Είναι Πομάκοι, είναι Ευβοιώτες, είναι Χαλκιδικιώτες, είναι γεννημένοι στο δάσος, ζουν σε αυτό, τρέφονται από αυτό. Μάθανε τους κανόνες λειτουργίας της φύσης, ασκούν διαχείριση και προστασία, σέβονται τους νόμους και έχουν άριστη συνεργασία με την Δασική Υπηρεσία. Δεν θα γίνουν ποτέ Στρατηγοί, ούτε υποδεκανείς, γιατί η σχέση τους με την εξουσία είναι υποτυπώδης, ή προβληματική.
Πήγα, στην περιοχή της φωτιάς του Έβρου, πριν από πολλά χρόνια, κυρίως για να επισκεφθώ τον Τεκέ (Μοναστήρι) της Ρούσσας. Εκεί συναντάς τον τάφο του Μπαμπά (Σεγίτ Αλή Σουλτάν ή Κιζίλ Ντελή), την Μπεκτασίδικη εκδοχή του Ισλάμ, την αξιοπρέπεια των κατοίκων, την ομορφιά του μοναστηριού, αλλά και της Ρούσσας (της πεντάμορφης), όπως λέει το τραγούδι του Αργύρη Μπακιρτζή. Εκεί υπάρχει ένας πολιτισμός που ξεκινά από τον Ορφέα, συνδέει το Ισλάμ με τον Χριστιανισμό και τους Βογομίλους, έχει ιδιαίτερες εκδηλώσεις (λειτουργία στον τεκέ, αγώνες στο Χίλια), διαπλάθει χαρακτήρες.
Ο Γιώργος Πιστόλας, Δασάρχης Αλεξανδρούπολης έγραψε για τα μέλη των ΔΑΣΕ Πετρολόφου και Σιδηρονερίου Έβρου: «Ήταν ανελλιπώς στο μέτωπο της φωτιάς επί έξι μερόνυχτα, 20 άτομα με εναλλαγές, με τους δασικούς υπαλλήλους και το πυροσβεστικό όχημα πάντα από κοντά. Αποτέλεσμα; Η εξάπλωση της φωτιά σταμάτησε στον ανωτέρω άξονα, και σώθηκε παραγωγικό δάσος τουλάχιστον 100.000 στρεμμάτων» Παρόμοιο κείμενο έγραψε ο Δημήτριος Μητρούδης, Δασάρχης Διδυμοτείχου, για τα μέλη του ΔΑΣΕ (Δασικός Συνεταιρισμός Εργασίας) Μεγάλου Δερείου (πηγή dasarxeio.com).
Τον συντονισμό για κατάσβεση της πυρκαγιάς στον Νότιο Έβρο τον είχε η Πυροσβεστική Υπηρεσία. Στην φωτιά κάηκαν σύμφωνα με το EFFIS (European Forest Fire Information System) 965.630 στρέμματα κυρίως δασικών και αγροτικών εκτάσεων.
Οι κανόνες εμπλοκής (Δόγματα) της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας στις δασικές πυρκαγιές είναι:
- Δεν μπαίνουμε στη φωτιά, αν δεν την έχουν σβήσει τα εναέρια μέσα.
- Δεν χρειάζεται να έχουμε τοπικό σχέδιο πυρόσβεσης, ανά πιθανή απειλή (σενάρια).
- Δεν χρειάζεται να γνωρίζουμε την περιοχή, ή το δάσος.
- Αφήνουμε την φωτιά και επικεντρώνουμε στο να σώζουμε μόνο ανθρώπους και σπίτια.
- Δεν λογοδοτούμε σε κανέναν, κάνουμε μόνοι μας απολογισμό και αυτοθαυμαζόμαστε.
- Κοιτάζουμε μόνο στον αέρα, περιμένοντας τα εναέρια μέσα.
- Όσo περισσότερες δασικές εκτάσεις καούν, τόσο περισσότερα μέσα θα αγοράσουμε και τόσο περισσότερο προσωπικό θα προσλάβουμε.
- Μηδενίζουμε όσους θεωρούμε ανταγωνιστές, ιδίως την Δασική Υπηρεσία.
