Στην εποχή μας, που επεκτείνονται ταχύτατα οι ηλεκτρονικές συναλλαγές και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, στον φορολογικό τομέα παρατηρείται μια επιστροφή στο παρελθόν, με την αναβίωση, μετά από 30 χρόνια, του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών.
Η αναγκαιότητα της παρέμβασης στη φορολογία των αυτοαπασχολούμενων ήταν δεδομένη και είναι άξιον απορίας πώς δεν έγινε την περίοδο των μνημονίων, παρά τις πιέσεις που ασκούσε η τρόικα. Ουδείς αμφιβάλλει πως όταν κάποιος δηλώνει επί σειρά ετών καθαρό εισόδημα μέχρι 5.000 ευρώ (οι μισοί αυτοαπασχολούμενοι) και επιβιώνει, κάτι συμβαίνει και δεν μπορεί να είναι πραγματικά τα συγκεκριμένα εισοδήματα.
Στο πλαίσιο αυτό, τo υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών είχε δύο επιλογές. Η πρώτη είναι να πιάσει όσους πράγματι αποκρύπτουν έσοδα, που θα είναι το δίκαιο, αλλά ανέφικτο.
Η δεύτερη επιλογή είναι τα οριζόντια μέτρα και ο τεκμαρτός προσδιορισμός ελάχιστου εισοδήματος, που κρίθηκε εφικτός, παρότι αποτελεί πισωγύρισμα.
Ωστόσο, παρά την αναγκαιότητα της παρέμβασης, η επιλογή αυτή συνιστά ήττα του φορολογικού μηχανισμού, καθώς δηλώνει αδυναμία να εντοπίσει όσους πράγματι φοροδιαφεύγουν και συγχρόνως αποτελεί νίκη της φοροδιαφυγής.
Επιπλέον, η νίκη της φοροδιαφυγής διευρύνεται και από μια άλλη παράμετρο. Ο τεκμαρτός τρόπος φορολόγησης όσων δηλώνουν κάτω από τα συγκεκριμένα όρια ακυρώνει στην πράξη το ηλεκτρονικό σύστημα myDATA.
Οι επαγγελματίες ενώ υποχρεώνονται, υπό την απειλή προστίμων, να διαβιβάζουν τα στοιχεία που εκδίδουν στην εφαρμογή της ΑΑΔΕ, αν προκύπτουν λιγότερα καθαρά κέρδη τότε τα στοιχεία τους δεν θα λαμβάνονται υπόψη για τη φορολογία εισοδήματος.
Στο σχέδιο υπάρχουν και άλλες «μαύρες τρύπες», οι οποίες ίσως διορθωθούν με το λίφτινγκ που δρομολογεί το ΥΠΕΘΟΟ, κατόπιν των αντιδράσεων. Με την ευκαιρία, στο πλαίσιο των δεύτερων σκέψεων ίσως πρέπει να ενταχθούν και δύο παράμετροι. Το νέο σύστημα αδικεί κάποιους οι οποίοι θα φορολογηθούν για εισοδήματα που δεν έχουν και πως η φοροδιαφυγή δεν περιορίζεται σε μόνο σε όσους δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα.
