Της οικονομολόγου Ξένης Ζαφειροπούλου*
Κατά κοινή ομολογία ο διαγωνισμός 1Γ/2022 που διεξήχθη τον Οκτώβριο του 2022 με σκοπό την πλήρωση 822 θέσεων στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ήταν ο πιο δύσκολος στην ιστορία του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού. Η διαπίστωση αυτή προκύπτει από το εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό επιτυχίας των υποψηφίων που κλήθηκαν να εξεταστούν σε εξειδικευμένα μαθήματα, τα οποία τέθηκαν συγκεκριμένα για να δοκιμάσουν οι υποψήφιοι τις γνώσεις τους στα καθήκοντα ενός εφοριακού, τελωνειακού και δημοσιονομικού υπαλλήλου. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Από τους 5.940 υποψηφίους κατηγορίας ΠΕ, την βάση πέτυχαν μόλις 146 επιτυχόντες, ενώ από τους 2.665 υποψηφίους κατηγορίας ΤΕ που προσήλθαν και εξετάστηκαν, μόνο 38 κατόρθωσαν να υπερβούν τη βαθμολογική βάση. Ο διαγωνισμός αυτός πέραν του εξειδικευμένου χαρακτήρα του, έθετε και αυξημένα κριτήρια επιτυχίας σε σχέση με παλαιότερους αντίστοιχους του Α.Σ.Ε.Π. (αυξημένη βάση επιτυχίας (60%), βάση στα επιμέρους μαθήματα εξέτασης (55%) και αυξημένη αρνητική βαθμολογία για κάθε λανθασμένη απάντηση). Είχε στόχο λοιπόν να αναδείξει τους πλέον κατάλληλους υποψηφίους.
Ο εξαιρετικά μικρός αριθμός επιτυχόντων οδήγησε σε αναπροσαρμογή της βάσης επιτυχίας, νομοθετικά με το άρθρο 21 του Ν.5027/2023, προκειμένου να στελεχωθεί η πιο καίρια οικονομική υπηρεσία του Δημοσίου, η Α.Α.Δ.Ε., με άρτια καταρτισμένους επιστήμονες νομικών, οικονομικών και λογιστικών σπουδών με αξιόλογο ακαδημαϊκό υπόβαθρο και ανάλογη επαγγελματική εμπειρία. Μάλιστα την 21/02/2023 ο Πρόεδρος του Α.Σ.Ε.Π. κ. Παπαϊωάννου κατά τη διάρκεια της διαρκούς επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης αναφερόμενος στη συζήτηση αναφορικά με την αναπροσαρμογή της βάσης επιτυχίας άφησε να εννοηθεί ότι θα απορροφηθούν όλοι οι νέοι επιτυχόντες ΠΕ και ΤΕ και δεν θα υπάρξουν αδιόριστοι επιτυχόντες αυτών των κατηγοριών αφού με την υιοθέτηση του ήδη ψηφισμένου με νόμο σεναρίου, θα ικανοποιούνταν το 91.73% από τις 822 προκηρυχθείσες θέσεις !.
