Παντελώς ακατανόητος είναι ο πολιτικός καβγάς για τα κρατικά ταμειακά διαθέσιμα μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης και, κυρίως, μεταξύ των τάσεων του ΣΥΡΙΖΑ, μάλλον επειδή οι περισσότεροι που μιλάνε για το «μαξιλάρι» δεν γνωρίζουν το περιεχόμενό του.
Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ άφησε στην κυβέρνηση της Ν.Δ. ένα «ταμείο» 35-40 δισ. ευρώ, από το οποίο μπορεί και «τραβάει» κονδύλια για να μοιράζει επιδόματα ή άλλου είδους παροχές. Δεν είναι έτσι. Ταμείο αφέθηκε, αλλά όχι για παροχές.
O όρος ταμειακά διαθέσιμα μπήκε με ένταση στο λεξιλόγιό μας το 2017, με σχεδόν αναγκαστικό τρόπο. Αφενός λόγω της υποχρεωτικής μεταφοράς των διαθεσίμων των φορέων γενικής κυβέρνησης στην ΤτΕ (μέτρο που επικρίθηκε αρχικά αλλά αποδείχτηκε επιτυχημένο), αφετέρου λόγω του δανειακού «μαξιλαριού» που μας έδωσε ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας.
Ως προς το ακριβές ύψος τους και τη σύνθεση του «καλαθιού των διαθεσίμων» η τελευταία επίσημη αποτίμηση έγινε στις 8 Φεβρουαρίου 2023 από τον τέως υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, με αφορμή επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή.
Με βάση τα τότε δεδομένα (που δεν έχουν μεταβληθεί δραματικά) το συνολικό «ταμείο» ανέρχεται σε 36,5 δισ. ευρώ και αποτελείται από τέσσερα «συστατικά».
Τα διαθέσιμα των φορέων Γενικής Κυβέρνησης, που τηρούνται σε εμπορικές τράπεζες και στην ΤτΕ και ανέρχονται σε 17,5 δισ. ευρώ. Τα συγκεκριμένα ποσά είναι λογικό πως δεν μπορούν να αγγιχθούν και να χρηματοδοτήσουν παροχές.
Τα 15,7 δισ. ευρώ προέρχονται από δάνεια του ΕΜΣ, ποσό που είναι αυστηρά «κλειδωμένο» για την αποπληρωμή δανείων του Μηχανισμού Στήριξης και δεν μπορεί να το ακουμπήσει κανείς χωρίς την άδεια του ΕΜΣ.
Το 1 δισ. ευρώ είναι σε SDR (Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα στο ΔΝΤ), επίσης δεν αγγίζεται, και το υπόλοιπο ποσό των 2,3 δισ. ευρώ είναι το διαθέσιμο κομμάτι, καθώς αποτελείται από τα ταμειακά διαθέσιμα της Κεντρικής Διοίκησης.
Συνεπώς, ταμειακά διαθέσιμα υπήρχαν και υπάρχουν, αλλά δεν είναι… διαθέσιμα.