Ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης, το έθεσε απλά, πρωτίστως στην αξιακή του βάση. Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής είναι θέμα κοινωνικής δικαιοσύνης, είπε στο Naftemporiki TV: «Δεν μπορείς να πληρώνεις φόρους εσύ και ο διπλανός σου να μην πληρώνει». Και συμπλήρωσε ότι υπάρχει και η δημοσιονομική διάσταση εκείνη που επιβάλλει τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και των πηγών άντλησης πόρων.
Εξίσου απλά -και εξόφθαλμα- ήταν και τα πειστήρια του εγκλήματος που κατέθεσε: Ένα στα 4 ακίνητα στην Ελλάδα σήμερα αγοράζεται με μετρητά. «Αυτό είναι τελείως τρελό», είπε. «Έχουμε απαγορεύσει τη χρήση των μετρητών πάνω από 500 ευρώ και επιτρέπουμε να πάει ο άλλος με 100 χιλιάδες ευρώ σε πεντακοσάρικα να αγοράσει ένα διαμέρισμα. Γιατί το κάνει αυτό; Προφανώς γιατί είναι προϊόν φοροδιαφυγής».
Ομοίως, μόνο μία στις τρεις επιχειρήσεις στην Ελλάδα δηλώνει κέρδη. Οι υπόλοιπες δηλώνουν ή ζημιές ή μηδέν. «Ε, αυτό δεν γίνεται», τόνισε ο κ. Πατέλης. «Δεν μπορείς πέντε χρόνια να δηλώνεις ζημιές και να προχωράς. Είναι προφανές ότι χρησιμοποιείς τα έξοδά σου, παρακρύπτεις έσοδα αλλά και έξοδα. Άρα, λοιπόν, πάμε σε ένα σύστημα στο οποίο θα αναγνωρίζονται ως έξοδα μόνον αυτά που ανεβαίνουν στο myData. Και θα πρέπει να δούμε πολύ καλά συνολικά τα έξοδα».
Τα δύο παραδείγματα δείχνουν και τα δύο πρώτα πεδία στα οποία η κυβέρνηση σκοπεύει να κυνηγήσει το μαύρο χρήμα. Ο επικεφαλής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, έδωσε ήδη εντολή να περάσουν από κόσκινο 42 χιλιάδες ακίνητα που έχουν αγοραστεί με μετρητά, ενώ η μη διαβίβαση στοιχείων στο myData θα συνεπάγεται κυρώσεις και το πλαίσιο των δαπανών επανεξετάζεται συνολικά στο νέο, υπό επεξεργασία, φορολογικό νομοσχέδιο.
Πρόκειται για βήματα που δείχνουν πολιτική βούληση, το ερώτημα όμως είναι εάν αρκούν. Με την Τράπεζα της Ελλάδος να υπολογίζει στα 60 δισ. ευρώ τα εν Ελλάδι μη δηλωθέντα εισοδήματα, η απάντηση είναι μάλλον προφανής χρειάζονται ακόμη πιο ριζικές κινήσεις. Ο κόφτης στη χρήση μετρητών, τα κίνητρα-εκπτώσεις στους φορολογουμένους για να ζητούν αποδείξεις από συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες και, κυρίως, οι (πραγματικοί) έλεγχοι στους τραπεζικούς λογαριασμούς των υπόπτων για φοροδιαφυγή θα έστελναν πιθανώς ακόμη πιο ηχηρά το μήνυμα. Έστω και με αυξημένο πολιτικό κόστος.