Η πραγματικότητα διέψευσε τον κ. Παπαϊωάννου και τις δηλώσεις του καθώς ο αριθμός των νέων επιτυχόντων με τη νέα βάση ανήλθε στους 1.004 για την κατηγορία ΠΕ και 159 για την κατηγορία ΤΕ. Από αυτούς οι 593 επιτυχόντες υποψήφιοι ΠΕ και οι 31 περίπου επιτυχόντες υποψήφιοι ΤΕ παραμένουν εγκλωβισμένοι από την κυβερνητική απραξία και την πολιτική ευθυνοφοβία και κινδυνεύουν να αποτελέσουν θύματα των ααπαράδεκτα ερασιτεχνικών χειρισμών του ΑΣΕΠ και των εσφαλμένων δεδομένων που παρέθεσε ο Πρόεδρός της Αρχής στο Κοινοβούλιο. Η παροχή λανθασμένων στοιχείων είχε ως αποτέλεσμα να υπάρξει άστοχη λεκτική αποτύπωση στο ψηφισθέν κείμενο της τροπολογίας για την αναπροσαρμογή της αρχικής βάσης επιτυχίας του γραπτού διαγωνισμού 1Γ/2022. Η ατυχής αυτή διατύπωση, δημιούργησε κώλυμα στην αυτόματη απορρόφηση όλων των νέων επιτυχόντων που προέκυψαν μετά την ψήφιση της εν λόγω τροπολογίας, εξέλιξη όμως που σαφέστατα παρεξέκλινε από την δεδηλωμένη πρόθεση των μελών του Κοινοβουλίου που ψήφισαν υπέρ της τροπολογίας, πρόθεση που συνίστατο στην απορρόφηση από την ΑΑΔΕ όλων των νέων επιτυχόντων που προέκυπταν από την αναπροσαρμογή της αρχικής βάσης επιτυχίας του συγκεκριμένου εξειδικευμένου γραπτού διαγωνισμού. Το σύνολο των προαναφερθέντων διαπιστώσεων απορρέουν τόσο από από τα πρακτικά των συζητήσεων στο Κοινοβούλιο για την διαμόρφωση και ψήφιση της τροπολογίας όσο και από επίσημες τοποθετήσεις τόσου του Διοικητή της ΑΑΔΕ όσο και του Προέδρου του ΑΣΕΠ.
Πράγματι, η διαδικασία της β’ φάσης των νέων επιτυχόντων ΠΕ και ΤΕ ολοκληρώθηκε την 16/10/2023 με την έκδοση των οριστικών πινάκων ΠΕ και το Υπουργείο Εσωτερικών, αλλά και σύσσωμη η Κυβέρνηση καλείται πλέον να πράξει τα δέοντα και να εκμεταλλευτεί τη δεξαμενή των 631 νέων επιτυχόντων ΠΕ και ΤΕ που προέκυψαν βάσει του άρθρου 21 του Ν.5027/2023 μέχρι εξαντλήσεώς της σε βάθος 3ετίας όπως ορίζει και ο Ν. 4765/2021 («Ειδικώς δε για την Α.Α.Δ.Ε. ορίζεται ότι, η κάλυψη κενών θέσεων της Αρχής δύναται να πραγματοποιείται από πίνακες επιλαχόντων προηγούμενου διαγωνισμού του Α.Σ.Ε.Π. και χωρίς νέα προκήρυξη, κατόπιν αιτήματος της Α.Α.Δ.Ε. για έγκριση στην υπ’ αρ. 33/2006 ΠΥΣ εντός 3 ετών από τη δημοσίευση των πινάκων διοριστέων στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, υπό την προϋπόθεση ότι οι νέες προς κάλυψη θέσεις αφορούν όμοιους κλάδους – ειδικότητες και πρόσθετα προσόντα»). Οι ανωτέρω εξελίξεις μάλιστα λαβάνουν χώρα τη στιγμή που η Α.Α.Δ.Ε. παραμένει υποστελεχωμένη με τις συνταξιοδοτήσεις των υπαλλήλων της ολοένα να αυξάνονται και να δημιουργείται σοβαρότατο πρόβλημα αποτελεσματκής λειτουργίας της Ανεξάρτητης Αρχής, με ότι αυτό συνεπάγεται για την πορεία των δημοσίων εσόδων και την αποτελεσματική πάταξη της φοροδιαφυγής.
