Skip to main content

Η Ευρώπη στη «Β` Εθνική»

Ο κίνδυνος είναι να επικρατήσει μια πολυπολική τάση το 2024.

Είπε πολλές αλήθειες για την ΕΕ ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής στην ομιλία του στο Ζάππειο,  με αφορμή την «Ημέρα της Ευρώπης». Όπως τόνισε «είναι εμφανής η υστέρηση της Ευρώπης στην μεγάλη γεωπολιτική σκακιέρα και αυτό είναι εμφανέστερο με τον πόλεμο της Ουκρανίας…Όποιος υποστηρίζει την ολοκληρωτική νίκη οιασδήποτε των αντιμαχόμενων πλευρών είτε ουρανοβατεί είτε υστερόβουλα ευνοεί την διαιώνιση της σύγκρουσης. Και πάντως πρωτίστως η Ευρώπη βλάπτεται από την παράταση του πολέμου και τις συνέπειές του», τόνισε ο πρώην πρωθυπουργός.

Ποιον δρόμο φαίνεται να ακολουθεί όμως η ΕΕ; Ενόψει και των  ευρωπαϊκών εκλογών, σε ένα χρόνο; Θα χαράξει πορεία μεγαλύτερης στρατηγικής αυτονομίας, όπως  θέλει ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν;` Η θα κυριαρχήσει η ευρω-αμερικανική σύγκλιση, όπως επιδιώκει η Γερμανία;  Όταν μάλιστα, από οικονομική άποψη, η ΕΕ θα μπορούσε να βρεθεί σε ύφεση και στασιμοπληθωρισμό, περιπλέκοντας την εσωτερική συναίνεση μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών.

Με δεδομένα τα σοβαρά προβλήματα απώλειας ισχύος στο εσωτερικό της χώρας που αντιμετωπίζει ο Μακρόν, θεωρείται μάλλον απίθανο να μπορεί να επηρεάσει την πορεία της Ευρώπης, με βάση την Γκωλική παράδοση.

Αντίθετα, στη Γερμανία, σχεδόν όλες οι πολιτικές δυνάμεις φαίνεται να επιδιώκουν μια οικονομική συνθήκη μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για να εξισορροπήσουν την απώλεια της ρωσικής αγοράς και τη μικρότερη σχέση με την κινεζική.

Η Αμερική όμως, που χαρακτηρίζεται από ισχυρά προστατευτικά ρεύματα και στα δύο μεγάλα κόμματα, δεν θα ήταν έτοιμη για ένα τέτοιο βήμα. Παρά το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον ενδιαφέρεται να ενισχύσει τις σχέσεις με τους Ευρωπαίους, πολλά θα εξαρτηθούν επίσης από το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών του χρόνου τον Νοέμβριο. Αν κερδίσει ο Τραμπ ή κάποιος Ρεπουμπλικάνος με παρόμοιες ιδέες, όπως ο κυβερνήτης της Φλόριντα Ρον Ντε Σάντις, ο προστατευτισμός θα επανέλθει και πάλι στην επιφάνεια.

Πολλά θα εξαρτηθούν και από την κατάσταση στο ουκρανικό μέτωπο. Στα τέλη του χρόνου θα μπορούσε να βρεθεί σε σημείο κρίσιμης καμπής: Να έχει υπάρξει κατάπαυση του πυρός με παρέμβαση της Κίνας, όπως προέβλεψε ο 100χρονος Χένρι Κίσιγκερ, ή μια κλιμάκωση της σύγκρουσης. Εκείνη την περίοδο, η εκστρατεία για τις προεδρικές εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες θα έχει ανάψει: Ουδείς από τους δύο υποψηφίους δεν θα τολμά να εμφανιστεί πολύ ειρηνιστής, δεδομένης της αντι-κινεζικής και αντι-ρωσικής τάσης του εκλογικού σώματος.

Οι προεδρικές εκλογές του Ιανουαρίου του 2024 στην Ταϊβάν, θα είναι ένα επίσης κρίσιμο σημείο: Διότι εάν κερδίσει το κόμμα υπέρ της ανεξαρτησίας, η Κίνα θα μπορούσε να αυξήσει την επιθετικότητά της. Εάν το Πεκίνο αποφασίσει να λάβει τιμωρητικά μέτρα κατά της Ταϊβάν, θα αυξηθεί επικίνδυνα η ένταση σε ολόκληρη την περιοχή του Ειρηνικού . Προοιωνίζεται μια έκρυθμη κατάσταση, στην οποία η Αμερική και η Ιαπωνία, καθώς και το σύμφωνο  Aukus, θα πρέπει να απαντήσουν συμμετρικά, αυξάνοντας τις εντάσεις.

Παρακάμπτοντας μερικά βήματα στη λογική αλυσίδα της ανάλυσης, ο κίνδυνος είναι να επικρατήσει μια πολυπολική τάση το 2024. Και ένας πολυπολικός κόσμος θα είναι πολύ λιγότερο σταθερός από έναν διπολικό. Με την Ευρώπη απούσα δυστυχώς. `Η στην καλύτερη περίπτωση, στη Β` Εθνική. «Μαζί με τον Απόλλωνα και την Προοδευτική», όπως λέγαμε παλιά…