Του Δημήτρη Πιστόλα*
Είναι γεγονός ότι η έναρξη της πανδημικής κρίσης του Covid-19 στην Ελλάδα, αλλά και η μετέπειτα πορεία της η οποία επεκτείνεται έως και σήμερα, έφερε το Εθνικό Σύστημα Υγείας ενώπιων πρωτόγνωρων και απαιτητικών καταστάσεων. Η επέλαση της πανδημίας του Covid-19, βρήκε το ελληνικό σύστημα υγείας αποδεκατισμένο από την εφαρμογή πολιτικών λιτότητας, κατά τη δεκαετία της χρεωπιστωτικής κρίσης. Μέσω των μνημονικών υποχρεώσεων επιχειρήθηκε η μείωση των δαπανών υγείας, χωρίς όμως να υφίσταται όραμα οργάνωσης του υγειονομικού τομέα της χώρας.
Το Ε.Σ.Υ. χαρακτηριζόταν από απουσία μηχανισμών ελέγχου και αξιολόγησης της ποιότητας, από περιορισμένη χρήση τεχνολογιών, έλλειψη σύγχρονων μορφών περίθαλψης (κέντρα αποκατάστασης, μονάδες χρονίως πασχόντων, μονάδες ημερήσιας νοσηλείας, νοσηλεία στο σπίτι), σημαντική παραοικονομία. Η πανδημία της νόσου Covid-19, επηρέασε και επηρεάζει κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας. Παρά την άμεση προσπάθεια αντίδρασης, όσον αφορά την ταχύτητα και την κλίμακα, έθεσε σε αυξημένη πίεση τα συστήματα υγείας και ανέδειξε αδυναμίες στο σχεδιασμό και την ικανότητα ανταπόκρισης ανά τον κόσμο. Αναμφίβολα αποτέλεσε μία παγκόσμια πρωτόγνωρη πρόκληση για τον τομέα της υγείας και την ιατρική κοινότητα.
Οι ιθύνοντες χάραξης πολιτικής υγείας, κλήθηκαν να λειτουργήσουν σε κατάσταση αβεβαιότητας και κινδύνου, ώστε να καταφέρουν να αντισταθμίσουν τις σημαντικές προκλήσεις του Covid-19 στα συστήματα υγείας. Ειδικότερα, για να είναι επιτυχής και να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα και αποτελεσματικότητα του συστήματος υγείας, θα πρέπει να επικεντρωθούμε στις βασικές διαστάσεις που αφορούν τρεις λειτουργίες του. Συγκεκριμένα οι λειτουργείες αυτές αφορούν κατά πρώτον το σύστημα ψηφιακής συλλογής και διαχείρισης πληροφοριών που αφορούν την υγεία, κατά δεύτερον το μηχανισμό χρηματοδότηση και κατά τρίτον το επαρκές ανθρώπινο δυναμικό, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά.
Γενικά είναι απαραίτητο να δοθεί βαρύτητα στη χρηματοδότηση της υγείας, στην ανάπτυξη της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, στη δημιουργία νέων νοσηλευτικών θεραπευτηρίων, στην ανάπτυξη του θεσμού «νοσοκομεία στο σπίτι», στην εξειδίκευση του ανθρώπινου δυναμικού, στη δημιουργία νέων πανεπιστημιακών νοσηλευτικών σχολών, στη θέσπιση νέου νοσηλευτικού καθηκοντολογίου. Επίσης πρέπει να δοθεί βάση στις νοσηλευτικές ειδικότητες, να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές των οργανισμών των νοσοκομείων, να εφαρμοστεί εκτενώς η αξιολόγηση και να δρομολογηθεί η διενέργεια διαδικασίας κρίσεων για την επιλογή υπαλλήλων σε θέσεις ευθύνης.
Το Γ.Ν.Α «Ο Ευαγγελισμός-Πολυκλινική», τηρώντας σε απόλυτη ετοιμότητα, προέβη άμεσα στις δέουσες ενέργειες, για την αποτελεσματική αντιμετώπιση και διαχείριση των νέων συνθηκών λόγω της πανδημίας του Covid-19. Στόχος των ενεργειών της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας ήταν η ορθή και αποτελεσματική προσέγγιση, διαχείριση και αντιμετώπιση των προσερχόμενων ασθενών στο Νοσοκομείο εν καιρώ πανδημίας και παράλληλα η διασφάλιση και ενίσχυση των υπαλλήλων της Υπηρεσίας. Επομένως το έργο που έπρεπε να διατελέσει η Διεύθυνση Νοσηλευτικής Υπηρεσίας υπήρξε ιδιαιτέρως δύσκολο και απαιτητικό, προκειμένου να προσαρμοστεί το προσωπικό στις νέες συνθήκες και ταυτόχρονα να εξακολουθεί να διατηρεί την αποδοτικότητά του.
