Ένα έκτακτο Ecofin έχει προγραμματιστεί για το απόγευμα σήμερα με στόχο την εξεύρεση μιας συμβιβαστικής λύσης για τη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας. Τι θα υπάρχει κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο που ετοιμάζουν τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες; Τι δώρα θα εμπιστευτούν στον Άγιο Βασίλη για τους 450 εκατομμύρια πολίτες της Ένωσης;
Το γεγονός ότι η συνάντηση των 27 υπουργών Οικονομικών της ΕΕ πραγματοποιείται μέσω τηλεδιάσκεψης υποδηλώνει ότι δεν θα επιτευχθεί συμφωνία.
Και αυτό γιατί υπάρχουν δυο στρατόπεδα στην ΕΕ που θέλουν να συνδυάσουν δύο εντελώς διαφορετικές λογικές: Τη Γερμανική «συνταγή» της λιτότητας μέσω ενός ενιαίου κορσέ με ποσοτικά όρια για το χρέος και το έλλειμα. Και από την άλλη τη συνταγή της Κομισιόν που θα έχει διακριτικές επιλογές στις διαπραγματεύσεις με μεμονωμένες χώρες στο δρόμο προς την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους.
Αλλά το να συνδυάζεις πράγματα που έχουν διαφορετική λογική το μόνο που επιτυγχάνει είναι να παράγει προβλήματα και σίγουρα δεν τα λύνει.
Τι πρέπει να γίνει λοιπόν;
Ισως να ήταν καλύτερο η Ευρώπη να κάνει ένα άλμα προς τα εμπρός από αυστηρά πολιτική άποψη και να μεταθέσει μια τόσο σημαντική απόφαση μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές του Ιουνίου.
Θα θα ήταν μάλιστα σκόπιμο οι πολιτικές δυνάμεις να μιλήσουν για τις προτάσεις τους με τους Ευρωπαίους ψηφοφόρους κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τους δημοσιονομικούς κανόνες που θέλουν να εισαχθούν στο νέο Σύμφωνο Σταθερότητας. Στη συνέχεια, η νέα Επιτροπή που θα προκύψει με βάση τον καινούριο συσχετισμό δυνάμεων, να αναπτύξει μια πρόταση.
Στο μεταξύ, θα μπορούσε να παραταθεί η αναστολή των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας που ισχύει μέχρι το τέλος του έτους ή να διαμορφωθεί ένα προσωρινό μεταβατικό καθεστώς, με βάση το 92 ή 95% των κανόνων που υποτίθεται ότι έχει σε συμφωνηθεί. Και ο «διάβολος» που κρύβεται στις λεπτομέρειες να «λιβανιστεί» μετά τις ευρωεκλογές.
Η πιο λογική υπόθεση θα ήταν να συνεχιστεί και για το νέο έτος το καθεστώς παρέκκλισης και μη εφαρμογής των παλαιών κανόνων που υιοθετήθηκαν κατά τα χρόνια του Covid. Αφήνοντας δηλαδή τα κράτη μέλη να λειτουργήσουν ανεξάρτητα, αλλά στη συνέχεια να υιοθετήσουν λογικούς στόχους και διαδρομές δημοσιονομικής εξισορρόπησης που δεν θα εμποδίζουν την οικονομική ανάπτυξη.
Άχρηστοι οι κανόνες χωρίς ανάπτυξη
Γιατί αυτός πρέπει να είναι ο κύριος στόχος της ΕΕ: Η ανάπτυξη.
Οι στόχοι βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους επιτυγχάνονται, στην πραγματικότητα, μόνο χάρη στην οικονομική ανάπτυξη που πρέπει να συνοδεύεται από συνεκτική συμπεριφορά των δημόσιων οικονομικών. Αλλά οι στόχοι δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να υποκαταστήσουν ή να υπονομεύσουν την ανάπτυξη.
Τι νόημα έχουν οι νέοι κανόνες για τα δημόσια οικονομικά, όταν η ανάπτυξη δυστυχώς έχει εξαφανιστεί από τις οθόνες των χωρών της ευρωζώνης εδώ και ένα χρόνο; Χωρίς συνετές αλλαγές στην πορεία της ΕΕ, η κατάσταση θα μπορούσε εύκολα να εξελιχθεί σε ύφεση ή σε κάθε περίπτωση σε μακρά στασιμότητα.
