Ο Φ. είναι τεσσάρων ετών. Σε αυτήν την τρυφερή ηλικία αρχίζει να αντιλαμβάνεται καλύτερα τον κόσμο και τον εαυτό του.
«Πού θα πας διακοπές φέτος;», ρωτά η δασκάλα στον παιδικό σταθμό.
«Σε μία τραγωδία». Η απάντηση του μικρού τσουρουφλίζει την κυρία. Σε ποια μίμηση «πράξεως σπουδαίας και τελείας»; Στην Επίδαυρο;
Η μητέρα του μικρού λύνει την απορία. Διατηρούν εξοχική κατοικία σε μία από τις περιοχές που κάηκαν, ενώ είχαμε «υλοποιήσει έναν πολύ μεθοδικό σχεδιασμό για την αντιπυρική περίοδο που διανύουμε».
Ο Φ. προφανώς είδε τις φλόγες να κατατρώνε τα βουνά, ζώα βασανισμένα να στέκονται απελπισμένα, δέντρα απανθρακωμένα, σπίτια γυμνά, ξένα. Άκουσε τους δικούς του να μιλούν για τραγωδία, ένιωσε την αγωνία και κατάλαβε ότι τις διακοπές του θα κηλιδώνει η απουσία.
Έτσι επιδρούν οι πυρκαγιές στην ψυχολογία. Το πιστοποιεί και η ανασκόπηση «The impact of wildfires on mental health: a scoping review», από την Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Alberta στον Καναδά, που συνοψίζει τα ευρήματα για μετατραυματικό στρες, κατάθλιψη και αγχώδη διαταραχή από 254 σχετικές μελέτες.
Οι αλλαγές συμπεριφοράς μετά την πυρκαγιά στα παιδιά μπορεί να περιλαμβάνουν αυξημένη ευερεθιστότητα και αλλαγές στη συγκέντρωση, στον ύπνο και στη σχολική απόδοση. Στην υποξεία φάση μετά την πυρκαγιά, ο αριθμός των παιδιών με σημαντικά συμπτώματα μετατραυματικού στρες μπορεί να φτάσει το 92%. Στους 6 μήνες μετά την πυρκαγιά, το 14% των παιδιών είχε συμπτώματα που υποδήλωναν αγχώδη διαταραχή.
Αναφέρει πολλά η διεθνής βιβλιογραφία, για τις επιπτώσεις σε κάθε ηλικία. Τα αποτελέσματα συνοψίζει η παθολόγος Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ.
Κρόσσια τα νεύρα. Ιδίως όταν σκέφτομαι ότι είμαστε παιδιά της φωτιάς. Της ελεγχόμενης φωτιάς, αυτής που κατά τους αρχαίους Έλληνες έκλεψε από τους θεούς ο Προμηθέας για να τη δώσει στους θνητούς.