Στη λεγόμενη «ιδεολογική έγκληση του υποκειμένου», θα ανέτρεχε ακόμη και ένας πρωτοετής φοιτητής πολιτικών επιστημών, όχι απαραίτητα αριστερός, διαβάζοντας την επιστολή αποχώρησης του Ευκλείδη Τσακαλώτου, από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
Και ποιο είναι το σημείο αναφοράς στην επιστολή του εν λόγω πολιτικού που αναγκάζει να επιστρέψουμε στην παραδοσιακή για τα πολιτικά κόμματα «ιδεολογική έγκληση του υποκειμένου»; Μα σαφώς, η τοποθέτηση δια της επιστολής του, «…Όπως διαβάζουμε στο Bhagavad-Gita είναι καλύτερο να υπηρετεί κάνεις το δικό του καθήκον (dharma), έστω κι ατελώς, παρά το καθήκον κάποιου άλλου, έστω και με τον καλύτερο δυνατό τρόπο…», γράφει ο αποχωρήσας πολιτικός. Δεν είναι εύκολο να διακρίνει κανείς, ποια πολιτική ιδεολογία «ασπάζεται» ο γράφων την επιστολή, αν και η θρησκεία κατά τον παραδοσιακό Λουί Αλτουσέρ, σε μετάφραση Άγγελου Ελεφάντη, συγκαταλέγεται στους Ιδεολογικούς Μηχανισμούς του Κράτους (ΙΜΚ).
Σε εκείνη την προσπάθεια του Άγγελου Ελεφάντη, για γνωστοποίηση του έργου του Λουί Αλτουσέρ (Για την Ιδεολογία) στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό, δια μέσου του περιοδικού «Ο Πολίτης», (τεύχος, 3-4, Ιούλιος – Αύγουστος 1976), γίνεται εκτενής αναφορά στον Φρόυντ και στο σημαντικό ρόλο του ασυνειδήτου, προς τη συγκρότηση της ιδεολογίας και του πολιτικού υποκειμένου. «…Θα επαναλάβω κατά γράμμα την έκφραση του Φρόυντ και θα γράψω: η ιδεολογία είναι αιώνια όπως ακριβώς και το ασυνείδητο …», γράφει ο Αλτουσέρ. Διατυμπανίζοντας, θα έλεγε κανείς, πως το ασυνείδητο θα αναζητεί πάντα την ιδεολογία για τη συγκρότησή του.
Προς Θεού… θα ήταν ανόητο να κουράσουμε τους αμύητους αναγνώστες σε αναλύσεις πολιτικών επιστημόνων προ μισού αιώνα. Εξάλλου, τα τελευταία χρόνια, η επίκληση θρησκευτικών δογμάτων αποτελεί συγκριτικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στους Αμερικανούς σταρ του Χόλυγουντ.
Τι να πει κανείς στις μέρες μας, για τη σχέση της ιδεολογίας και του ασυνειδήτου…; Έκαστος εφ’ ω ετάχθη.
* Η Βάσω Μουρελά είναι πολιτικός επιστήμονας
