Η πλέον ανησυχητική είδηση των τελευταίων ημερών είναι η διαπίστωση της μείωσης του εργατικού δυναμικού της χώρας κατά 320.000 άτομα, από το 2009 στο 2023. Δεν χάνει τη σημασία της επειδή δεν ασχολήθηκε ακόμη κανείς αρμόδιος.
Το στοιχείο αυτό επισκιάζει και τη θετική εξέλιξη της υποχώρησης της ανεργίας στο 10%, και πρέπει να κινητοποιήσει άμεσα κυβέρνηση και παραγωγικούς φορείς της χώρας.
Οι αιτίες της συρρίκνωσης του εργατικού δυναμικού είναι δύο. Η υπογεννητικότητα που οδήγησε σε μείωση του συνολικού πληθυσμού της χώρας την περασμένη δεκαετία κατά περίπου 500.000 άτομα και το brain drain.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, από το 2010 μέχρι το 2021 η εξερχόμενη μετανάστευση από την Ελλάδα των ατόμων με ελληνική υπηκοότητα ανήλθε σε 592.200 άτομα, αριθμός-εφιάλτης για μία χώρα 11.000.000 κατοίκων το 2011 και 10.500.000 το 2021.
Οι μεταναστευτικές ροές από την κορύφωση του 2012 υποχώρησαν, αλλά παραμένουν σε ανησυχητικά επίπεδα. Το 2021, τελευταίο έτος καταγραφής, ξεπέρασαν τις 30.000.
Οι περισσότεροι γνωρίζουμε στον κύκλο μας περιπτώσεις νέων που αναζήτησαν και εξακολουθούν να αναζητούν την τύχη τους στο εξωτερικό.
Μια πρόσφατη περίπτωση. Απόφοιτος της Νομικής Αθήνας επέστρεψε από το μεταπτυχιακό στο εξωτερικό (όλα με άριστα), πέτυχε και στις εξετάσεις του δικηγορικού συλλόγου και ήρθε η ώρα να ξεκινήσει την καριέρα στη δικηγορία που τόσο ονειρευόταν.
Απογοητεύτηκε γρήγορα, όμως, όταν διαπίστωσε ότι οι προσφερόμενες αμοιβές ήταν ελάχιστες και «μαύρες». Τώρα, δρομολογεί την επιστροφή της στη χώρα της Β. Ευρώπης όπου έκανε το μεταπτυχιακό και θα προστεθεί στον μακρύ κατάλογο του brain drain, όπως και άλλοι εργαζόμενοι σε διάφορες ειδικότητες.
Έτσι, στην Ελλάδα οι επιχειρήσεις θα δυσκολεύονται να βρουν εργαζόμενους, όπως συνέβη φέτος στον τουρισμό και σε άλλους κλάδους της οικονομίας.
Εκτός και αν γίνει μια συντονισμένη προσπάθεια από κυβέρνηση και παραγωγικούς φορείς να αντιμετωπιστεί το δημογραφικό και οι συνθήκες εργασίας να προσεγγίσουν τα στάνταρ των χωρών στις οποίες κατευθύνονται οι νέοι που φεύγουν από την Ελλάδα.
