Αν υπάρχει κάτι στο οποίο όλοι συμφωνούν στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για την κλιματική αλλαγή είναι η αδυναμία των συμμετεχόντων να συμφωνήσουν για το ποιος και πόσο θα πληρώσει το υψηλό κόστος για την πράσινη μετάβαση.
Και αυτό αφορά κυρίως τους πολίτες όλου του κόσμου και κατά δεύτερο λόγο τις επιχειρήσεις. Στο πρώτο ζήτημα μάλλον θα πρέπει να κρατήσουμε μικρό καλάθι προσδοκιών, αν και κάποιες διστακτικές κινήσεις γίνονται προκειμένου να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση για τις φτωχές και αναπτυσσόμενες χώρες. Όμως, στο θέμα των επιχειρήσεων τα πράγματα περιπλέκονται επικίνδυνα.
Η πράσινη μετάβαση -όπως δείχνουν μέχρι στιγμής τα πράγματα- δεν πρόκειται να φέρει πιο κοντά τις μεγάλες οικονομικές δυνάμεις του πλανήτη. Αντίθετα, θα αποτελέσει ένα ακόμη θέμα αντιπαράθεσης στον παγκόσμιο πόλεμο κυριαρχίας που βρίσκεται σε εξέλιξη. Στις ΗΠΑ νομοθετούν για τη χορήγηση επιδοτήσεων στη βαριά βιομηχανία, η Κίνα έχει το δικό της σύστημα, που εστιάζει στην εξάπλωση στο εξωτερικό, και στην Ευρωπαϊκή Ένωση -που παραδοσιακά αργεί να πάρει αποφάσεις- αρχίζουν σιγά σιγά να αντιδρούν στα όσα συμβαίνουν γύρω τους. Προ ημερών, μάλιστα, η Κομισιόν ενέκρινε βοήθεια 2,85 δισ. ευρώ προς τις δύο μεγαλύτερες χαλυβουργίες της ηπείρου, τις ArcelorMittal και Thyssenkrupp, στην προσπάθειά τους να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα. Η κίνηση αυτή αποδεικνύει δύο πράγματα: πρώτον, ότι η βαριά βιομηχανία δεν μπορεί μόνη της να χρηματοδοτήσει το κόστος της μετάβασης και, δεύτερον, ότι οι Βρυξέλλες προσπαθούν σπασμωδικά να εμποδίσουν την έξοδο των επιχειρήσεων προς τις ΗΠΑ.
Αρκούν οι επιδοτήσεις για να λύσουν το πρόβλημα; Όχι. Πρόσφατη έρευνα της Deloitte αποκάλυψε πως οι επιχειρήσεις -ειδικά οι ελληνικές- θα αντιμετωπίσουν σημαντική αύξηση του κόστους κινδύνου λόγω της πράσινης μετάβασης. Δηλαδή, αυξημένο κόστος χρηματοδότησης.
Είναι απολύτως σωστό να τίθενται φιλόδοξοι στόχοι για την επίτευξη της πράσινης μετάβασης.
Όμως, οι στόχοι πρέπει να συνοδεύονται και από δεσμεύσεις. Ειδάλλως, η πράσινη μετάβαση μπορεί να εξελιχθεί σε κάτι ιλαρό, όπως τα «πράσινα άλογα».