Από τις αρχές του έτους 2021, η συνεχόμενη έξαρση της νόσου και ο ολοένα αυξανόμενος αριθμός των ασθενών με κορωνοϊό που έχρηζαν νοσηλείας, οδήγησε στην σταδιακή ανάπτυξη νέων κλινών (απλών και ΜΕΘ), για τις ανάγκες αντιμετώπισης της πανδημίας. Συγκεκριμένα, διαμορφώθηκαν και εξοπλίστηκαν υλικοτεχνικά έως και πέντε Κλινικές-Covid, διακοσίων είκοσι (220) κλινών Ταυτόχρονα δημιουργήθηκε και η επιτακτική ανάγκη σε κλίνες Μονάδων Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ-Covid), καθώς η πιθανότητα για μηχανική υποστήριξη αναπνοής των ασθενών με Covid-19, ήταν ιδιαιτέρως αυξημένη. Ως εκ τούτου κατά τη διάρκεια του έτους 2021 δημιουργήθηκαν σταδιακά τέσσερις ΜΕΘ, για τη νοσηλεία ασθενών θετικών στον κορωνοϊό, συνολικής δύναμης εξήντα τεσσάρων (64) κλινών, με υπερσύγχρονο εξοπλισμό.
Επομένως κρίθηκε σκόπιμο από τη Διεύθυνση Νοσηλευτικής Υπηρεσίας, να προχωρήσει σε εσωτερικές ανακατανομές του Νοσηλευτικού Προσωπικού, προκείμενου να εξασφαλιστεί η αρτιότερη, ποιοτικότερη και ασφαλέστερη λειτουργία των «νέων» τμημάτων, που διαμορφώθηκαν με αφορμή τις εξελίξεις λόγω κορονοϊού. Διευκρινίζεται λοιπόν, πραγματοποιήθηκαν συνολικά τριακόσιες τριάντα δύο (332) εσωτερικές μετακινήσεις προσωπικού της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας. Επίσης η Νοσηλευτική Υπηρεσία ενισχύθηκε με επιπλέον προσωπικό που αντιστοιχούσε σε 256 υπαλλήλους, το οποίο προερχόταν από νέους διορισμούς (μόνιμοι και επικουρικοί υπάλληλοι), από το νέο θεσμό των Νοσηλευτικών Ειδικοτήτων, από μετακινήσεις υπαλλήλων από άλλα Νοσοκομεία της 1ης ΥΠΕ.
Αποτέλεσε μεγάλη πρόκληση η εξασφάλιση μίας έγκαιρης και ταυτόχρονα άρτιας εκπαίδευσης, όλου αυτού του όγκου εργαζόμενων της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας, προκειμένου να καταφέρουν να ανταπεξέλθουν με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα στις νέες απαιτητικές συνθήκες. Προς βέλτιστη και αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση του σκοπού αυτού, τέθηκε σε εφαρμογή ο θεσμός του «Κλινικού Εκπαιδευτή». Ειδικότερα, λαμβάνοντας υπόψη τους τίτλους σπουδών και την κλινική εμπειρία των συναδέλφων, ορίστηκαν τουλάχιστον δύο Νοσηλευτές ανά Νοσηλευτικό Τμήμα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ολοκληρωμένη εκπαίδευση των νέων υπαλλήλων και παράλληλα να δρομολογηθεί η ομαλή ένταξη και προσαρμογή τους στο νέο εργασιακό περιβάλλον. Αναμφισβήτητα η εν λόγω εκπαίδευση αφορούσε τόσο τους νεοεισερχόμενους υπαλλήλους, οι οποίοι έπρεπε μεταξύ των άλλων να εξοικειωθούν με τις ιδιαιτερότητες διαχείρισης ενός τόσο μεγάλου Νοσηλευτικού Ιδρύματος, όσο και με τους προϋπάρχοντες υπαλλήλους. Είναι σημαντικό να τονιστεί, ότι το σύνολο των συναδέλφων, που χρειάστηκε να εργαστούν σε Τμήματα που διαχειρίζονταν ασθενείς με Covid-19, λάμβαναν καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας εξειδικευμένη εκπαίδευση από τους Νοσηλευτές Νοσοκομειακών Λοιμώξεων, οι οποίοι ήταν διαρκώς διαθέσιμοι για οποιαδήποτε διευκρίνιση. Ταυτόχρονα, η Διοίκηση του Νοσοκομείου, η Διεύθυνση Νοσηλευτικής Υπηρεσίας και οι Νοσηλευτές Νοσοκομειακών Λοιμώξεων, φρόντιζαν να διενεργούν συνεχείς ελέγχους και να εφιστούν τακτικά την προσοχή του προσωπικού, σχετικά με την ορθή χρήση των μέσων ατομικής προστασίας, καθώς και την αυστηρή τήρηση των κανόνων ατομικής υγιεινής.
Αναμφισβήτητα η Νοσηλευτική Υπηρεσία του Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός-Πολυκλινική» στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και ανταποκρίθηκε με απόλυτη επιτυχία στις απαιτήσεις της πανδημικής κρίσης. Μάλιστα στην τελετή απονομής των Healthcare Business Awards 2022 από το Health Daily και τη BOUSSIAS, απονεμήθηκε το Χρυσό Βραβείο στη Διεύθυνση Νοσηλευτικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου μας, αναφορικά με τη «Διαχείριση της πανδημίας του COVID-19 από πλευράς Νοσηλευτικής Υπηρεσίας στο Γ.Ν.Α. “Ο Ευαγγελισμός-Πολυκλινική”».
* Διευθυντής Νοσηλευτικής Υπηρεσίας «Ευαγγελισμού», RN, MSc, PhD, υποψήφιος περιφερειακός σύμβουλος κεντρικού Τομέα Αθηνών ΑΤΤΙΚΗ ΜΠΡΟΣΤΑ με τον Νίκο Χαρδαλιά
