Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε χθες μια νέα πρόταση για τη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, η οποία θα συζητηθεί κατά τη διάρκεια του Ecofin που έχει προγραμματιστεί στη Στοκχόλμη στις 29 Απριλίου.
Πιστεύοντας ότι θα κατευνάσουν τις αντιδράσεις της Γερμανίας, οι Βρυξέλλες αναθεώρησαν τις κατευθυντήριες γραμμές τους από τον περασμένο Νοέμβριο, εισάγοντας μια ελάχιστη μείωση 0,5% ετησίως της αναλογία χρέους/ΑΕΠ. Ταυτόχρονα όμως η Κομισιόν αφήνει αμετάβλητη την πολυετή πορεία (έως επτά έτη κατ’ ανώτατο όριο) της δημοσιονομικής εξυγίανσης για τις χώρες με υψηλό χρέος.
«Οι προτάσεις της Επιτροπής δεν ανταποκρίνονται ακόμη στις απαιτήσεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης», ωστόσο αντέδρασε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ. Το Βερολίνο «δεν θα δεχτεί προτάσεις μεταρρυθμίσεων που αποδυναμώνουν το Σύμφωνο Σταθερότητας», επανέλαβε ο νεοφιλελεύθερος πολιτικός, σημειώνοντας πάντως ότι η πρόταση των Βρυξελλών θα είναι σε κάθε περίπτωση «η βάση για περαιτέρω διαπραγματεύσεις», στις οποίες η Γερμανία θα είναι «εποικοδομητική».
Αντίθετα, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λεμέρ εξήγησε ότι το πακέτο πηγαίνει «στη σωστή κατεύθυνση». Σε περίπτωση παράβασης των δεσμεύσεων, θα επιβάλλονται πρόστιμα ή κυρώσεις. Σε σύγκριση με τους ισχύοντες δημοσιονομικούς κανόνες, οι κυρώσεις θα είναι μικρότερες και πιο εύκολο να εφαρμοστούν.
Απόλυτη υποκρισία
Ωστόσο, πολλοί οικονομολόγοι χαρακτηρίζουν την προτεινόμενη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας ως «απόλυτη υποκρισία». Και αυτό γιατί παραμένουν σε ισχύ οι σκληροί και πρακτικά ανεφάρμοστοι κανόνες για 60% στη σχέση χρέους/ΑΕΠ και 3% για το έλλειμμα.
Επιβεβαιώνονται δηλαδή οι παλιές παράμετροι του Μάαστριχτ και δίνεται απλά λίγη περισσότερη ευελιξία στην προσαρμογή των προϋπολογισμών των επιμέρους κρατών. Πράγμα που σημαίνει ότι τίποτα δεν έχει γίνει κατανοητό.
Φαίνεται ότι δεν θέλει να καταλάβει η ΕΕ ακόμη ότι υπάρχουν πέντε συλλογικά δημόσια αγαθά –άμυνα και ασφάλεια, μετανάστευση, εξωτερική πολιτική, ενεργειακή πολιτική και βιομηχανική πολιτική– που τα ευρωπαϊκά εθνικά κράτη δεν μπορούν πλέον να προσφέρουν στους πολίτες τους.
Αυτά τα πέντε συλλογικά δημόσια αγαθά μπορούν να παραχθούν μόνο από μια ευρωπαϊκή ομοσπονδιακή οντότητα και για την εφαρμογή τους απαιτείται ομοσπονδιακός προϋπολογισμός που θα χρηματοδοτείται από αυτόνομα έσοδα. Αυτό είναι το ορόσημο που λείπει.
Υπενθυμίζουμε ότι σήμερα ο κοινοτικός προϋπολογισμός ισούται με το 1,5% του ΑΕΠ ολόκληρης της ΕΕ. Όλα αυτά όταν στις Ηνωμένες Πολιτείες ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός αντιπροσωπεύει το 25% του ΑΕΠ. Δεν έχει προφανώς έχει γίνει κατανοητό στην Ευρώπη ότι χωρίς διάκριση μεταξύ τρεχουσών δαπανών και επενδυτικών δαπανών, η παροχή οδηγιών στους εθνικούς προϋπολογισμούς απλά και μόνο με τον καθορισμό του επιτρεπόμενου ελλείμματος και της τροχιάς αποπληρωμής του χρέους, σημαίνει ότι γίνεται το ίδιο λάθος όπως στο παρελθόν.
Οι κανόνες δεν γίνονται «έξυπνοι», δίνοντάς απλά λίγο περισσότερο χρόνο να προσαρμοστούν σε ηλίθιες παραμέτρους. Οι κανόνες του 60% και του 3%, εξακολουθούν να είναι ανόητοι. Ως εκ τούτου, απαιτούνται έξυπνες κατευθυντήριες γραμμές για τους εθνικούς προϋπολογισμούς, που να παρέχουν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό για τις τρέχουσες δαπάνες και μέγιστη ελευθερία για επενδύσεις σε φυσικό, άυλο και ανθρώπινο κεφάλαιο. Όλα τα άλλα είναι λογιστικά τρικ.Η ΕΕ δεν έχει όμως ανάγκη από λογιστές , αλλά από πολιτικούς με όραμα. Βλέπετε κάποιον;