- Έχουμε δικά μας όλα τα κόμματα, που μας υποστηρίζουν.
- Συντονιστής είναι ο πιο υψηλόβαθμος αξιωματικός, κι ας έχει έρθει από τον Άρη.
- Υποτιμάμε τους Εθελοντές και τους θεωρούμε δεύτερης κατηγορίας συνεργάτες.
- Αποφεύγουμε οποιαδήποτε ανάμιξη των ανθρώπων του δάσους.
- Απαξιώνουμε το Πόρισμα της Επιτροπής Goldammer, γιατί δεν μας συμφέρει.
Αντίθετα οι άνθρωποι του Δάσους:
- Γνωρίζουν βιωματικά το δάσος και εκμεταλλεύονται όλες τις γνώσεις τους για την κατάσβεση των πυρκαγιών (πηγές, δρόμοι, αντιπυρικές, μονοπάτια, ανάγλυφο)
- Είναι εξοικειωμένοι με την φωτιά και δεν διστάζουν να την αντιμετωπίσουν.
- Αντιμετωπίζουν το δάσος σαν πηγή ζωής, αφού έχει για αυτούς ιδιαίτερο οικονομικό ενδιαφέρον.
- Αγαπάνε το δάσος, γιατί είναι σαν το σπίτι τους.
- Έχουν εμπειρία από την εμπλοκή τους στην διαχείρισή του και την προστασία του.
- Δεν μετράνε την συμμετοχή τους με άστρα, βαθμούς και επιδόματα.
Αυτές, οι δύο εντελώς αντίθετες λογικές, δείχνουν ένα πολιτιστικό χάος και εξηγούν γιατί η ηγεσία της Πυροσβεστικής επιμένει να μην αξιοποιεί τους πολίτες, που γνωρίζουν ό,τι αυτοί αγνοούν, δηλαδή το δάσος.
Ο Δασάρχης κλείνει το κείμενό του, συμπυκνώνοντας όλο το πρόβλημα της διάσωσης των Ελληνικών δασών: «Οι άνθρωποι αυτοί, δυστυχώς, χρόνο με τον χρόνο μειώνονται και αναζητούν άλλους χώρους εργασίας. Τους χρειαζόμαστε, είναι υποχρέωσή μας να τους υποστηρίξουμε για να μείνουν στο τόπο τους και να κάνουν αυτό που πρέπει, αυτό που χρόνια γνωρίζουν καλά.»
Είμαι σίγουρος πως ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Κικίλιας δεν τους ξέρουν και ίσως δεν θέλουν να τους συναντήσουν. Αυτοί δεν έχουν στολές, δεν έχουν πυροσβεστικά οχήματα, ή αεροπλάνα, για να στολίσουν φωτογραφίες και επικοινωνιακές ακροβασίες. Είναι οι αγνοημένοι από το κράτος, ζουν κάνοντας 3 και 4 εργασίες (υλοτόμοι, κτηνοτρόφοι, μελισσοκόμοι, οικοδόμοι, καρβουνάδες), δεν έχουν κοινωνικές παροχές, ζουν σε μια ιδιότυπη απομόνωση.
Προσωπικά ευχαριστώ όλους τους ανθρώπους του δάσους για την βοήθεια που προσφέρουν στην διαχείριση και προστασία του. Ειδικά ευχαριστώ τους κατοίκους του βορειοδυτικού Έβρου, που έμπρακτα απέδειξαν, πως ξέρουν να υπερασπίζονται την πατρίδα τους (μας).
Η εργασία στο δάσος, όπως είναι η κατάσβεση των πυρκαγιών, είναι θέμα πολιτισμού και η κουλτούρα (νοοτροπία) της ηγεσίας της Πυροσβεστικής είναι αποτυχημένη, ανεπαρκής και επικίνδυνη για τα δάση, τις αγροτικές εκτάσεις, την φύση και για τις ζωές μας.
Όσο το υπάρχον καθεστώς Δασοπυρόσβεσης συντηρείται από την Κυβέρνηση και τα κόμματα, γίνονται και αυτοί συνεργοί στην καταστροφή της χώρας.
*Ο Ηλίας Αποστολίδης είναι σύμβουλος περιβάλλοντος
