεύθυνσης, καθώς πρόκειται για ένα εργαλείο σε διαρκή κίνηση. Μια πραγματική μεταβλητή για τις αγορές.
Με βάση τις τελευταίες εκτιμήσεις αναλυτών και οικονομολόγων, το ουδέτερο επιτόκιο στις ΗΠΑ θα κυμανθεί στο 2,5%-3%, ελαφρώς αυξημένο σε σχέση με το 2,4%-2,8% που ήταν πριν από την πανδημία.
Όσο για την Ευρωζώνη, η πλειονότητα των οικονομολόγων εκτιμά πως η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη. Κι αυτό επειδή υπάρχει ακόμη ο κίνδυνος η οικονομία της Ζώνης του Ευρώ να εγκλωβιστεί σε φάση στασιμοπληθωρισμού, που σημαίνει ότι ίσως τα επιτόκια της ΕΚΤ μπορεί να επιστρέψουν κοντά, ή κάτω από το μηδέν στο μέλλον. Βασικός παράγων για αυτή την ανησυχία είναι η παρατεταμένη αδυναμία που δείχνει η γερμανική οικονομία. Για άλλη μια φορά, το Βερολίνο κρατά στα χέρια του την πορεία της Ευρώπης.