Έχω ακόμη σε μια ντουλάπα τη μαύρη Polo που μετέφερε τα βιβλία μου στην Γ΄ Λυκείου. Στην μπροστινή τσέπη είχα γράψει με λευκό μαρκαδόρο: Postera crescam laude. «Για να μην έχει κανείς αμφιβολίες για το πόσο “ψώνιο” είσαι» είχε σχολιάσει καλή φίλη. Το μήνυμα δεν αφορούσε τους άλλους όμως. Κυρίως ήταν μια υπενθύμιση στον ίδιο μου τον εαυτό. Ένα κομμάτι μας “θα ξεφύγει από τον τάφο”, θα αφήσουμε το αποτύπωμά μας. Και θα το κρίνουν οι επόμενοι.
Το θυμήθηκα με αφορμή την ακόλουθη είδηση: Ένας Αμερικανός καθηγητής ψυχολογίας απολύθηκε όταν ζήτησε από τους μαθητές του στο Λύκειο να γράψουν έκθεση με θέμα: «Σήμερα ήταν η τελευταία μέρα της ζωής σας, γράψτε τη νεκρολογία σας».
Θεωρήθηκε μακάβριο και σοκαριστικό. Στα σχόλια στα social media, πολλοί συμφώνησαν με την απόλυση μάλιστα, λίγοι ήταν εκείνοι που τη βρήκαν ακατανόητη – εξίσου δυσκολοχώνευτη με την απομάκρυνση δασκάλας (και πάλι στις ΗΠΑ) που «τόλμησε» να δείξει σε 12χρονους μαθητές… τον Δαβίδ του Μιχαήλ Άγγελου.
Να συμφωνήσουμε πως οι δύο περιπτώσεις δεν είναι ίδιες. Γιατί όμως να θεωρείται τόσο τρομακτικό, σε βαθμό που να επιφέρει απόλυση, το να ζητήσεις από μαθητές Λυκείου να γράψουν ουσιαστικά πώς θέλουν να τους θυμούνται;
Ακόμη και εάν ο θάνατος είναι ένα θέμα ταμπού, η ουσία της άσκησης, είναι μάλλον το αντίθετο: τι θέλουμε να πετύχουμε όσο είμαστε ακόμη στη ζωή. «Δεν ήθελα να τους κάνω να σκεφτούν ότι θα πεθάνουν, απλά να τους βοηθήσω να καταλάβουν τι είναι σημαντικό στη ζωή τους» είπε ο ίδιος και προσωπικά μου ακούγεται πειστικό.
Είναι μία εργασία, στην οποία θα έπρεπε μάλλον να εξασκούνται και όσοι επιθυμούν να ασχοληθούν με τον πολιτικό στίβο ή τα δημόσια πράγματα εν γένει. Μέρες που είναι, από τους αρχηγούς των κομμάτων, έως τους υποψήφιους βουλευτές που μπαίνουν στη μάχη του σταυρού ή ακόμη και τους δικαστικούς λειτουργούς, ας διαβάσουν λίγο Οράτιο:
«Non omnis moriar multaque pars mei
vitabit Libitinam; Usque ego postera
crescam laude recens, dum Capitolium
scandet cum tacita virgine pontifex».
(Δε θα πεθάνω ολόκληρος και μεγάλο μέρος μου,
θα ξεφύγει από την Επιτύμβια Αφροδίτη
εγώ πάντα νέος με έπαινο των μεταγενέστερων θα αυξάνομαι, όταν
θα ανέλθει ο ποντίφικας μαζί με τη σιωπηλή παρθένο).
