Υπάρχει γενικώς η αντίληψη, πως το πιο γενναιόδωρο προεκλογικό πρόγραμμα βγάζει κυβέρνηση. Πως αυτός που θα πλειοδοτήσει σε ταξίματα και καταφέρει να στριμώξει στο καναβάτσο τον αντίπαλο, είναι αυτός που στις εκλογές θα είναι ο εκλεκτός του λαού. Όμως δεν ήταν πάντα έτσι. Φέρνω στο νου για παράδειγμα την αναμέτρηση του 1996 μεταξύ του ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη, με την ΝΔ του Μιλτιάδη Έβερτ.
Το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ ήταν αρκετά έως πολύ συντηρητικό, με στόχο την ανάταξη της οικονομίας, που είχε φτάσει στα αμέσως προηγούμενα χρόνια στο χείλος της χρεοκοπίας. Ο δε ο Κώστα Σημίτης μια καθόλου επικοινωνιακή προσωπικότητα. Το αντίθετο θα έλεγα. Κακός ρήτορας με ξύλινο λόγο. Από την άλλη ο Μιλτιάδης Έβερτ ένας πολύ δημοφιλής και ιδιαίτερα επικοινωνιακός πολιτικός, με ένα πρόγραμμα που είχε γενναίες παροχές για τον καθένα. Και παράλληλα με μια προεκλογική εκστρατεία με έντονα καταγγελτικό χαρακτήρα, για τα πεπραγμένα του ΠΑΣΟΚ στα προηγούμενα χρόνια.
Η εικόνα από τη σύγκριση των δύο προγραμμάτων και από τις δημόσιες παρουσίες των δύο πολιτικών ήταν η κατά κράτος επικράτηση του Έβερτ. Στο μεταξύ τους ντιμπέιτ ο Έβερτ αναδείχθηκε ο απόλυτο κυρίαρχος, απέναντι σε έναν φτωχό στα λόγια Σημίτη. Το αποτέλεσμα εκείνων των εκλογών βέβαια το γνωρίζετε. Ήταν η καθαρή νίκη του ΠΑΣΟΚ επί της ΝΔ με 3,5 μονάδες διαφορά!
Οι πολίτες προφανώς έθεσαν τα δικά τους κριτήρια και αξιολόγησαν τις δύο προσωπικότητες με άλλα μέτρα και σταθμά! Ίσως τη γνώση, την επάρκεια, τη σοβαρότητα, το κύρος και την αναγνώριση εκτός συνόρων, την προοπτική της χώρας και δεν ξέρω τι άλλο είχε στο νου του ο κάθε ψηφοφόρος.
Αν γυρίσουμε στο σήμερα και στα διλλήμματα που έχουν θέσει στο εκλογικό σώμα οι δύο υποψήφιοι για την Πρωθυπουργία, μπορεί να μην έχουν κοινές αναφορές με το μακρινό 1996, έχουν όμως κάποια κοντινά σημεία στον τρόπο που προσεγγίζουν τον ψηφοφόρο. Όπως για παράδειγμα η πλειοδοσία του Αλέξη Τσίπρα σε παροχές και «φιλολαϊκά» μέτρα,, η επικοινωνιακή δεινότητα του και η καμπάνια του ΣΥΡΙΖΑ που κατακλύζει τα ΜΜΕ και γκριζάρει την κυβέρνηση Μητσοτάκη και τα πεπραγμένα της. Αυτό που ονομάζεται αρνητική πολιτική διαφήμιση.
Οι ειδικοί λένε πως τα αρνητικά μηνύματα είναι πιο αποτελεσματικά από τα θετικά καθώς αποτυπώνονται ευκολότερα στη μνήμη. Υπάρχουν όμως και αυτοί που λένε πως τα «χτυπήματα κάτω από τη ζώνη» ενδεχομένως να γυρίσουν μπούμερανγκ, αν ξεπεράσουν ένα όριο στη συνθηματολογία και αν υπερτερούν αριθμητικά των θετικών μηνυμάτων.
Από την άλλη η ΝΔ εμφανίζεται αρκετά πιο συντηρητική σε παροχές προς τους ψηφοφόρους και προτάσσει το θετικό μήνυμα, κυρίως με αυτά που θεωρεί ως ισχυρότερα χαρτιά από τα πεπραγμένα της. Αυτό πάνω κάτω είναι το πλαίσιο της προεκλογικής αναμέτρησης, λίγα 24ωρα πριν την κάλπη. Πάνω σε αυτό το πλαίσιο θα κληθούν να αποφασίσουν, όσοι λίγοι δεν έχουν αποφασίσει.
Υπάρχει και κάτι ακόμη. Κάποιοι μεγαλύτεροι σε ηλικία έχουν μνήμες από την πλουσιοπάροχη δεκαετία του 2000, η οποία όμως αποδείχθηκε καταστροφική, με τη ΝΔ έχει το βάρος της ευθύνης. Ναι μεν ο κατώτατος μισθός σε μια δεκαετία από τα 460 έφτασε στα 752 ευρώ, η κρατική δαπάνη για τις συντάξεις διπλασιάστηκε από τα 17 στα 33 δισ. και οι μισθοί στις ΔΕΚΟ σημείωσαν πανευρωπαϊκό ρεκόρ αφού αυξήθηκαν κατά 60%.
Όμως το 2012 η ελληνική οικονομία είχε επιστρέψει με δραματικό τρόπο στα επίπεδα του 2000. Η χώρα είχε χάσει μέσα σε μόλις δύο χρόνια, όλα όσα είχε κερδίσει τη δεκαετία 2000-2009!
