Τα πιο πρόσφατα στοιχεία για την κατάσταση της υγείας της ευρωπαϊκής οικονομίας ανέδειξαν μια δυναμική που δεν έχει παρατηρηθεί από τον Ιανουάριο του 2009: Ο δείκτης PMI της ευρωπαϊκής μεταποίησης κατέγραψε τη χειρότερη πτώση τους τελευταίους έξι μήνες.
Αντίθετα, ο δείκτης του κλάδου των υπηρεσιών κατέγραψε τη δεύτερη καλύτερη επίδοση του τελευταίου 12μήνου και εξακολουθεί να σηματοδοτεί αξιοσημείωτη επέκταση. Ποτέ άλλοτε στην ιστορία του δείκτη ο τομέας των υπηρεσιών δεν είχε τόσο ισχυρές επιδόσεις παράλληλα με μια πτώση στη μεταποίηση.
Τα νέα είναι ιδιαίτερα καλά για τις ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ελλάδα, που είναι περισσότερο εστιασμένες στον τομέα των υπηρεσιών.
Αντίθετα τα στοιχεία είναι ιδιαίτερα αρνητικά για εκείνες τις χώρες του Βορρά, όπως η Γερμανία, που είναι περισσότερο επικεντρωμένες στη μεταποίηση.
Αυτό το χάσμα ανοίγει μια άνευ προηγουμένου ρήξη, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, μεταξύ της μεσογειακής πλευράς της Ευρώπης και της βόρειας, με επικεφαλής τη Γερμανία, που ήδη είναι σε ύφεση. Βραχυπρόθεσμα, θα μπορούσαμε να δούμε μια ανατροπή, σε σύγκριση με ό,τι συνέβη σε προηγούμενους κύκλους: η Γερμανία και οι σύμμαχοί της να αναπτύσσονται λιγότερο από τις μεσογειακές χώρες. Ας σκεφτούμε, για παράδειγμα, την άνθηση που θα έχει ο τουριστικός τομέας στην Ελλάδα τους επόμενους μήνες.
Αυτή η καινοτομία είναι μια πρόκληση για το οικονομικό μοντέλο της λιτότητας που επιβλήθηκε από την Ε.Ε. με τεράστιες και επώδυνες δόσεις στη «Μεσόγειο» σχεδόν τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ενώ η Γερμανία ήταν μια χαρά.
Ο παλιός κόσμος δεν καταρρέει λοιπόν μόνο εκτός Ευρώπης. Καταρρέει και εντός της Ευρώπης.
Για την Ελλάδα θα ήταν πάντως μια χρυσή ευκαιρία να κάνει δύο πράγματα: να αναδιαρθρώσει και να βελτιώσει τη δημόσια μηχανή και να λύσει την ενεργειακή κρίση.
Για την αύξηση του ΑΕΠ χρειάζονται όμως όχι μόνο ο τουρισμός και το real estate, αλλά και επενδύσεις. Διαφορετικά, απλώς θα αυξάνονται οι τιμές, λόγω πληθωρισμού. Για να γίνουν πραγματικές επενδύσεις όμως απαιτείται ένα νέο παραγωγικό, οικονομικό μοντέλο. Που δεν θα το αποφασίσει η «ελεύθερη αγορά», αλλά ένα σύγχρονο «κράτος στρατηγός», χωρίς το οποίο δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη. Η αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας μας από τους διεθνείς οίκους και η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα μειώσουν το κόστος δανεισμού και θα προσελκύσουν μακροπρόθεσμες ξένες επενδύσεις. Θα πρέπει να αρχίσουμε να παράγουμε περισσότερο προϊόντα υψηλής τεχνολογίας και πιο οικολογικά. Να αλλάξουμε δηλαδή το οικονομικό μοντέλο.