Η Α.Α.Δ.Ε. έχει ως δεδηλωμένη αποστολή της, την διασφάλιση των δημοσίων εσόδων, ενισχύοντας την φορολογική συμμόρφωση και καταπολεμώντας φαινόμενα φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου, παρέχοντας παράλληλα υψηλής ποιότητας υπηρεσίες προς τους πολίτες και προς τις επιχειρήσεις. Συνεπώς, καθίσταται απολύτως σαφές πως η αποτελεσματικότητά της συνδέεται αιτιωδώς με το επίπεδο επιστημονικής κατάρτισης και επαγγελματικής επάρκειας του ανθρώπινου δυναμικού που απαρτίζει την Αρχή, ανθρώπινο δυναμικό που κατ’ ελάχιστο απαιτείται να είναι εξειδικευμένο, με συναφή ανώτατη εκπαίδευση και φυσικά να έχει επιλεγεί με βάση συναφή και αντικειμενικά κριτήρια, όπως επιτάσσει η συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της αξιοκρατίας. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και το νέο νομοσχέδιο επιλογής διοικήσεων φορέων του Δημοσίου που τέθηκε την 12/10/2023 σε δημόσια διαβούλευση από το Υπουργείο Εσωτερικών. Το Υπουργείο Εσωτερικών όμως εμφανίζεται από διστακτικό εώς απρόθυμο να δρομολογήσει τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να καταστεί δυνατή η απορρόφηση των νέων επιτυχόντων του εξειδικευμένου γραπτού διαγωνισμού 1Γ/2022 , ως το πλέον κατάλληλο προσωπικό για την στελέχωση των υπηρεσιών της Α.Α.Δ.Ε. τη στιγμή που οι εκπεφρασμένες ανάγκες της ΑΑΔΕ για εξειδικευμένο προσωπικό σε βάθος τριετίας, χρονικό διάστημα που σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία βρίσκεται σε ισχύ ο πίνακας επιλαχόντων που προκύπτει από διαγωνισμούς της ΑΑΔΕ, υπερβαίνουν κατά πολύ τον αριθμό των εναπομείναντων επιτυχόντων του 1Γ/2022. Σύμφωνα με εκτιμήσεις που παρέθεσε ο ίδιος ο κ. Πιτσιλής, ο αριθμός των απαιτούμενων προς κάλυψη θέσεων στην ΑΑΔΕ για την επόμενη τριετία προσδιορίζεται σε πάνω από 2.000, γεγονός που προσδίδει στις διαδικασίες πλήρωσή τους επιτακτικό χαρακτήρα. Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται Αναφορές και Ερωτήσεις υπέρ της απορρόφησης όλων των επιλαχόντων ΠΕ και ΤΕ του 1Γ/2022 έχουν κατατεθεί και από την αντιπολίτευση, η οποία εκφράζει ξεκάθαρα τη θέση της, χωρίς ωστόσο να έχει απαντήσει το Υπουργείο Εσωτερικών εμμένοντας με αυτό τον τρόπο στην αδράνεια. Τη θέση της έχει εκφράσει και η ίδια η Α.Α.Δ.Ε μέσω του διοικητή της κ. Γεώργιου Πιτσιλή, ο οποίος, για ευνόητους λόγους, επιδιώκει την άμεση στελέχωση των κενών θέσεων της Α.Α.Δ.Ε από την έτοιμη δεξαμενή των επιτυχόντων ΠΕ και ΤΕ του 1Γ/2022, κάτι που καταδεικνύει την επιθυμία της υπηρεσίας να επανδρωθεί με καταρτισμένο προσωπικό που δοκιμάστηκε σε εξετάσεις, τα κριτήρια των οποίων όρισε η ίδια η Α.Α.Δ.Ε σε σύμπραξη με το Α.Σ.Ε.Π.
Ιδιαίτερη δυσαρέσκεια αλλά και εξόχως αλγεινή εντύπωση , έχει προκαλέσει η στάση της κα.Κεραμέως που αρνείται επίμονα να δεχθεί τους εκπροσώπους των επιτυχόντων του διαγωνισμού 1Γ/2022 σε μια δια ζώσης συνάντηση, προκειμένου να της εκτεθούν εκτενώς και ενδελεχώς όλες οι παράμετροι της εν λόγω υπόθεσης, γεγονός που έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό και σε πολλα στελέχη του ίδιου του κυβερνώντος κόμματος, καθώς μια τέτοια στάση δεν συνάδει με την δημόσια προτροπή του ίδιου του πρωθυπουργού για αποφυγή αλαζονικών συμπεριφορών από τα μέλη της κυβέρνησης.
