Ποιος γιορτάζει στην Ημέρα της Ευρώπης; Δεν νομίζω ότι το πήραν χαμπάρι χθες οι περισσότεροι. Άκουσαν ή διάβασαν βαριεστημένες ευχές και διδαχές, για ενότητα και πίστη σε αρχές, μα δεν πίστεψαν ότι έρχονται άλλες εποχές. Το έργο δεν ξεσηκώνει.
Η αλήθεια είναι, αν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι, ότι το ευρωπαϊκό ιδεώδες είναι κάτι σχετικό, που δεν προκάλεσε ποτέ ιδιαίτερο ενθουσιασμό. Τα πρώτα σχέδια ενοποίησης ήταν ένας τρόπος οργάνωσης των δανείων που προβλέπονταν από το σχέδιο Μάρσαλ. Κάποιες μικρές ομάδες προώθησαν την ιδέα μιας ομοσπονδιακής Ευρώπης, δεν ακολούθησαν όμως αυτή τη γραμμή και οι λαοί.
Δεν είναι λοιπόν κάτι καινούργιο ή ξαφνικό, είναι μια μακροπρόθεσμη διαδικασία η χαλαρή σύνδεση με το «σουπερμάρκετ» το ντελορικό. Από την ΕΚΑΧ και την αποτυχία της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Κοινότητας στην ΕΟΚ και αργότερα στην ΟΝΕ, όλα περιστρέφονται γύρω από την οικονομία. Ακόμη και η ΕΥΡΑΤΟΜ προέβλεπε μια κοινή αγορά στο πεδίο αυτό.
Ποια «Ωδή στη Χαρά», άλλος είν’ ο ύμνος της Ε.Ε., η «Ωδή στην Αγορά». Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, που η συνθήκη του Μάαστριχτ υιοθετήθηκε στη Γαλλία με μιας μόλις μονάδας διαφορά. Η συνθήκη του 2005 απορρίφθηκε στην Ολλανδία με μεγαλύτερη διαφορά απ’ ό,τι στη Γαλλία κι ας είναι οι Ολλανδοί από τους πιο φιλοευρωπαϊκούς λαούς. Και μη μου ακούσω πάλι τα βολικά συμπυκνωτικά περί αντιπαράθεσης μεταξύ λαϊκισμού και προοδευτισμού.
Ο μήνας είχε εννιά, αλλά χωρίς ανεμελιά. Σαφώς και χωρίς κοινό μέτρο σε μια αδύναμη και ασταθή πραγματικότητα. Δεν μπορεί να μιλήσει κανείς για αποσύνθεση. Δεν ισχύει, όμως, ούτε η παλιά θεωρία του ποδηλάτου, σύμφωνα με την οποία πρέπει να συνεχίσεις να προχωράς για να μην πέσεις.
Τι να πρωτοδιαλέξεις; Την αδιαφορία ακόμη και για την «αρχή του καλού», ημέρα νίκης επί της ναζιστικής Γερμανίας, τη «γεωπολιτική Ευρώπη» του Όλαφ Σολτς σε μια ομιλία τόσο βαρετή όσο η ανάγνωση καταλόγου, ή την οδηγία 2019/904 για τα μη αποσπώμενα καπάκια στα αναψυκτικά;
Απλώς, δεν μπορούν να ανακυκλωθούν τα περισσότερα πλαστικά. Κυριολεκτικά και μεταφορικά.
