Της Βάσως Μουρελά
Αν καταφέρουμε να διανύσουμε την φετινή καλοκαιρινή περίοδο χωρίς νεκρό, στο χώρο της πολύ μικρής και μικρής επιχειρηματικότητας θα είναι ευχής έργο και αυτό διότι η κοινωνική ένταση που επικρατεί συνολικά στη χώρα, δυστυχώς βρίσκει διέξοδο εκεί που υπάρχουν τα περιθώρια, δηλαδή στην έλλειψη επαγγελματισμού και οργάνωσης.
Δεν είναι μέχρι στιγμής λίγα τα περιστατικά που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, γιατί υπάρχουν και άλλα που δεν είχαν την τύχη, εργοδοτών κυρίως μικρών επιχειρήσεων στο χώρο του επισιτισμού και των καφέ – μπαρ, που αφορούν σε κακοποιητική και ανάρμοστη εργοδοτική συμπεριφορά.
Για την ιστορία να θυμηθούμε, το περιστατικό με τον ξυλοδαρμό εργαζόμενου στη Ρόδο, τον σερβιτόρο στο νερό επίσης στη Ρόδο, το κλείσιμο στο ψυγείο με κρέατα εργαζόμενου που κάηκε με το λάδι στην Κρήτη, την άρνηση πληρωμών σε εργαζομένους, από εργοδότη στην Κάρπαθο, καθώς και τον ξυλοδαρμό εργαζομένου από εργοδότη με … τσουγκράνα στην Πάργα.
Στον μακρύ κατάλογο έρχεται να προστεθεί και πρόσφατη άκρως δυσάρεστη προσωπική εμπειρία, όπου τις ημέρες του καύσωνα βρέθηκα σε παραλία της Αγίας Άννας στη Βόρεια Εύβοια. Για την οικονομία του λόγου θα αρκεστώ να αναφέρω, ότι νεαροί, τέσσερις στον αριθμό, περίπου 20 χρόνων ηλικιακά, που σέρβιραν κοκτέιλ μέσα στο χώρο του καταστήματος και κινούνταν και στο χώρο της κουζίνας… ήρθαν μετά από λίγη ώρα, στις ξαπλώστρες που διέθετε το εν λόγω κατάστημα να παίξουν βόλεϊ μέσα στη θάλασσα, μισό μέτρο απ’ τις ξαπλώστρες των θαμώνων…
Τους ζητήθηκε πρώτη φορά, αν μπορούσαν να απομακρυνθούν και αρνήθηκαν επιδεικτικά… Όταν τους ζήτησα το ίδιο για δεύτερη φορά, βρήκαν και υποστήριξη από τη μητέρα… όπως μάθαμε εκ των υστέρων, του ενός από τους τέσσερις νεαρούς, η οποία μπήκε στη Θάλασσα και φώναξε «ελάτε όλοι να παίξουμε» με επιδεικτικό ύφος καθότι ντόπιοι!
Ως συνέπεια ήταν να φουντώσει το ηθικό των νεαρών, οι οποίοι ενώπιων ολάκερης της παραλίες, ήρθαν βίαια προς το μέρος μου, να με … χτυπήσουν. Επακολούθησε «το κατά παράδοση», δηλαδή, μαζεύτηκε όλη παραλία, το μόνο που συγκράτησα απ την ταραχή μου, ήταν τα λόγια ενός κυρίου «δεν ντρέπεστε 10 άνδρες, τα βάλατε με μια γυναίκα».
Προς αποφυγήν πιο ακραίων καταστάσεων, αποχωρήσαμε από την εν λόγω παραλία, περνώντας από το κατάστημα στον οποίο δεν υπήρχε κανένας… Όπως μπορεί να γίνει αντιληπτό, με 41 βαθμούς κελσίου, στις 3 το μεσημέρι δεν προσφύγαμε στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής.
Για να επανέρθουμε τώρα, στις ευθύνες των επιχειρηματιών, τα εν λόγω περιστατικά δεν είναι λίγα, ώστε να μας επιτρέπει να τα χαρακτηρίζουμε «μεμονωμένα», το αντίθετο, σκιαγραφούν μια πολιτισμική κουλτούρα γύρω από το χώρο της μικρής επιχειρηματικότητας, που θα ήταν εθελοτυφλία να την προσπεράσει κανείς, καθώς αγγίζει τα όρια το επιχειρηματικού αλλά και κοινωνικού περιθωρίου…. του λεγομένου κατά τον οικονομολόγο Κάρολο Μαρξ και ως λούμπεν.
Και ενώ γίνεται αντιληπτό, πως οι εξωγενείς παράγοντες μέσα στους οποίους οι παραπάνω επιχειρήσεις καλούνται να λειτουργήσουν είναι πολύ επιβαρυντικοί και πολλές φορές βρίσκουν συμπαραστάτες το σύνολο της κοινωνίας, φαίνεται οι ίδιοι να μην θέλουν να γίνουν δέκτες αυτής της συμπαράστασης.
Διότι, ακόμη και όταν οι πελάτες εθελοτυφλούν, στη μη κανονιστική συμμόρφωση με τους κανονισμούς της Πολιτείας, ενός τέτοιου είδους επιχειρηματία, με το σκεπτικό «δε βαριέσαι μεροκάματο, θέλει να βγάλει ο άνθρωπος», οι ίδιοι φαίνεται να μην το δέχονται ούτε αυτό, παρά αρέσκονται να κυνηγούν τον κόσμο με τσουγκράνες και να αποκαλούν τους πελάτες βατράχια…
Σε κάθε περίπτωση, επειδή η σάτιρα αποτελεί θετική άμυνα στη δύσβατη πραγματικότητα, πριν επιλέξουμε ξαπλώστρα, ωφέλιμο για τη σωματική μας ακεραιότητα θα ήταν, να έχουμε κατά νου, το περίφημο ρεμπέτικο του Γιώργου Μπάτη: «Σου ‘χει λάχει, σου’ χει λάχει να σε κυνηγούν οι βλάχοι;».
*Η Βάσω Μουρελά είναι πολιτικός επιστήμονας