Η ανωτέρω στάση που έχει υιοθετηθεί από την ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών στο συγκεκριμένο ζήτημα εγείρει ερωτηματικά και για τις σκοπιμότητες που υπηρετεί.Η πλημμελής στελέχωση με προσωπικό αμφίβολης επιστημονικής επάρκειας και εξειδίκευσης, νευραλγικών δημοσίων υπηρεσιών που έχουν ως αποστολή, μεταξύ άλλων, την πάταξη της φοροδιαφυγής, τη καταπολέμηση του λαθρεμπορίου, της φορολογικής απάτης και της παραοικονομίας, αναντίρρητα υπονομεύει την αποτελεσματική λειτουργία και το έργο της ΑΑΔΕ, ναρκοθετώντας κατά συνέπεια την δεδηλωμένη κυβερνητική και εθνική προσπάθεια για επίτευξη και διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας και πειθαρχίας . Ευλόγως γεννούνται ερωτηματικά για το ποια συμφέροντα εξυπηρετούνται από τις μεθοδεύσεις του Υπουργείου Εσωτερικών που οδηγούν στην υποστελέχωση, με ποιοτικούς και ποσοτικούς όρους, μιας υπηρεσίας που διαδραματίζει τόσο καίριο ρόλο στην εύρυθμη δημοσιονομική λειτουργία του κράτους, αλλά και στην πάταξη της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας, στόχοι που συνιστoύν ταυτόχρονα συνταγματική επιταγή αλλά και διακηρυγμένες κυβερνητικές προτεραιότητες. Η στάση αυτή της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εσωτερικών δεν υπηρετεί προδήλως το δημόσιον συμφέρον, αλλά προάγει την επίτευξη στοχεύσεων που ευθυγραμμίζονται με συμφέροντα συγκεκριμένων οικονομικών ομάδων που καρπώνονται τα οφέλη της πλημμελούς λειτουργίας του φοροεισπρακτικού και φοροελεγκτικού μηχανισμού, ενώ ταυτόχρονα ικανοποιεί καταφανώς ψηφοθηρικούς σκοπούς, επιχειρώντας να εισάγει ελαστικά κριτήρια επιλογής προσωπικού για τη στελέχωση μιας τόσο κρίσιμης δημόσιας υπηρεσίας όπως η ΑΑΔΕ, καλύπτοντας οργανικές θέσεις της Ανεξάρτητης Αρχής με μη εξειδικευμένο στελεχιακό δυναμικό. Εκ των ανωτέρω συνάγεται ότι οι χειρισμοί της ηγεσίας του Υπουργείου Εσωτερικών αντιστρατεύονται τις συνταγματικές πρόνοιες για αξιοκρατία, διαφάνεια και δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών ανάμεσα στους έλληνες πολίτες.
Η πλήρης και κατά προτεραιότητα απορρόφηση των επιτυχόντων ΠΕ και ΤΕ επιτάσσεται και από την απόλυτη προτεραιότητα που έχει τεθεί τόσο από την Υπουργό Εσωτερικών, κα. Νίκη Κεραμέως όσο και του Πρωθυπουργού , κ. Κυριάκου Μητσοτάκη σχετικά με την πλήρωση των θέσεων απασχόλησης στο στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα και συμπυκνώνεται στη θέση «ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση» (αυτολεξεί κατά την ομιλία της κας. Κεραμέως στη συζήτηση στη Βουλή επί των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης, 7/7/2023. ΑΠΕ-ΜΠΕ/Vouli Tv).
Εν κατακλείδι, καθίσταται εκ των προαναφερθέντων απολύτως σαφές, ότι υφίσταται η επιτακτική αλλά και η απολύτως τεκμηριωμένη και δίκαιη, ανάγκη για απορρόφηση όλων των επιτυχόντων υποψηφίων ΠΕ και ΤΕ του γραπτού διαγωνισμού 1Γ/2022, η οποία υπαγορεύεται από την απαίτηση των πολιτών για την ύπαρξη μιας αποτελεσματικότερης φορολογικής διοίκησης , η οποία θα λειτουργεί στην κατεύθυνση της βέλτιστης παροχής υπηρεσιών προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις όσο και της αποδοτικότερης εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος.
*Εκ μέρους των 150 επιτυχόντων