Του Γρηγόρη Ρουμπάνη
Όταν ο επικεφαλής της αμυντικής βιομηχανίας της Τουρκίας Ισμαήλ Ντεμίρ ανακοινώνει, ότι από Δευτέρας το πολεμικό ναυτικό της χώρας του θα έχει στη διάθεσή του το μεγαλύτερο πλοίο στην ιστορία του, το TCG Anadolu, οι παροικούντες τας Αθήνας αναρωτιούνται ακόμα, πού ακριβώς βρίσκεται η ελληνική πυξίδα: στο μέγαρο Μαξίμου ή στο υπουργείο Εξωτερικών; Ή το καθένα έχει τη δική του κι άλλα «διαβάζει» ο κυβερνήτης κι άλλα ο ύπαρχος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής;
Τα πράγματα δεν πάνε καλά. Η Άγκυρα, η οποία φωνασκεί περί της αδικίας που της επιφύλασσε η μοίρα των διεθνών συμφωνιών να μην έχει όσα νησιά είχε η μητέρα Οθωμανική Αυτοκρατορία, έφτιαξε το δικό της τερατώδες αυτοκινούμενο νησί, το οποίο μπορεί να μεταφέρει μεγάλο αριθμό αποβατικών οχημάτων, ελικοπτέρων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών και να επιχειρεί με δύναμη τάγματος χωρίς άλλη υποστήριξη. Τον προορισμό του «τέρατος» δεν τον έκρυψε ο Ντεμίρ. Θα είναι, είπε, το Αιγαίο και η Α. Μεσόγειος, διότι «εκεί πρέπει να είμαστε ισχυροί στο δίκαιο αγώνα μας».
Πολύ ωραία. Μόλις στα μέσα της εβδομάδας ο Ταγίπ Ερντογάν μιλώντας στους ξένους πρεσβευτές στην Άγκυρα είχε διαγνώσει ως «καλή» την ατμόσφαιρα με την Αθήνα και μπορεί να αξιοποιηθεί για την επίλυση των προβλημάτων με την Ελλάδα. Με λίγες ώρες διαφορά ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου έλεγε σε Ευρωπαίους διπλωμάτες στις Βρυξέλλες, ότι η χώρα του δεν ανέχεται τετελεσμένα ούτε στην Κύπρο ούτε στην Α. Μεσόγειο και επιδιώκει τη δίκαιη κατανομή των ενεργειακών πόρων. Κατά τα άλλα, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ που ήρθαν από τη βελγική πρωτεύουσα, σε σύντομη συνάντηση που είχε με τον Νίκο Δένδια διαπιστώθηκε πολύ θετικό κλίμα με ανοιχτούς τους δρόμους του διαλόγου κλπ, κλπ.
Την ίδια επίσης μέρα, ο Χουλουσί Ακάρ υποδεχόμενος τον Έλληνα ομόλογό του Ν. Παναγιωτόπουλο στο σεισμόπληκτο Χατάι μίλησε για «προβλήματα» που βεβαίως οι δυο χώρες πρέπει να τα λύσουν ειρηνικά, στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και της Συμμαχίας. Δεν έλαβε ωστόσο την πάγια ελληνική απάντηση, ότι η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει «προβλήματα» αλλά ένα και μόνο, το οποίο δεν είναι άλλο από την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και βάσει αυτής τη χάραξη της ΑΟΖ των δυο χωρών.
Περιέργως αυτή η θέση γενικώς δεν ακούγεται πια από τα επίσημα ελληνικά χείλη. Αντιθέτως διαμορφώνεται, και στις δυο ακτές του Αιγαίου, το κλίμα αναθέρμανσης ενός παλιού έρωτα πάνω στα ερείπια των καταστροφικότερων τα τελευταία χρόνια σεισμών στη γείτονα. Η έχθρα παραμερίστηκε και άνθισε πάλι η αγάπη, έτσι για να παραφράσουμε τον εθνικό μας ποιητή (το χάσμα π’ άνοιξε ο σεισμός κι ευθύς εγιόμισ’ άνθη).
Το ήθελε πολύ και ο Άντονι Μπλίνκεν. Και το είχε διακηρύξει κιόλας κατά την περίπου προ μηνός επίσκεψή του στην Τουρκία. «Πατώντας» κι αυτός πάνω στις συνέπειες της οργής του Εγκέλαδου είπε σχεδόν συγκινημένος πόσο «απίστευτα ικανοποιητικό είναι να βλέπεις Έλληνες αλλά και Αρμένιους και Ισραηλινούς να δουλεύουν δίπλα στους Τούρκους βοηθώντας ανθρώπους μετά το σεισμό». Και αναγνώρισε αυτή την αλληλεγγύη ως εξαιρετικά χρήσιμη για να βοηθηθεί γενικώς η αλληλοκατανόηση στην εξεύρεση λύσης γύρω από τη μακροχρόνια ελληνοτουρκική διένεξη και ειδικώς τη χάραξη θαλάσσιων ζωνών, η οποία θα φέρει μεγάλα οφέλη στην τουρκική οικονομία οδηγώντας την «στην καρδιά των ενεργειακών οδεύσεων της Μεσογείου». Για όποιον δεν κατάλαβε, το έκανε ακόμα πιο καθαρό: «Οι ευκαιρίες για τις τουρκικές επιχειρήσεις, για την τουρκική οικονομία, για τον τουρκικό λαό, θα είναι τεράστιες».
Εκείνο που δεν είπε είναι ότι ακόμα μεγαλύτερες θα είναι για την EXON-Mobil και την Total-Eni.
Προς το παρόν λοιπόν ο αποκαλούμενος επωφελής διάλογος προβάλλεται περισσότερο από τις προκλητικές κραυγές, αν και σε καμία περίπτωση δεν ησυχάζει η βουλιμική «σύμμαχος». Εξηγώντας διπλωματικές πηγές στη «Ν» τον ελιγμό αυτόν επισημαίνουν, ότι οι καταστροφικοί σεισμοί έχουν τόσο οδυνηρά αποτελέσματα στην τουρκική οικονομία και κοινωνία, που η Άγκυρα δεν μπορεί να υποστηρίξει μια ένοπλη εμπλοκή με την Ελλάδα. κι ας δείχνει κατά διαστήματα και τα δόντια της. Έχει απόλυτη ανάγκη την Αθήνα και ακόμα μεγαλύτερη την Ουάσιγκτον. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο έπεσαν οι πολεμικοί τόνοι, γι’ αυτόν άνοιξαν και νέα κανάλια διαλόγου με το State Department. Τώρα το παζάρι γίνεται με τους Αμερικάνους, οι οποίοι πολύ θα ήθελαν να δουν τον «άσωτο υιό» να επιστρέφει στις αγκάλες του στοργικού πατέρα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση του… θείου Σαμ. Το αντιρωσικό μέτωπο χρειάζεται ενίσχυση. Με ανταλλάγματα βεβαίως. Εξάλλου δεν πρόκειται να διαπραγματευτούν οι Αμερικάνοι δικά τους κυριαρχικά δικαιώματα.
«Στο τέλος θα γίνει ο,τι θέλουν οι Αμερικάνοι», μας έλεγε με πικρό χαμόγελο και σε φαινομενικά ανύποπτο χρόνο πολύπειρο στέλεχος της συντηρητικής παράταξης.
